Proposition 54K2639

Projet de loi portant des dispositions fiscales diverses I.

General information ¶

Submitted by

MR Swedish coalition

Submission date

Aug. 2, 2017

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

tax relief tax on income criminal law tax-free allowance

Voting ¶

Voted to adopt

CD&V Vooruit LE DéFI ∉ Open Vld N-VA MR PP

Abstained from voting

Groen Ecolo PS | SP PVDA | PTB VB

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

Oct. 5, 2017 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

De rapporteurs, de heren Van Biesen en Crusnière, verwijzen naar het schriftelijk verslag.

Mijnheer de voorzitter, ik wil mijn tevredenheid uiten over het feit dat wij vandaag de fietsvergoeding voor speedpedelecs kunnen goedkeuren in het eerste luik van de wet houdende diverse fiscale bepalingen. Mijn fractie had dat voorstel al meer dan een jaar geleden ingediend.

Fietsen naar het werk kende de voorbije jaren een echte opmars. Onlangs bleek dat de fiets wordt gebruikt voor 16 % van het woon-werkverkeer. De fietsvergoeding speelt daarin zeker een rol. Bij bedrijven die een fietsvergoeding toekennen, is de fiets zelfs goed voor 20 % van het woon-werkverkeer. Dat toont aan dat het potentieel er is.

Voor mensen die wat verder van hun werk wonen, is de speedpedelec zeker een ideale manier om, ondanks de afstand, toch op een duurzame en flexibele wijze naar hun werk te kunnen gaan. Door hun ook het recht op een fietsvergoeding te geven, wat tot op heden niet zo was, zullen veel mensen die nu nog de auto nemen, voor een deel met de fiets naar hun werk gaan. Dat is een goede zaak, zowel voor de mobiliteit, de luchtkwaliteit als voor hun gezondheid. De fietsvergoeding zal ongetwijfeld een trigger vormen om de investering in een speedpedelec, die wel wat geld kost, te doen.

Op vijf dagen na is het een jaar geleden dat het KB met betrekking tot de speedpedelecs een fietsvergoeding hiervoor onmogelijk maakte. Ik betreur nog altijd een beetje dat het zolang heeft moeten duren om die lacune weg te werken, maar dankzij het voorliggend ontwerp en het werk van velen is het nu eindelijk zo ver. Ik wil u daarvoor danken. Uiteraard zullen wij het ontwerp ten volle steunen.

Mijnheer Geerts, u hebt het woord.

Mijnheer de voorzitter, hoewel het een fiscale aangelegenheid betreft, richt mijn betoog zich voornamelijk op de mobiliteit.

De heer Van den Bergh heeft al gezegd dat er bij de erkenning van de speedpedelecs in oktober 2016 op het terrein eigenlijk een probleem rees voor mensen die zich verplaatsten met deze nieuwe soort fietsen. Bedrijven en lokale besturen klampten ons hierover aan. Onze fractie heeft, net als CD&V, in oktober een tekst ingediend om twee zaken op te lossen, namelijk, enerzijds, de fiscale kant van het verhaal — dat stuk ligt vandaag op onze banken — en, anderzijds, de wijziging inzake sociale bijdragen, die nog verder moet worden uitgewerkt.

Waarom zeg ik dat? Omdat fietsen steeds belangrijker wordt. Denk maar aan de bijkomende aanleg in elke provincie in het kader van de fietsostrades, wat maakt dat deze veelvuldig gebruikt worden door speedpedelecs. De afstand over de fietsostrades wordt door speedpedelecs sneller afgelegd dan dezelfde afstand door een wagen. Wat het budgettaire aspect betreft, heb ik in het verslag gelezen dat u daarvoor 1 miljoen euro uittrekt, mijnheer de minister. Wij hebben vaak twijfels bij de cijfers die wij van uw departement krijgen, maar in dezen hoop ik echt dat dat cijfer onvoldoende gebudgetteerd is, zodat in de toekomst steeds meer mensen daarvan kunnen gebruikmaken.

Monsieur le président, comme mes collègues, je voudrais saluer deux dispositions de ce texte. La première est, bien entendu, relative à l'extension de l'indemnité vélo aux speed pedelec ou vélos électriques, qui posait problème – pour des raisons étrangères à la fiscalité, mais qui étaient liées au Code de la route. Par cette mesure, nous avons intégré la possibilité de faire bénéficier les travailleurs d'une indemnité vélo en cas d'utilisation d'un vélo électrique. Cela peut se justifier si l'on habite relativement loin de son lieu de travail. J'espère que cela incitera davantage de gens à y recourir pour se rendre à leur travail. Il faudra aussi, pour ce faire, que les infrastructures publiques soient davantage adaptées aux usagers les plus faibles.

Une autre disposition de ce texte mérite d'être soulignée. Je pense à celle qui se rapporte à la fiscalité affectant certaines pensions. En effet, dans certains cas, l'augmentation de la pension brute pouvait entraîner une diminution de la pension nette. C'est un problème que j'avais déjà relevé dans ce parlement voici quelques années. Malheureusement, il n'a pas été réglé de façon structurelle. C'est d'autant plus problématique que ce sont les pensions les plus basses qui sont concernées. Cet après-midi encore, j'ai été interpellé par un retraité de quatre-vingts ans dont la carrière s'est étendue sur quarante-deux années. Il m'informait qu'il avait été surpris, voire déçu et peiné en découvrant sur son avertissement-extrait de rôle que le montant d'impôt à payer avait augmenté. Cela peut en effet poser des problèmes sérieux pour les pensions les plus basses. Nous espérons que les dispositions techniques qui sont adoptées via les articles concernés régleront définitivement ce problème. Il conviendra d'y rester attentif.

Si ce texte ne contenait pas certaines dispositions relatives à la TVA, que nous ne soutenons pas, nous aurions pu le voter. En conséquence, et malgré la satisfaction que nous inspirent les deux aspects déjà relevés, nous nous abstiendrons.

Monsieur le président, dans ce projet portant des dispositions fiscales diverses, on trouve à boire et à manger. Autant je me réjouis de la disposition qui concerne le vélo, autant je reste sceptique et totalement insatisfait par rapport au chapitre qui vient d'être mentionné, qui concerne la prétendue résolution du piège fiscal des pensions.

Le problème n'est pas du tout réglé par ce projet de loi. Il s'agit d'un vieux problème à propos duquel j'ai déjà interrogé plusieurs fois le ministre des Finances. Dans ses réponses à mes premières questions, on constatait qu'il n'avait visiblement pas la volonté de résoudre le problème. Finalement, les choses ont évolué. Le gouvernement a proposé une autre mesure qui attaque les pensionnés des services publics. En effet, ce gouvernement a supprimé la bonification des années d'études dans le calcul des pensions, mais avec la possibilité, en contrepartie, de racheter ces années. Le problème est le suivant: certains agents des services publics vont racheter ces années d'études, connaître une augmentation de leur pension brute, mais pas d'augmentation de leur pension nette. Or, c'est avec celle-là qu'on peut manger, pas avec la pension brute. Il y a un taux marginal de 100 %, et même plus avec les additionnels.

Ce projet de loi règle une toute petite partie du problème. En effet, dorénavant, à en croire le ministre des Finances, si votre pension brute augmente, ce qui vaut aussi pour le chômage et les autres revenus de remplacement, pour lesquels le problème est le même, il n'y aura plus de diminution du net. Mais le net que vous obtiendrez sera totalement insignifiant. Voici un exemple chiffré: votre pension passe de 16 000 à 16 500 euros bruts par an. Elle augmente donc, en brut, de 500 euros. Actuellement, le net est de - 74 euros. Vous perdez cette somme. Avec l'application de cette loi, on aura 9,5 euros en plus. Donc, 500 euros de brut en plus donnent 9,5 euros de net en plus. Le taux marginal de taxation est donc de 98 %.

Voilà la solution miracle du gouvernement: il ne s'agit plus d'un net négatif mais bien d'un taux marginal de taxation de 98 %! Je ne sais pas si on peut vraiment parler de solution. Le Conseil d’État soulève d'ailleurs la contradiction et, dans l’exposé des motifs, le ministre admet que c’est une solution provisoire.

Le texte de loi ne donne pas une disposition "à l'horizon", c’est-à-dire avec une date de fin. On donne du "provisoire-définitif". En commission, j'ai demandé au ministre quand le problème serait réglé. Il m’a répondu très clairement qu’il ne voulait pas s’enfermer dans une échéance. En conclusion, on a du "provisoire-définitif", un peu comme l’Atomium. En 1958, quand on a construit l’Atomium, on a dit qu'il était provisoire. Il est toujours là, vous pouvez aller le voir. C’est donc du "provisoire-définitif".

Par contre, le gouvernement a bien enterré la bonification des années d’études pour la pension. C'est clair! Mais la résolution du problème est tout à fait imparfaite. Je pense que sous cette législature, en tout cas moi, je n’y crois pas, on n’aura pas de solution à ce problème. Les personnes qui vont racheter leurs années d'études risquent d’investir aujourd’hui pour ne pas obtenir de pension supplémentaire demain. Venant de ce gouvernement, c'est un scandale!

Eerst en vooral, ik ben heel tevreden – als het goed is, moeten we het ook zeggen – met een aantal punten in het wetsontwerp houdende diverse bepalingen. Ik sluit mij aan bij collega’s Van den Bergh en Geerts: eindelijk is het probleem inzake de fietsvergoeding opgelost. Het zou al te gek zijn dat kosten in verband met rijwielen niet zouden kunnen worden ingebracht en die in verband met andere voertuigen wel. We moeten volop inzetten op de fiets en minder op de auto. Ik vind het dus fijn dat deze keer die maatregel van toepassing wordt. Ik denk dat de collega’s dat ook fijn vinden.

Daarnaast was er het probleem met de berekening van de bijkomende belastingvermindering, zeker voor de belastingplichtigen die uitsluitend pensioenen of vervangingsinkomsten genieten, een probleem dat wij al eens hebben proberen op te lossen, maar nog niet voldoende. Een voordeel is nu dat een maatregel geen negatief effect krijgt: men gaat er niet langer netto op achteruit in geval van een brutoverhoging. Dat zou immers al te gek zijn. Die belastingplichtigen kregen bij de afrekening minder dan wat ze vooraf hadden verwacht en dat was jammer. Ik kan dus niet anders dan die aanpassing toejuichen.

Nochtans komt het nog steeds voor dat een verhoging van het brutopensioen netto niets oplevert, zoals vorige sprekers opmerkten. U zelf hebt aangegeven dat het een voorlopige oplossing is. Ik wens u alle moed toe en veel vindingrijkheid, want het is niet simpel om er nu voor te zorgen dat een verhoging niet wegbelast wordt tegen 98 %.

Mijnheer de minister, ten slotte heb ik wel een amendement. Dat heeft eigenlijk te maken met de situatie en de gebeurtenissen van de voorbije dagen, met betrekking tot het referendum in Catalonië en natuurlijk de aankondiging van minister-president Puigdemont dat Catalonië de onafhankelijkheid zou uitroepen. Inmiddels lazen wij in de pers dat het grondwettelijk hof de vergadering van het Catalaanse parlement aanstaande maandag geschorst heeft, uit schrik natuurlijk dat de Catalanen de onafhankelijkheid zouden uitroepen. De Catalanen kennende, meen ik echter dat zij vast en zeker een achterpoortje kennen om hieraan te ontsnappen en uiteindelijk toch hun onafhankelijkheid uit te roepen.

Wanneer de Catalanen maandag of een van de volgende dagen hun onafhankelijkheid uitroepen, dan hebben wij natuurlijk ook een probleem met de fiscale situatie, mijnheer de minister. Het gaat dan om de fiscale situatie van Belgen die in Catalonië wonen, maar ook van Catalanen die in België wonen. Dat moet dan uiteraard ook geregeld worden. Wij dragen rechtszekerheid hoog in het vaandel en wij moeten er dus voor zorgen dat ze ook gewaarborgd wordt.

De fiscale verdragen en overeenkomsten die wij allemaal kennen en die gesloten zijn met Spanje vormen dan een belangrijk probleem. Op dit ogenblik zijn ze immers niet specifiek gesloten met Catalonië. Het uitwisselen van informatie in het kader van deze belastingen is uitermate belangrijk. Dat is natuurlijk een zeer belangrijke regel, van cruciaal belang voor de bestrijding van fiscale fraude.

Wij dienen dus eigenlijk een amendement in om, in afwachting van de erkenning van Catalonië, ervoor te kunnen zorgen dat de fiscale verdragen, overeenkomsten, avenanten en protocollen momenteel gesloten met het koninkrijk Spanje ook gelden voor het grondgebied Catalonië. De opsomming vindt u terug in de toelichting van al de overeenkomsten, avenanten en protocollen die ertoe doen. In afwachting van de erkenning zouden wij dus graag hebben dat de fiscale verdragen, overeenkomsten en dergelijke met het koninkrijk Spanje ook gelden voor het grondgebied Catalonië. Als de Belgische fiscus bijvoorbeeld inlichtingen wil inwinnen bij de Spaanse overheid, die betrekking hebben op het grondgebied Catalonië, dan is het natuurlijk nodig dat wij die gegevens nog bij Spanje zelf kunnen opvragen. Die overheid beschikt immers over alle historische gegevens.

Omgekeerd, wanneer er een onafhankelijk Catalonië komt, zullen wij gegevens moeten opvragen bij Catalonië zelf en niet meer bij het koninkrijk Spanje. Wij willen dat er in afwachting van een erkenning – dat kan uiteraard een tijdje duren, kijk maar naar het Belgische voorbeeld – rechtszekerheid is.

Wij willen er op die manier voor zorgen, als overgangsregeling tot er een definitieve regeling komt, dat de Belgische regering vanaf het ogenblik dat het land erkend is, alvast kan starten met onderhandelingen met de Catalaanse overheid over het sluiten van fiscale verdragen.

Ik hoop dat u dat ook aan uw deelstaatministers zult vragen, want ook zij kunnen dan zulke belastingverdragen sluiten met Catalonië.

Mijnheer de voorzitter, ik heb twee opmerkingen.

Ten eerste, ik wist niet dat het op vijf dagen na was, maar voor de speedpedelec heeft het inderdaad een jaar geduurd. Ik wil er echter wel op wijzen dat het nu voorliggend systeem retroactief per 1 januari 2017 in gang schiet. De voordelen die de fietsgebruiker kan genieten, bestrijken dus effectief al het hele jaar.

Ten tweede, bij het pensioenitem was er effectief de problematiek van het verhoogde brutopensioen, dat eigenaardig genoeg aanleiding gaf tot een verlaagd nettopensioen.

Wij hebben de problematiek die uiteraard belangrijk is in twee delen opgesplitst. Enerzijds wordt een en ander nu sowieso geplafonneerd, zodat een negatieve impact op het nettopensioen niet meer kan. Anderzijds is er een meer uitgebreide hervorming om tot een gestroomlijnd bruto-nettosysteem te komen, wat trouwens een heel complexe affaire is. Die hervorming wordt nu uitgewerkt.