Proposition 55K2522

Logo (Chamber of representatives)

Projet de loi portant réduction de charges sur le travail.

General information

Submitted by
Vivaldi
Submission date
Feb. 25, 2022
Official page
Visit
Status
Adopted
Requirement
Simple
Subjects
work fiscal policy economic policy tax system wage cost social-security contribution social security

Voting

Voted to adopt
Groen CD&V Vooruit Ecolo PS | SP Open Vld MR
Voted to reject
N-VA LDD VB
Abstained from voting
LE DéFI PVDA | PTB

Party dissidents

Contact form

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.








Bot check: Enter the name of any Belgian province in one of the three Belgian languages:

Discussion

March 24, 2022 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source


President Eliane Tillieux

De algemene bespreking is geopend


Rapporteur Christian Leysen

Mevrouw de voorzitster, ik verwijs naar het excellente verslag van de diensten. Ik twijfel er niet aan dat de collega's waar nodig bepaalde zaken die erin staan nog zullen herhalen.

Ik sluit mijn betoog af. Wij steunen deze minitaxshift, het is een stap in de goede richting.


Joy Donné N-VA

Mijnheer de minister, we hebben het over de minitaxshift. Ik zal beginnen met de positieve kant van het verhaal, namelijk de belastingverlaging, de gedeeltelijke, zeer beperkte afschaffing van de crisisbelasting, van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid (BBSZ). Die werd al in november vorig jaar met veel bravoure aangekondigd als een koopkrachtverhaal, maar dat was het toen al maar in zeer beperkte mate. Met de crisis die nu in alle kracht toeneemt, is het dat nog veel minder.

Er werd in de commissie door de meerderheid en de oppositie veel met cijfers gegoocheld. Hoe groot is de minitaxshift? Hoe groot is het koopkrachtverhaal? Wat ook de casuïstiek is die wordt gehanteerd, welk voordeel ook wordt gehanteerd, uiteindelijk gaat het om 2,3 miljoen aangiften. Dat hebt u ook in de commissie gezegd. Met een kostprijs van 200 miljoen is dat gemiddeld 86 euro per jaar, 7 euro per maand gemiddeld. Dat zijn de feiten, dat zijn de cijfers, los van met welk favoriete voorbeeld iedereen kan komen om te tonen hoeveel of hoe weinig het is. Dat zijn de cijfers, 7 euro per maand. Dat is wel zeer weinig. Wie meer verdient dan 3.800 euro bruto per maand valt volledig uit de boot. Die mag naast de hoge kosten van de energiecrisis, de gedeeltelijke indexsprong – dat zijn niet mijn woorden, maar die van professor Peersman – die het gevolg is van het toepassen van het sociaal tarief, er nog eens bovenop verteren. Die krijgt hier vandaag niets. Ik heb het dan nog niet over de zelfstandige. De zelfstandige kwam oorspronkelijk voor in uw voorstellen, maar die vinden we niet meer terug. U hebt gezegd dat minister Clarinval daarmee zal komen, maar vandaag zien wij daar nog niets.

Ik wil een stuk clementie ten aanzien van u tonen, want ik weet dat u ambitieuzer was. U was in november reeds ambitieuzer. De regering en uw coalitiepartners hebben u een volledige afschaffing van deze crisisbelasting niet gegund. Het mocht niet meer zijn dan dit.

Wij hebben dat ook gezien met de brandstofprijzen aan de pomp. U bent in november ook met een voorstel daaromtrent gekomen. En ook daar heeft de regering u niet willen volgen. Ook daar hebben uw coalitiepartners u een halt toegeroepen. U bent dan naar het Parlement gekomen en hebt onze steun gevraagd. Een dag later was het opgelost. Een dag later had u een akkoord over de verlaging van de accijnzen op brandstof.

Ik ben wellicht zeer naïef en voluntaristisch, maar ik dien vandaag een amendement in om de BBSZ volledig af te schaffen. De steun van het Parlement hebt u. Misschien zal u er dan ook in gevolgd worden.

Alle gekheid op een stokje, er is geen reden om te lachen. Wij dienen het amendement vandaag in. Ook het Vlaams Belang heeft een wetsvoorstel ingediend houdende de volledige afschaffing. Het gaat ook reeds lang niet meer om de brandstofprijzen alleen. Het gaat niet meer alleen om de energiefactuur. Alles wordt duurder voor de mensen. Men heeft nood aan een duidelijk signaal van deze regering, dat verder gaat dan tanken of de energiefactuur. Men heeft nood aan een duidelijk signaal, dat meer waard is dan 7 euro per maand gemiddeld. Dat signaal kan een volledige afschaffing zijn van die bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid, nu, op het ogenblik van de crisis.

In de commissie werd gezegd dat het niet gefinancierd is. Uw financiering zit in uw begrotingstabel. Voor 2024 voorziet u 1 miljard euro aan inkomsten inzake de bestrijding van fiscale en sociale fraude. Gebruik dat miljard en geef het onmiddellijk terug aan de mensen in de vorm van een serieuze koopkrachtinjectie.

Nu kom ik tot de belastingverhogingen. Ik zal het over twee zaken hebben.

Ten eerste wil ik het hebben over de werkwijze. U kondigt een grote fiscale hervorming aan en ik vind die ambitie mooi. Ik vind het goed dat u verder wil gaan dan wat deze coalitie in het regeerakkoord heeft gezet. Het probleem is de werkwijze die altijd gevolgd wordt. Bepaalde fiscale voordelen worden afgeschaft in het kader van een financiering of van de begroting en daarbij wordt gezegd dat er binnenkort nog wel een grote fiscale hervorming komt. We zijn nu anderhalf jaar verder en ik denk dat ik niet pessimistisch ben als ik stel dat de kans op een grote fiscale hervorming in deze legislatuur redelijk klein is. Ondertussen gaat de regering wel verder met een verhoging van de belastingen en worden er fiscale gunstmaatregelen afgeschaft terwijl er niets voor in de plaats komt. Ik vernoem als voorbeeld de inhouding van de bedrijfsvoorheffing, een van de elementen in deze taxshift.

Ik wil het nu vooral hebben over de vliegtaks. Ik denk dat u zelf niet heel erg opgezet bent met het feit dat u die groene trofee als minister van Financiën loyaal moet uitvoeren, want het is een draak van een regeling. Met groene trofeeën is het altijd wel opletten geblazen.

Eerst zal ik het groen aspect van de vliegtaks bespreken. Dat kan ik kort. Ik hoef niet mijn mening te geven. Het volstaat dat ik kort de expert en professor Eddy Van de Voorde citeer: "Het voorstel van een vliegtaks van de regering beschouw ik als een platte belasting. Dat heeft niets te maken met het milieu. Men vertrekt van het na te streven bedrag aan inkomsten en pas dan gaat men berekenen hoe men dat moet doorrekenen. Belachelijk en puur amateurisme. Studenten worden voor zulke onzin gebuisd." Dat zijn niet mijn woorden, wel woorden van een academicus.

We kunnen ideologisch van mening verschillen. Wij vinden het een slechte belasting, maar u kunt het een goede belasting vinden. Het wordt echter erger, want het gaat ook over de manier waarop een belasting wordt ingevoerd. Over een week, bij de start van de paasvakantie, moet deze belasting al ingevoerd zijn. De Kamer moet die taks vandaag nog goedkeuren, die moet gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad, u dient ter uitvoering een koninklijk besluit uit te vaardigen, waarover de Raad van State eerst nog advies moet geven, vooraleer ook dat gepubliceerd kan worden. Vervolgens hebben de vliegtuigmaatschappijen 12 tot 24 uur de tijd om hun softwaresystemen aan te passen om dat allemaal in orde te krijgen. Gelukkig is het paasweekend traditioneel zeer rustig op de luchthaven, een geluk voor u!

Het is uiteraard onmogelijk dat een luchtvaartmaatschappij haar softwaresystemen aanpast vóór 1 april, dat weet u ook. Wij hebben contact opgenomen met de luchtvaartmaatschappijen op Zaventem. Zij zeggen ons dat zij daarvoor 4 maanden nodig hebben. Stel dat zij een klein beetje overdrijven, dan nog zal het zeker een aantal maanden in beslag nemen.

Ik weet niet goed hoe u het ziet gebeuren, volgende week. Verwacht u dat er aan de gates iemand met een collectebus zal staan om 2, 4, of 10 euro te innen, afhankelijk van de bestemming? Ik vind dat weinig ernstig. Ik breng het nu een beetje lachwekkend, maar het is gewoon niet ernstig te verwachten dat op een week tijd zo'n belasting die door de maatschappijen geïnd moet worden, van kracht kan worden.

Bovendien is uw taks geconcipieerd als een inschepingtaks. U hebt specifiek niet gekozen voor een tickettaks. Dat betekent dat zij alleen maar verschuldigd is als men effectief opstapt in het vliegtuig, bij het boarden, niet als men een ticket koopt. Hoe zal de vliegtuigmaatschappij die taks dan doorrekenen? Dat zal niet aan de gate gebeuren. Wij kunnen moeilijk aan de gate staan met ons ticket, onze identiteitskaart, en dan nog een Visakaart of cashgeld. Dat kan gewoon niet. Die vliegtuigmaatschappij zal die taks dus moeten doorrekenen in de ticketprijs, maar dat betekent dat een passagier die uiteindelijk niet in het vliegtuig stapt een taks betaald zal hebben die hij niet had moeten betalen. Hoe wil u dat oplossen? Hoe wil u dat aanpakken?

Daarnaast is er nog een probleem. De ene passagier heeft zijn ticket gekocht vóór 1 april, de andere koopt zijn ticket na 1 april. Op het ticket van die tweede persoon zou de taks geheven moeten worden, op dat van de eerste niet. Zij zitten dan naast elkaar in hetzelfde vliegtuig, en de ene heeft een belasting moeten betalen aan de overheid, en de andere niet. Hoe verrechtvaardigt u dat verschil? Ik wil daar graag echt een antwoord op hebben.

Mijnheer de minister, ik weet dat amendementen van de oppositie vaak een triest lot beschoren is, maar wij doen toch een poging die taks, waar wij tegen zijn maar waarvan wij weten dat hij er toch zal komen, minstens uit te stellen met die periode die nodig is om de luchtvaartmaatschappijen hun werk te laten doen, zodat de tickets op een correcte manier kunnen worden aangepast.

Wij dienen daarom voorliggend amendement in. Ik hoop dat u wel oor hebt voor de terechte bekommernissen die te maken hebben met een chaotische en erg laattijdige invoering van de taks. Misschien kijkt u ook niet uit naar een heel chaotisch paasweekend op de luchthaven.

Ik kijk met heel veel aandacht uit naar uw antwoorden.


Dieter Vanbesien Groen

Mevrouw de voorzitster, collega's, wij hebben in de commissie inderdaad gediscussieerd over alle aspecten waarover de heer Donné het net had. Er is echter één concept waarop ik vandaag, hier en nu, wil terugkomen.

Mijnheer Donné, het gaat om een term die u niet hebt gebruikt in uw exposé. U hebt wel gesteld dat iedereen de statistieken en cijfers kan gebruiken op de manier die hem of haar het best uitkomt. Wij hebben toen echter een behoorlijk doorgedreven discussie gehad over de middenklasse. Dat woord hebt u niet laten vallen, maar het gaat om een discussie die in december 2021 ook al is gevoerd, met name over wat de huidige regering doet voor de middenklasse.

Er zijn veel initiatieven en veel middelen die terecht naar de laagst verdienende mensen in onze maatschappij gaan. Het uitgebreide sociaal tarief is terecht, maar wat wordt er gedaan voor de mensen net boven die categorie? Wat wordt er gedaan voor de middenklasse?

Het project dat wij vandaag goedkeuren, is een project specifiek voor de middenklasse. Er komt een vermindering op de bijzondere bijdrage sociale zekerheid. Ze wordt vandaag niet of nog niet volledig afgeschaft. Ze komt er echter wel.

De discussie die wij hadden in de commissie, ging over de vraag hoe de middenklasse wordt gedefinieerd. Wat is voor u middenklasse en niet-middenklasse?

Mijnheer Loones, de heer Donné was toen in Oekraïne of Polen kleren gaan afgeven. U hebt toen dan maar de uitleg gegeven. U hebt uitgelegd dat wij met de maatregel enkel en alleen de lagere middenklasse zullen helpen. Ik hoor ook het cijfer van 3.800 euro bruto vallen, waarbij ik niet weet vanwaar dat cijfer komt. U zult dat misschien nog wel eens uitleggen.

Op basis van de cijfers komt er met dit wetsontwerp een korting op de bijzondere bijdrage tot 100 euro voor alleenstaanden met een jaarinkomen tot 60.000 euro en voor een koppel of gezin met een jaarinkomen tot 82.000 euro. 60.000 euro voor een alleenstaande valt in deciel 10. 82.000 euro voor een gezin valt in deciel 9. Dat betekent dat voor de alleenstaanden de 10 % meest verdienenden er niet op vooruitgaan. Voor de gezinnen zijn het de 20 % meest verdienenden die er niet op vooruitgaan, alle anderen wel.

De minister heeft daar nog andere cijfers aan toegevoegd, die ongeveer hetzelfde illustreren. Er zijn namelijk jaarlijks 2,7 miljoen aangiftes of dossiers waar de bijzondere bijdrage op geheven wordt. Van die 2,7 miljoen zijn er nul die een hogere bijdrage zullen moeten leveren in de toekomst en zijn er 2,3 miljoen die een lagere bijdrage zullen moeten leveren. Dat is voor de meeste ervan ongeveer 100 euro per jaar. Dat betekent dat 85 % van de mensen erop vooruitgaat. In mijn definitie van de middenklasse valt iedereen daaronder. Dat is niet alleen de lagere middenklasse, dat is de volledige middenklasse.

Ik neem akte van het feit dat de N-VA en het Vlaams Belang een amendement indienen om de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid volledig te schrappen. In de commissie is ook al gevraagd hoe dat gefinancierd zou worden. Het is gemakkelijk om hier een amendement in te dienen als u niet zegt hoe het gefinancierd wordt. Ik hoor vandaag dat de financiering moet komen uit de opbrengsten van fraude. Twee weken geleden in de commissie moest de financiering komen van het afschaffen van de woonbonus. Welke het dan echt zal zijn, zullen we later nog wel vernemen, neem ik aan.


Joy Donné N-VA

Ik had bewust de term middenklasse niet gebruikt om uw regering een plezier te doen, want afhankelijk van aan welke partij binnen uw coalitie men vraagt wat de middenklasse is, krijgt men een ander antwoord. Als ik de vraag aan de MR stel, krijg ik een ander antwoord dan als ik de vraag aan de PS stel.

Ik had dit voor de zuiverheid van de discussie zelfs niet opgeworpen, maar u bevestigt wat ik heb gezegd, mijnheer Vanbesien. Ik zeg dat het gemiddeld over 7 euro per maand gaat. U hebt het over 100 euro op jaarbasis. We zitten niet ver uit elkaar. Die ene euro extra die u de mensen per maand geeft, zal niet het verschil maken.


Theo Francken N-VA

Naast de discussie over de bijzondere bijdrage van 7 of 8 euro, wil ik toch even op de vliegtaks terugkomen. Het valt mij op dat u daarover geen woord zegt, mijnheer Vanbesien. Het is nochtans een groene trofee, mijnheer Vanbesien, maar u claimt die niet. U zegt geen woord over de vliegtaks.

Ik heb begrepen dat de heer Gilkinet, mevrouw Van der Straeten en mevrouw De Sutter tijdens de begrotingsopmaak van 2022 tot op het laatste moment 's avonds laat hebben geëist dat die vliegtaks er zou komen. De opbrengst zou 30 tot 40 miljoen euro per jaar bedragen. Tijdens het parlementaire debat ter invoering van de wet, zegt u – de woordvoerder als het gaat over financiën, dat hebben we gemerkt tijdens het debat – niets over de vliegtaks. Ik kan daaruit concluderen dat de groenen niet heel fier zijn op wat ze tot de laatste onderhandelingsminuut van de begrotingsopmaak 2022 hebben geclaimd.

Mijnheer Vanbesien, ik heb een vraag voor u. Wat is er voor u groen aan die vliegtaks? U bent Vlaams-Brabander, net als ik. Dit treft onze luchthaven en wat onze luchthaven treft, treft ook mij. Ik zie niets groens. Waarom niet? U zegt dat de taks gedragssturend moet zijn, maar wat is er gedragssturend aan deze vliegtaks? Komt er door deze vliegtaks een modal shift? Dat is immers het idee van de groenen: neem niet het vliegtuig, maar de trein. Ik heb voor verbindingen onder 500 km eens opgelijst hoeveel langer het duurt als men de trein moet nemen. Als men naar Bazel/Zürich reist, is men met de trein 8 uur onderweg en met het vliegtuig 2 uur.

Op een bepaald moment hebt u gezegd dat u het geld van de vliegtaks zou gebruiken voor betere treinverbindingen vanuit de luchthaven van Charleroi en vooral die van Zaventem. Welke betere internationale treinverbindingen zullen er op de luchthaven van Zaventem komen die op lange termijn vluchten van minder dan 500 km kunnen vervangen? Ik ben zelfs een voorstander daarvan. Waar vind ik dat terug in de begroting? Ik vind het nergens.


Dieter Vanbesien Groen

Mevrouw de voorzitster, mijnheer Donné, ik herinner me de discussie over de begroting in december waarbij alle specialisten van de N-VA de berekening hadden gemaakt dat met alle maatregelen samen een middenklassengezin 30 euro per jaar zou besparen. Vandaag bedraagt die besparing met slechts een van die maatregelen al 100 euro. Ik herinner me dat de heer Loones het twintig keer heeft gehad over enkele honderden euro's en dat we de rekening op het einde van het jaar zouden maken. Vandaag tellen we dus 100 euro bij die rekening bij, die voor jullie op 30 euro zou afgeklopt worden.

Op uw vraag over de inschepingstaks heb ik in december al geantwoord en ook in de commissiebespreking ben ik er uitvoerig op teruggekomen. Ik wil gerust mijn visie daarop nog eens herhalen. Ik heb u toen ook gezegd dat de luchtvaart wereldwijd grotendeels ontsnapt aan incentives om de CO₂-uitstoot te reduceren. De luchtvaart geniet zelfs verschillende voordelen die een oneerlijke concurrentie ten opzichte van andere vervoersmodi in stand houden. Ik ben het met u eens dat we dat dus internationaal moeten aanpakken. Europa is van plan om maatregelen te nemen. Daar zijn ideeën voor, maar de timing daarvan is gespreid over tien jaar. Tot Europa met die maatregelen komt en ze implementeert, zijn er al kleine dingen die wij zelf kunnen doen. Ik geef toe dat het kleine dingen zijn – als het aan ons lag, had het meer mogen zijn –, maar het zijn wel dingen.

De taks die wij nu invoeren, zorgt ervoor dat een klein beetje van de indirecte, externe kosten worden geïnternaliseerd door de luchtvaart. Dat is een van de doelstellingen van de taks. Het gaat dan over alle vluchten, niet alleen de vluchten van minder dan 500 kilometer, maar ook de andere vluchten binnen Europa en intercontinentaal. Daarbovenop is er een sensibiliserend stukje voor de vluchten van minder dan 500 kilometer, vandaar dat het bedrag hoger is voor die vluchten. Wij hopen alvast dat dat een beetje resultaat zal opleveren, zodat de shift naar andere modi kan worden geïnitieerd. Het is waarschijnlijk niet voldoende, maar het is toch iets. Het is in ieder geval ook een onderdeel van het verhaal waarin wij een stuk van de rekening willen doen kloppen: wij verschuiven de lasten op arbeid naar lasten op vervuiling.

(Applaus)


Theo Francken N-VA

Mijnheer Vanbesien, met dat laatste hebt u eigenlijk alles gezegd: het is iets. Het is precies de deelname van Groen aan de vivaldicoalitie: het is iets. Dat is juist.

U zegt dat de CO₂-uitstoot internationaal moet worden geregeld. Na hoorzittingen hebben wij samen een resolutie opgesteld over de toekomst van de luchtvaart in België. Die werd goedgekeurd. Het principe dat de luchtvaart gezonder, CO₂-zuiniger en ecologischer moet worden, staat daar ook in en dat deel ik. Ik heb daar geen probleem mee. Er is nog heel veel werk aan de winkel in de luchtvaart, maar de luchtvaartmaatschappijen zijn zich daar zelf ook van bewust, dat weet u ook.

Het is geen gemakkelijke sector. Door de coronacrisis is het een heel moeilijke sector gebleken, men heeft het er nog altijd enorm moeilijk. De verliezen zijn gigantisch, in Zaventem en in Charleroi. Beleidsmakers moeten dus extra voorzichtig zijn wanneer ze ingrijpen, en een heel stevig dossier hebben. In dit geval moet het dossier dubbel zo sterk zijn, net omdat het economisch zo moeilijk gaat in de luchtvaart. Uw dossier weegt zeer licht. Als u effectief CO₂-sturend wilt optreden en reizigers ertoe aanzetten om voor korte afstanden, minder dan 500 kilometer, de trein te nemen, dan moet u zorgen voor betere verbindingen. Dat deel van het verhaal mis ik volledig. Dat is bijzonder betreurenswaardig.

Men ontkent hier dat de opbrengsten ten belope van 30 tot 40 miljoen euro een sluitpost zijn voor de begroting, wat ze mijns inziens wel zijn, anders moesten ze in het licht van het ideologisch standpunt van Groen zijn gebruikt om betere internationale treinverbindingen te realiseren. Dat had u ook een heel sterk punt en zou ik uw verhaal zijn bijgetreden. Nu hebt u mij niet mee. De maatregel komt op mij over als een platte belastingverhoging met een groen sausje, een sluitpost van de begroting, zoals er nog zijn, denk maar aan de opbrengsten uit de strijd tegen de sociale en fiscale fraude, die plots oplopen tot 1 miljard euro per jaar. Ik ga die discussie niet opnieuw aan, of we belanden in de kleutertuin en dat is niet de bedoeling.

Ik blijf bij mijn punt. Nederlands onderzoek toont aan dat de enige modal shift door de invoering van de vliegtaks in Schiphol, vliegtuigtaks die ze zullen verhogen, erin bestaat dat het wagengebruik toeneemt. Zo komt er dus meer CO₂-uitstoot via de wagens. Tot zover het wetenschappelijk bewijs dat wordt aangeleverd. Dat is net het omgekeerde van wat men beoogt, namelijk minder CO₂-uitstoot en meer klimaatvriendelijkheid. Mijnheer Vanbesien, ik kan daar echt niet mee leven. De vliegtuigtaks is voor mij geen groene belasting, maar een platte belastingverhoging. Het is een sluitpost van de begroting, die er in een nachtelijke onderhandeling in geslopen is. Men heeft die dan op uw conto gezet en eraan toegevoegd dat u het kon uitleggen, maar de uitleg die ik daar nu al maanden over hoor, is flinterdun.


Dieter Vanbesien Groen

Mijnheer Francken, u zegt dat men voorzichtig moet zijn als men in zo'n sector ingrijpt, want dat die economisch reeds een beetje fragiel is. Dat is ook een van de redenen waarom de bedragen zijn wat ze zijn. Ze zijn in lijn met die in de buurlanden. Wij zijn niet echt hoger of lager gegaan. België is dus niet het enige land.

U werpt op dat men de opbrengsten ten belope van 30 miljoen moet investeren in de trein, als het echt een groene maatregel is. Wij zijn niet tevreden met 30 miljoen extra voor de trein. De extra budgetten die wij het spoor toebedelen, zijn veel hoger dan 30 miljoen. Die cijfers kunt u ook in de begroting terugvinden.

Ik weet niet of u het ermee eens bent, maar ik blijf het fundamenteel onrechtvaardig vinden dat de luchtvaart fiscaal bevoordeeld wordt. Door geen btw en accijnzen te moeten betalen, heeft de luchtvaart een onrechtvaardig voordeel ten opzichte van andere vervoersmiddelen. Op dat vlak moeten wij Europees tot een oplossing komen.

Ten slotte, u doet een beetje lacherig en zegt dat wij iets hebben binnengehaald, maar iets is wel nog steeds meer dan niets.


Theo Francken N-VA

Mijnheer Vanbesien, dat laatste is juist. Ik zal daar niet veel over zeggen, maar ik heb alleszins niet gezegd dat u die 30 miljoen euro, of 40 miljoen euro vanaf volgend jaar, moet voorbehouden voor de trein. Dat heb ik niet gezegd. Ik heb gezegd dat ik nog zou kunnen meegaan in zo'n redenering als dat bedrag wordt voorbehouden voor betere internationale connecties op de luchthavens. Dat is hetgeen ik zei.

U zegt dat u veel hogere bedragen dan 30 of 40 miljoen wilt voor bijkomende investeringen in de trein. Welke investeringen komen er op de luchthaven van Zaventem op het vlak van internationale verbindingen? Het enige wat ik hoor van de luchthaven zelf, is dat men verbindingen wil afschaffen, onder andere die naar Rotterdam.

Ik ben niet tegen investeringen in de trein, maar als er een vliegtuigtaks wordt ingevoerd, dan moet de opbrengst ervan ook gebruikt worden voor betere interconnectiviteit met de trein. De heer Gilkinet ijvert alleen voor minder interconnectiviteit met onze luchthavens.


Dieter Vanbesien Groen

Er zullen nog initiatieven komen. Hopelijk kunnen we dan op uw steun rekenen.


Wouter Vermeersch VB

Mijnheer de minister, uw minitaksshift was werkelijk een processie van Echternach. Volgens de begrotingsnotificaties van oktober moesten de hervormingen voor eind 2021 worden voorgelegd aan de ministerraad. Uw coalitiepartners en de eerste minister hebben u echter wat aan het lijntje gehouden. Ze hebben wat rondgezeuld met uw minitaksshift. U hebt er maanden op moeten wachten. In de wandelgangen wordt gezegd dat dat is omdat u voor uw beurt hebt gesproken door uw voorstel van de btw-verlagingen op elektriciteit en gas te lanceren. Die voorstellen deed het Vlaams Belang trouwens al twee jaar geleden in het Parlement. Ze zijn ondertussen dus ook overgenomen door de regering.

De minitaksshift heeft niet alleen lang op zich laten wachten. Het was dus een processie van Echternach. Die is ook tekenend voor het beleid van uw paars-groene regering, die er niet in slaagt om van hout pijlen te maken en grondig te hervormen. De minitaksshift voegt opnieuw een aantal koterijen toe aan de al complexe fiscale wetgeving in dit land. Er worden ook geen koterijen geschrapt, want de bijzondere bijdrage sociale zekerheid dooft uit, maar wordt niet afgeschaft. Zo doet de regering eigenlijk hetzelfde als wat alle vorige regeringen hebben gedaan, namelijk pappen en nathouden. Hopelijk luisteren de liberalen in de zaal. De algemene belastingdruk en het overheidsbeslag sluipen op die manier natuurlijk gaandeweg langzaam, maar zeker omhoog. Dat is bijzonder problematisch.

Regering na regering horen we hetzelfde verhaal, namelijk dat onze belastingen eenvoudiger, transparanter en eerlijker moeten worden en dat de belastingen op arbeid best zouden worden verlaagd. Ook daaraan wordt tot nu toe veel te weinig gedaan. Ik zal me niet mengen in de cijferdiscussie die hier reeds werd gevoerd, maar deze minitaxshift, collega's, is voor alle duidelijkheid niet de brede fiscale hervorming die de minister heeft beloofd.

Mijnheer de minister, wanneer wil u eindelijk een plan voor een zogenaamde brede fiscale hervorming klaar hebben? Hoe staat het met deze brede fiscale hervorming? Hebt u nog enige ambitie om deze legislatuur grondige en structurele hervormingen uit te voeren? Zult u zich soms minitaxshift naar minitaxshift slepen, zoals uw regering zich ook van energieakkoord naar energieakkoord sleept, zonder grondig te hervormen of fundamentele en duurzame oplossingen door te voeren?

De Belgische personenbelasting hangt vandaag met spuug en paktouw aaneen. Ze is een echte koterij geworden. Ooit, in een ver verleden, was ze nochtans een coherente belasting, maar jarenlang visieloos politiek gerommel en lobbyfiscaliteit hebben hun tol geëist. U zet dat nu gewoon verder. De zesde staatshervorming, of -misvorming, was natuurlijk de doodssteek. Deze zoveelste staatsmisvorming heeft ertoe geleid dat een kat haar jongen niet meer terugvindt in de personenbelasting. Verder spant België mondiaal de kroon qua belastingdruk op arbeid. De belastingdruk op werkende mensen is veel te hoog en daarin brengt dit wetsontwerp onvoldoende verandering.

Het uitdoven van de BBSZ komt niet alleen te laat, voor ons moest deze compleet achterhaalde en scheefgegroeide belasting ook niet uitdoven, maar onmiddellijk en volledig worden afgeschaft. Voor wie het in dit Parlement nog niet beseft, alleen dat laatste kan leiden tot de substantiële koopkrachtverhoging die de lage en middeninkomens nu nodig hebben.

Daarom hebben wij ook de koppeling gevraagd van ons wetsvoorstel teneinde de BBSZ volledig en integraal af te schaffen. Onze partij pleit immers al langer voor de afschaffing van die asociale belasting. We betreuren dan ook ten zeerste dat u ervoor gekozen hebt om de uitdoving over vele jaren te spreiden en deze belasting ook door andere belastingen wil vervangen. Deze taks heeft immers zeer kwalijke gevolgen, in het bijzonder voor werknemers met een laag loon. Hij wordt namelijk geheven boven op de personenbelasting en zorgt er daardoor voor dat elke loonopslag grotendeels terugvloeit naar de staatskas. Die taks zorgt er dus voor dat het verschil tussen een werkloosheidsvergoeding en een inkomen uit arbeid kleiner wordt. De taks werkt werkloosheid bijgevolg in de hand en stimuleert mensen dus zeker niet om te werken. Daarom moet die taks volledig worden afgeschaft en niet uitdoven, zoals in het voorliggende voorstel staat.

Het overheidsbeslag ligt in dit land heel wat hoger dan in bijvoorbeeld Nederland of Duitsland. De afbouw van de BBSZ zou perfect gefinancierd kunnen worden door besparingen, mijnheer Van Besien. Dat is echter het probleem. We willen geen taxshift of belastingverschuiving, zoals deze regering voorstelt, maar wel een echte belastingverlaging. Ik heb begrepen dat de collega's van de MR en hun voorzitter hier voorstander van zijn. Ik ben benieuwd of collega Piedboeuf straks zal pleiten voor een belastingverlaging in plaats van een belastingverschuiving, zoals zijn partijvoorzitter dat consequent op Twitter doet. Ik zal met veel aandacht naar hem luisteren. Op de collega's van Open Vld wil ik trouwens niet langer rekenen, want de tijd waarin zij pleitten voor belastingverlagingen is reeds lang voorbij.

De vliegtaks die de paarsgroene regering aanvankelijk wilde invoeren voor korteafstandsvluchten zal nu op alle vluchten worden toegepast. In oktober van vorig jaar was het voorstel dat er geen taks zou worden aangerekend voor vluchten van meer dan 500 kilometer. Vervolgens werd die afstand aangepast tot 750 kilometer. Vandaag gaat het al over langeafstandsvluchten. De reden voor het voortdurend wijzigen van de maatregelen met betrekking tot de vliegtaks moet niet ver worden gezocht. Slechts één zaak was vanaf het begin zeker, namelijk de vooropgestelde opbrengst van 30 miljoen euro voor de staatskas. Op dat vlak werden er nooit aanpassingen aangebracht. Dat bedrag werd trouwens ook onmiddellijk in de begroting opgenomen, zonder dat hiervoor al wetgevend werk werd verricht. Vanaf 2023 zou deze taks zelfs een bedrag van 40 miljoen euro moeten opbrengen.

Toen echter bleek dat er in coronatijden te weinig passagiers waren om te kunnen belasten, moest het aantal belastbare vluchten dan maar worden uitgebreid. Daarmee wordt aangetoond wat wij al langer hebben gezegd, namelijk dat het om niet meer en niet minder dan een platte belastingverhoging gaat. Met zorg voor het klimaat heeft deze vliegtaks absoluut niets te maken, mijnheer Vanbesien, met excuses. De vliegtaks wordt verkocht als een milieumaatregel, maar nooit ofte nimmer werd het effect op het milieu aangetoond. Het is dan ook een ordinaire belastingverhoging. Het enige wat vandaag groen kleurt, is het gezicht van de burgers, onze mensen, als zij vandaag hun facturen zien.

Het geeft trouwens ook te denken dat de regering een sector wil treffen die momenteel in een diepe crisis verkeert, aangezien de regering die vandaag nog een extra taks wil opleggen. Duizenden jobs, vooral in Vlaams-Brabant, hangen van die sector af. De concurrentiepositie van onze luchthavens wordt door die taks extra verzwakt. Ook mag nog even herhaald worden dat vooral de Vlaamse luchthavens die belasting zullen betalen, niet zozeer de Waalse luchthavens.

Een pittig detail, door de minister bevestigd in de commissie, is dat de vloot van Defensie die door het koningshuis wordt gebruikt voor publieke dienstreizen, maar ook voor privéreizen, een uitzondering krijgt op de vliegtaks. Onze fractieleidster Barbara Pas heeft de cijfers opgevraagd van die snoepreisjes, want naast verschillende zogenaamd officiële verplaatsingen zijn er ook niet-officiële verplaatsingen. Die kosten de belastingbetaler natuurlijk vele tienduizenden euro's. De hardwerkende Vlamingen worden vandaag dus geconfronteerd met hogere energiefacturen, gestegen prijzen aan de pomp en een duurdere winkelkar, maar als er nog geld overblijft aan het einde van de maand of van het jaar om op reis te gaan, dan mogen zij op de koop toe betalen voor een vliegtaks. Daarenboven mogen zij meebetalen voor de snoepreisjes van de koninklijke familie. Wij zullen er alvast voor zorgen dat de burger, niet aanwezig in het Parlement, weet hoe de regering op dat vlak te werk gaat.

In de tekst staan ook extra accijnzen op tabak ingeschreven. Dat heeft echter niets te maken met het aanpakken van het rookgedrag. Mijnheer Vanbesien, daarover heb ik u niets horen zeggen. De regering rekent immers jaar na jaar op meer inkomsten uit rookwaren. Als de doelstelling zou zijn om het roken te doen verminderen of te stoppen, dan zou men de inkomsten jaar na jaar zien afnemen. Dat zien we echter niet. Deze minitaxshift zal zorgen voor een prijsverhoging van minstens 40 cent voor een pakje sigaretten. Het is dus opnieuw een platte belastingverhoging.

U zult uit mijn uiteenzetting begrepen hebben dat het Vlaams Belang dit niet zal aanvaarden. Wij zullen dus met veel overtuiging tegenstemmen.


Benoît Piedboeuf MR

Madame la présidente, voilà beaucoup d'agitation pour une chose qui est, en tout cas, claire. En effet, l'intitulé du projet de loi est "Projet de loi portant sur une réduction de charges sur le travail." C'est un projet de loi qui réduit les charges sur le travail. Ce n'est pas une grande réforme fiscale Cela viendra plus tard et cela reste un objectif. C'est simplement une volonté, malgré tout, de réduire les charges et de diminuer les pièges à l'emploi. Cela redonne un peu de revenus nets. Certes, on ne vise pas l'entièreté de la classe moyenne, mais une partie de celle-ci est visée, ainsi que les bas revenus comme toujours. On n'est pas loin des objectifs du précédent gouvernement et il est heureux de voir que finalement, on réutilise le terme tax shift, qui a été tellement critiqué, et on fait un tax shift, effectivement, qui diminue les charges sur le travail. Il n'y a pas de surprise. C'est annoncé. C'est comme cela! C'est un mini tax shift d'accord, mais c'est un tax shift quand même.

On sait qu'il faut aller bien au-delà de cette mesure, puisque, en Belgique, la taxation est de 50 % dès 41 000 euros de revenus, alors que pour 45 % de taxation en France, il faut quatre fois plus de revenus, en Allemagne, il faut six fois plus de revenus et au Grand-Duché, pour un taux de 42 %, il faut cinq fois plus de revenus. Donc, un problème se pose dans notre pays. On le sait. On en est tous responsables et on arrive vraiment trop vite à la taxation maximale. Et finalement, on arrive à un régime où 90 % des revenus sont passibles d'un taux aussi élevé. C'est vraiment un problème. On doit y travailler, on le sait, mais il faut aussi tenir compte des réalités à la fois budgétaires, internationales, sanitaires, etc. qui n'ouvrent pas non plus beaucoup de marge de manœuvre.

Il n'y a quasiment plus eu d'augmentation de revenus pour la classe moyenne (à partir de 3 000 euros de revenus) depuis presque 20 ans. On connaît le cœur de cible, on sait aussi que ce sont les classes moyennes qui souffrent le plus des augmentations de prix, puisque les mesures en faveur des classes moyennes sont moins nombreuses qu'en faveur des bas revenus. Donc, la cible est connue tout en sachant qu'il faut avancer vers une vraie progressivité de l'impôt, vers un bouclier fiscal qui empêche de dépasser certains plafonds. On ne sait pas tout faire en même temps. C'est une première étape. Aussi, je remercie le ministre des Finances d'avoir consenti une première étape dans ce qui est un défi permanent pour nous.


Wouter Vermeersch VB

Mijnheer Piedboeuf, ik had gezegd dat ik aandachtig naar u zou luisteren. U zegt dat de grote belastinghervorming het doel blijft. La grande réforme fiscale reste le but. De minister wil met die brede fiscale hervorming echter een belastingverschuiving. Dat heeft hij heel duidelijk bevestigd in onze commissie. Uw partijvoorzitter wil een belastingvermindering. Wat wil de MR nu? Dat hebt u hier niet gezegd. Hoe ziet u die fiscale hervorming? Moet die een belastingvermindering teweegbrengen of een belastingverschuiving? Kunt u dat even verduidelijken?


Benoît Piedboeuf MR

Une expression française dit qu'on ne sait pas faire saigner une pierre. Il y a une réalité aussi qui s'impose à nous. Notre souhait en tant que libéraux, c'est évidemment une diminution fiscale et pas un tax shift. On l'a déjà fait et cela a, d'ailleurs, donné de très bons résultats dont on se félicite – pas tout le monde - pour la législature précédente. Cela a permis de recréer de l'emploi et on sait que l'augmentation du nombre d'emplois produit des résultats parce que, bien entendu, quand les gens sont au travail, ils cotisent et paient des impôts. Nous sommes en faveur d'une diminution fiscale claire et nette. Maintenant, il faudra voir quelles sont les marges de manœuvre. On ne fait pas saigner une pierre. Le tax shift ne pourrait se faire, selon nous, que grâce à une taxation qui visera réellement les plus hauts revenus et non pas les revenus des classes moyennes. Je n'ai rien d'autre à ajouter.


Steven Matheï CD&V

Mevrouw de voorzitster, mijnheer de minister, collega's, hier ligt inderdaad een taxshift voor ter waarde van 300 miljoen euro. Die is het resultaat van de begrotingsbesprekingen van eind vorig jaar.

Die taxshift bestaat uit twee delen. Enerzijds is er een belastingverlaging en ik wil u bedanken dat u die op tafel hebt gelegd bij de begrotingsbesprekingen. Anderzijds is er de compensatie voor die belastingverlaging. Als men een taxshift doorvoert, hanteert men een aantal principes. De principes die hier worden gehanteerd, zijn principes die op de instemming van veel mensen kunnen rekenen.

Men zet enerzijds de stap naar het verlagen van de lasten op arbeid, iets wat wij allemaal onderschrijven, de discussies in de commissie zeker indachtig, maar wat ook werd gesuggereerd en aanbevolen door de Hoge Raad van Financiën. Werken moet lonen en mag niet afgestraft worden. Wanneer men promotie maakt, moet men daar ook de voordelen van merken in de portemonnee.

Anderzijds zijn er de compensaties, waar ik even kort op inga. Die hervormingen getuigen van gezond verstand en voor deze taxshift wordt de systematiek gehanteerd die ook de vorige regering hanteerde. Ik zoom even in op de belastingverlaging, op het geleidelijk afschaffen van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid. Dat kadert in het complexe systeem van belastingen en de belastingdruk die wij kennen. Dat zijn zaken die wij absoluut willen aanpakken.

CD&V wil dat wie werkt, actief wordt of promotie maakt er netto op vooruitgaat. De bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid is eigenlijk een achterhaald systeem. De grenzen zijn nooit geïndexeerd en de druk is langzaamaan verschoven. Dat is dus zeker iets dat moet worden aangepakt. Wat in deze taxshift voorligt, is een eerste aanzet, met 300 miljoen euro. Die zorgt ervoor dat mensen erop vooruitgaan en dat de promotieval wordt tegengegaan. Als men naar de cijfers kijkt, ziet men dat 88 % van de mensen hiervan een voordeel heeft. De minister heeft dat ook in de commissie gezegd. Het is een eerste aanzet voor de totale afschaffing van de bijzondere bijdrage.

Daar horen natuurlijk ook compensaties bij die op een aantal vlakken worden gevonden, zoals de accijnzen, maar ook met de hervorming van de vrijstelling van het doorstorten van de bedrijfsvoorheffing. Op zich is dat een belangrijk systeem, een hefboom die economisch zeer belangrijk is voor de bedrijven, maar wat voorligt, is een hervorming hiervan om bepaalde misbruiken aan te pakken. Dat komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar is een gevolg van spending reviews, het analyserapport van het Rekenhof, dat een aantal opmerkingen heeft gemaakt. Daarom wordt er bijvoorbeeld voorzien in een minimumtarief voor de ploegen- en nachtpremie en wordt er – dit vind ik belangrijk – komaf gemaakt met het kunstmatig opdrijven van de bedrijfsvoorheffing om een grotere vrijstelling te kunnen krijgen, iets wat naar verluidt ook vaak in voetbalmiddens wordt gedaan.

Daarmee komen we tot de aanpak van het voetbaldossier – RSZ, witwassen, makelaars en de fiscale hervorming. Komaf maken met het kunstmatig opdrijven van bedrijfsvoorheffing is een klein, maar belangrijk onderdeel van het geheel.

De laatste grote tak van de compensaties is de inschepingstaks, waar al flink over is gediscussieerd. Die is zeker niet uniek, integendeel, in onze buurlanden – Nederland, Frankrijk, Duitsland – bestaat die ook. Dat is een eerste stap in de correcte verrekening van de kosten van vervuiling in de ticketprijs. De taks kadert ook voor een deel in de vergroening van de fiscaliteit, iets wat ook is ingezet, onder andere met de vergroening van de bedrijfswagens, de belastingvermindering voor laadpalen enzovoort.

Kort samengevat, collega's, dit is een taxshift waarbij een belangrijk principe naar voren wordt geschoven: het verminderen van de lasten op arbeid door het geleidelijk aan afschaffen van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid, en anderzijds enkele compensaties die de taxshift compleet maken.

Wij zullen dit voorstel dan ook steunen.


Sander Loones N-VA

Dank u wel, mijnheer Matheï, ik wil even kort inpikken op een punt in uw betoog dat ook de heer Joy Donné heeft gemaakt, met name de vraag hoe dit precies zal werken op het terrein.

U bent erg uitvoerig ingegaan op het feit dat het nu moet worden goedgekeurd en in werking moet treden op 1 april 2022, zijnde de start van de paasvakantie. Heel veel mensen hebben reizen geboekt en luchtvaartmaatschappijen geven aan dat meer dan vier maanden nodig zijn om een en ander te operationaliseren.

Wij kennen CD&V als een partij die staat voor goed bestuur, die kiest voor oplossingen die degelijk toepasbaar zijn, werkzaam zijn en concreet kunnen worden aangepakt.

Ik ga ervan uit dat de minister straks ook zal antwoorden op het punt van de heer Donné, maar ik wou de vraag ook even aan u stellen: maakt u zich daarover geen zorgen? Wij zijn een week voor de paasvakantie. Het gaat om een hele organisatie. Mensen moeten aan de gates mogelijk extra centen bijbetalen. Is dat volgens u werkbaar?


Steven Matheï CD&V

Mijnheer Loones, ik dank u voor de vraag.

Het gaat over de hele inschepingtaks. Daarover gaat de vraag. Het antwoord valt uiteen in twee punten.

Er is het principe, dat al geruime tijd bekend was, net zoals de aanvangsdatum, met name 1 april 2022. Ook de contouren ervan zijn al geruime tijd bekend. De luchtvaartmaatschappijen zullen morgenvroeg niet uit de lucht vallen. Integendeel, zij zullen dat duidelijk weten.

Anderzijds is er natuurlijk de praktische uitwerking. Ik wil even herhalen wat de minister in de commissie gezegd heeft. Indien de registraties, de aangiftes en de elektronische systemen nog niet beschikbaar zouden zijn, is er in de eerste plaats tijd tot eind mei 2022. In de tweede plaats heeft de minister ook bevestigd dat ter zake de nodige tolerantie aan de dag zal worden gelegd.

Er is dus op een pragmatische manier mee omgegaan. Dat is ook in de commissie aangegeven. Ik hoop dus dat de inschepingtaks kan worden ingevoerd zonder dat er ongelukken gebeuren.


Sander Loones N-VA

Mevrouw de voorzitster, we hopen allemaal dat er geen ongelukken gebeuren en dat er zeker niemand uit de lucht valt. Mijnheer Matheï, u haalt wel opnieuw een interessant punt aan. Er zal blijkbaar met een mildere blik naar de toepassing op het terrein worden gekeken. In aanvulling op de vraag van de heer Donné vraag ik of de minister expliciet kan zeggen wat dat dan precies zal betekenen. Het gaat immers om veel mensen, ook gezinnen met kleine kinderen, die op de luchthaven zullen staan. Zij hebben recht op duidelijkheid.


Wouter Vermeersch VB

Mevrouw de voorzitster, mijnheer de minister, gisteren heb ik in de commissie samen met de heer François De Smet van DéFI een aantal vragen gesteld over de onduidelijkheid die er heerst over de vliegtaks. Onder meer TUI en Brussels Airlines verklaren in La Libre Belgique dat zij door de regering nog niet geïnformeerd zijn. Zij weten niet waar ze aan toe zijn. De minister heeft in de commissie geantwoord: "Om die redenen zullen in de uitvoeringsbesluiten ook de nodige tolerantieperiodes worden opgenomen." Wat bedoelt u met tolerantieperiodes? Wat zijn die periodes? Is dat 1 mei of 1 juni? Welke tolerantie zal er gelden? Blijkbaar zijn noch de reisbureaus, noch de luchtvaartmaatschappijen, noch de luchthavens zelf vandaag over die maatregel geïnformeerd. Er is dus dringend nood aan duidelijkheid en dit is het moment om die te scheppen.


Minister Vincent Van Peteghem

Ik begrijp dat er daarover verschillende vragen rijzen. Ik heb gisteren heel duidelijk gemaakt dat uiteraard rekening wordt gehouden met dat tijdstip. In ieder geval zal de wet tijdig worden gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De wet zal in werking treden op 1 april. De taks zal van toepassing zijn op alle vluchten vanaf 1 april, maar een eerste aangifte zal pas eind mei moeten worden ingediend. De taks zal immers betaald worden uiterlijk op de laatste werkdag van de maand volgend op die waarin de taks verschuldigd wordt. Dat wil dus zeggen dat men tot eind mei de tijd zal hebben.

Wat het koninklijk besluit betreft, dat kan pas aan de Raad van State worden verzonden zodra de wettekst in plenaire vergadering werd goedgekeurd. Dat dossier ligt klaar om morgen naar de Raad van State te worden doorgestuurd. Het ontwerp van KB werd trouwens ook al gedeeld met de Belgian Air Transport Association en er waren geen opmerkingen.

Dat het KB er is en gepubliceerd is, is geen noodzakelijke voorwaarde voor de inwerkingtreding van de inschepingstaks. Het KB bevat uiteraard informatie, onder meer over de registratie en de aangifte voor de luchtvaartmaatschappijen. Alle relevante informatie voor toepassing van de taks, zoals de tarieven, en het toepassingsgebied zijn in de wet opgenomen, zoals dat trouwens grondwettelijk is vastgelegd en hoort. Ik heb trouwens aangegeven dat een aantal specifieke zaken, zoals de registratie, de aangiftes en de toleranties, zullen gelden zolang de elektronische systemen niet beschikbaar zijn. Wat de modaliteiten van de taks zelf betreft, wil ik benadrukken dat deze reeds lang gekend zijn door de luchtvaartmaatschappijen. Wij hebben de afgelopen maanden alle vragen om informatie steeds onmiddellijk behandeld en alle vragen om overleg ook steeds ingewilligd. Nu zeggen dat men niet of nu pas op de hoogte is, is niet correct.

Ik kom tot een vraag van de heer Donné. De belastingplichtige is de luchtvaartmaatschappij, niet de passagier. In welke mate de taks wordt doorgerekend aan de passagier, is een contractuele aangelegenheid tussen de luchtvaartmaatschappij en de passagier. Met andere woorden, er zal moeten worden gekeken naar de contractuele voorwaarden van de luchtvaartmaatschappij waarmee de passagier heeft ingestemd bij aankoop van het ticket. Het verschil in aankoopdatum van tickets leidt niet noodzakelijk tot een verschil in taks voor de passagier. Zoals ik al heb aangegeven, is de doorrekening van de taks afhankelijk van de contractuele voorwaarden van de luchtvaartmaatschappij.


Wouter Vermeersch VB

Mijnheer de minister, het is duidelijk, maar dat is het scenario waarvoor de luchtvaartmaatschappijen hebben gevreesd. U moet weten dat de vluchten voor april al geboekt en betaald zijn. U zegt dat de belastingplichtige uiteindelijk de luchtvaartmaatschappij is. Dat betekent dat de luchtvaartmaatschappijen voor april een gepeperde factuur van uw regering zullen krijgen. Aan het einde van het jaar moet die factuur zelfs 30 miljoen euro opleveren voor uw staatskas. U zult de luchtvaartmaatschappijen eind mei dus een gepeperde factuur sturen voor alle vluchten die nu al geboekt zijn voor heel april.

Ik vind dat geen correct beleid voor een sector die heel fel onder de coronacrisis heeft geleden. Wij vinden dit geen eerlijk en transparant belastingbeleid. Het KB voor de vluchten die al geboekt en betaald zijn, is zelfs nog niet gepubliceerd. Toch zult u retroactief een factuur naar de luchtvaartmaatschappijen sturen. Dat is althans wat ik heb begrepen.


Joy Donné N-VA

Mijnheer de minister, ik sluit mij daarbij aan. Een luchtvaartmaatschappij kan geen investeringen baseren op een aankondiging van de regering die nog niet duidelijk is. In de fiscaliteit moet men een wettelijke basis hebben vooraleer men kan handelen.

Het is zoals de heer Vermeersch zegt, in de praktijk zullen de luchtvaartmaatschappijen, die de belastingschuldigen zijn, in de eerste maanden niets aan passagiers kunnen vragen. Zij zitten vast aan een contract, met name het vervoersreglement dat door de aankoop van het ticket van toepassing werd. Dat zal de meeste luchtvaartmaatschappijen niet toelaten om de taks door te rekenen. Die taks komt dus sowieso bij de luchtvaartmaatschappijen terecht.

Die taks zal daar ook blijven zolang er geen technische IT-oplossing voor de doorrekening is. Als die oplossing er dan uiteindelijk is, zal die nog altijd tot problemen leiden, omdat u hebt gekozen voor een inschepingtaks en niet voor een tickettaks. Een tickettaks zou logischer zijn, want u wil het gedrag van de consument sturen. Dat stuurt u op het ogenblik dat men een beslissing neemt over de aankoop van een vliegtuigticket of een treinticket. Hier gaat het om een inschepingtaks, die dus niet verschuldigd is wanneer men het vliegtuig niet neemt. Wat gebeurt er dan in die gevallen waarin het ticket de taks oplegt, maar die persoon het vliegtuig niet neemt? Zal die persoon de taks dan terugbetaald krijgen door de luchtvaartmaatschappij? Ik betwijfel het.

Wij zitten hier dus niet alleen met een systeem dat heel laattijdig wordt ingevoerd, wat de last bij de luchtvaartmaatschappijen legt, maar tevens met een systeem dat ook als op kruissnelheid werkt nog altijd moeilijk zal lopen. Waarom al die bureaucratie? Voor 30 miljoen euro, voor een groene trofee.


Minister Vincent Van Peteghem

Het is duidelijk dat de sector op de hoogte was van de invoering van deze taks. Als hij daar geen rekening mee zou houden bij de prijszetting, of als hij er niet anticipatief rekening mee gehouden heeft in de afgelopen maanden, zou dat mij sterk verbazen. Men wist wat de doelstelling was, men kende de datum en men kende de modaliteiten. Ik vermoed dus dat men daar rekening mee gehouden zal hebben.

Mijnheer Donné, ik wil wel even terugkomen op de kwestie van een tickettaks versus een inschepingtaks. Er is expliciet gekozen voor een systeem waarbij voor alle vluchten een bijdrage moet kunnen worden betaald. Dat betekent dat wij die taks niet kunnen heffen op het ticket. Tickets zijn immers voor niet alle verplaatsingen in de lucht noodzakelijk. Ik denk dan bijvoorbeeld aan vluchten met privéjets en aan helikoptervluchten. Ook daarvoor zal men moeten bijdragen via deze nieuwe taks. Op die manier zal iedereen moeten bijdragen, niet enkel de gewone burger, maar ook zij die het zich kunnen veroorloven vliegtuigen te kopen of te huren, of wat dan ook, om ergens ver weg een koffie te gaan drinken, waar maakt niet uit. Het gaat om het feit dat iedereen die een inscheping doet effectief die bijdrage zal moeten betalen.


Wouter Vermeersch VB

Mijnheer de minister, deze regering rijdt zich dus compleet vast in haar eigen redeneringen. U moet mij eens uitleggen hoe het milieu beter wordt door retroactief een factuur van 30 miljoen euro, volgend jaar zelfs 40 miljoen euro, te sturen naar de felgeplaagde luchtvaartsector in dit land. U moet mij eens uitleggen hoe het milieu daar beter van wordt.

Dat is immers wat u gedaan hebt, u hebt deze maatregel verkocht als een milieu- en klimaatmaatregel, maar dat is hij absoluut niet. U gaat in mei retroactief een factuur sturen voor de vluchten die reeds geboekt en gereserveerd zijn in april. Dat heeft helemaal niets te maken met het klimaat of het milieu. Daarmee bekent u nog eens hier in het Parlement dat dit een platte belastingverhoging is, niet meer of niet minder dan dat.


Marco Van Hees PVDA | PTB

Voilà donc un mini tax shift. M. Piedboeuf avait gardé de bons souvenirs du tax shift du gouvernement précédent. C'est notamment grâce à ce tax shift que la TVA sur l'électricité était passée à 21 %. Cela ne laisse donc pas de bons souvenirs à tout le monde. Bref, à chacun ses souvenirs.

On a effectivement un mini tax shift qui consiste à mettre 300 millions de prélèvements en moins sur la cotisation spéciale de sécurité sociale et le bonus emploi et 300 millions de mesures compensatoires (taxe sur les trajets d'avions, accises tabac et dispense de versement de précompte professionnel).

D'abord, sur le bonus emploi, le projet de loi crée un trou dans la sécurité sociale sans le compenser. Lors des débats en commission, je vous ai interrogé sur le fait que l'augmentation du financement alternatif de la sécurité sociale se limitait à 200 millions d'euros. Vous m'avez répondu qu'il s'agissait des 200 millions d'euros qui concernaient les cotisations spéciales de sécurité sociale. Le problème est qu'il y a aussi le bonus emploi, pour lequel il y a un volet social et un volet fiscal. Le volet social représente 90 millions d'euros et le volet fiscal, 10 millions. Il me semble donc qu'il y a un trou de 90 millions d'euros dans l'augmentation du financement alternatif de la sécurité sociale.

Il est vrai que le trou de la sécurité sociale est compensé actuellement mais rien n'est moins sûr pour l'avenir car on sait qu'il y a une loi de responsabilisation budgétaire en matière de sécurité sociale qui est toujours d'application. La Vivaldi ne l'a pas supprimée. Monsieur le ministre, à moins que vous ne me rassuriez, on peut donc avoir des inquiétudes sur le financement de la sécurité sociale.

Passons à un des gros morceaux du mini tax shift. Donc, tout est relatif. Je pense ici à la cotisation spéciale de sécurité sociale. En quoi consiste cette cotisation? C'est une cotisation particulièrement injuste. Le PTB serait satisfait d'un projet visant à la supprimer un jour. Dans le cas qui nous occupe, il s'agit juste d'une diminution.

Contrairement à l'impôt des personnes physiques selon lequel plus le revenu est élevé, plus le taux d'imposition est important, pour ce qui concerne la cotisation spéciale de sécurité sociale, c'est l'inverse. En effet, plus le revenu est bas, plus le taux est élevé. La première tranche est taxée à 9 %, la deuxième à 1,3 % et au-dessus de 60 000 euros, le taux est de 0 %. Il est vrai que les ménages qui ont les revenus les plus faibles ne paient pas cette cotisation puisqu'elle s'applique à partir de 18 000 euros. Le gros problème, c'est qu'elle n'a jamais été indexée depuis 1996. À l'origine, le montant plancher était beaucoup plus bas.

Aujourd'hui, le montant à partir duquel cette cotisation s'applique est extrêmement élevé, à savoir 28 000 euros, alors qu'à l'époque, le montant plancher était fixé à 18 000 euros.

Que faites-vous à travers ce texte? Vous vous limitez à réduire le taux en faisant passer celui-ci de 9 à 5 % pour la première tranche, ce qui représente une réduction budgétaire d'un cinquième par rapport à l'ensemble de la mesure.

Que pouviez-vous faire pour vous attaquer plus sérieusement à cette cotisation? Vous auriez pu indexer les montants. Ce faisant, on aurait pu ne pas appliquer la cotisation spéciale de sécurité sociale à des montants à hauteur de 28 000 euros. Autrement dit, tous les travailleurs qui touchent un salaire brut de 2 375 euros par mois ne devraient plus payer de cotisation spéciale à la sécurité sociale. Mais vous avez décidé de vous contenter de baisser le taux sur une des tranches, ce qui va rapporter, selon M. Donné, 7 euros par mois, et selon mes calculs, 8 euros par mois. La différence n'est pas énorme. Mais le montant est, en tout cas, ridicule dans les deux cas.

L'autre option, mieux que l'indexer, consistait à supprimer entièrement cette cotisation spéciale de sécurité sociale. Là, ça ne coûtait pas 200 millions mais 1 milliard d'euros, mais vous aviez dans ce texte des éléments pour financer directement cette suppression, et c'est justement l'objet des amendements que nous avons soumis aujourd'hui.

Pour expliquer ce financement, je dois passer à une autre des mesures de ce mini tax shift qui est la dispense de versement de précompte professionnel. Il existe un point commun entre deux mesures de ce tax shift: entre la dispense du paiement du précompte professionnel et la taxe d'embarquement, le point commun à la base, c'est le vol. D'un côté, le vol d'avion et, en l'occurrence, le vol légal de l'impôt des travailleurs. Effectivement, cette dispense de précompte professionnel est un vol de l'impôt des salariés par leurs employeurs.

Autrement dit, le patron prélève sur le salaire brut du travailleur un précompte professionnel pour le reverser au fisc, mais il garde une partie pour lui-même! Il est vrai que, chaque fois qu'on évoque cette mesure, M. Piedbœuf me dit que sur l'avertissement-extrait de rôle du travailleur, on applique l'intégralité du précompte. Il n'en reste pas moins que c'est de l'argent qui, au départ, se trouve dans la poche du travailleur et puis qui, mystérieusement, se retrouve dans celle de son patron!

Si cet impôt allait dans les caisses de l'État pour financer des écoles, des transports en commun ou la santé, il serait une forme de salaire indirect, et on pourrait donc comprendre. Mais à partir du moment où cet argent n'est pas consacré au financement des écoles, des transports en commun ou de la santé, qu'on rende cet impôt au travailleur puisque c'est le sien! Mais non, l'argent passe d'une poche à une autre. Il s'agit donc bien de vol, selon moi, de vol légal, certes.

On a deux rapports très critiques sur ces dispenses de précompte professionnel. En 2019, la Cour des comptes a publié un rapport assez sévère et, en 2021, un rapport avait directement été commandé par le gouvernement qui avait dit vouloir faire des spending reviews, des contrôles des dépenses de l'État et, dans ces spending reviews, il y avait notamment les dispenses de précompte professionnel en question. Ces rapports sont donc très intéressants. Que mettent-ils en lumière? D'abord, avec ces cadeaux aux patrons, l'absence d'effets bénéfiques est prouvée pour l'économie. Ensuite, il y a de graves lacunes au niveau des contrôles fiscaux et des malversations qui sont opérées sur ces dispenses. Une autre critique, c'est qu'un petit nombre de grandes entreprises empoche une grande partie du pactole. Sur les 20 recommandations de la Cour des comptes, seules quatre sont appliquées par le gouvernement dans ce texte, et encore, partiellement! Quant au rapport que le gouvernement a lui-même commandé dans le cadre de ses spending reviews, il n'a même pas précisé en quoi il l'appliquait dans ce projet de loi.

Ces cadeaux aux patrons ont-ils vraiment un impact sur l'économie, sur l'emploi, etc.? Prenons un exemple, le groupe verrier AGC. En 2020, il a obtenu 11,7 millions d'euros de dispenses de précompte professionnel, donc de vol légal sur l'impôt de ses travailleurs. En effet, c'est sur son propre personnel que le patron effectue ce vol. Qu'a-t-il fait pour remercier les travailleurs qu'il a volés légalement? Il les a remerciés en leur promettant un C4 puisqu'il a décidé de fermer l'usine de Fleurus et qu'il ne doit en rien rembourser cette aide ou les autres cadeaux qu'il aurait obtenus. Voilà ce que sont en fait ces dispenses de précompte professionnel!

Le gouvernement a donc décidé de spending reviews mais le bilan est accablant et que décide-t-il? De limiter quelques petits abus de ces dispenses de précompte professionnel, ce qui va représenter un montant de 100 millions d'euros. Que représentent budgétairement ces dispenses de précompte professionnel chaque année? C'est un cadeau annuel de 3,7 milliards d'euros qui est fait aux employeurs par les travailleurs - 3,7 milliards d'euros! Les 100 millions d'euros de réduction ici représentent à peine 2,7 % du total.

À travers une réduction un peu plus drastique de cette dispense de précompte professionnel, il y a largement de quoi financer une suppression complète de la cotisation spéciale de sécurité sociale. Je crois qu'il y a unanimité dans cet hémicycle pour dire qu'il faut supprimer cette cotisation spéciale de sécurité sociale. Voilà où trouver l'argent et c'est l'objet de quelques-uns de nos amendements.

J'en viens enfin au dernier volet. Il s'agit des deux autres mesures compensatoires: la taxe d'embarquement et les accises sur le tabac. Comme vous n'allez pas chercher suffisamment d'argent du côté des dispenses de précompte professionnel, forcément, vous devez faire payer la population et c'est ce que vous faites en augmentant des taxes sur la consommation qui sont les taxes les plus injustes qui soient. On le sait. C'est une conception évidemment libérale d'augmenter les taxes sur la consommation. On a parlé tout à l'heure du tax shift qui avait relevé la TVA sur l'électricité. C'est typiquement cela. Ce sont les taxes les plus injustes. Thomas Piketty, par exemple, dit que ce sont des taxes du XIXe siècle qui frappent plus durement les bas revenus.

Bien sûr, comme souvent, il y a un emballage politique pour augmenter ces taxes sur la consommation. Généralement, il y a deux grands emballages politiques: soit c'est la question de la santé, soit c'est la question de l'environnement. En l'occurrence, on a droit aux deux. Dans le cadre des accises sur le tabac, c'est l'alibi de la santé. Mais si l'augmentation des accises sur le tabac avait pour effet de diminuer le tabac, le gouvernement devrait prévoir une diminution des recettes d'accises plutôt qu'une augmentation des recettes d'accises. Ici, cela montre bien que l'objectif est purement budgétaire et que ce n'est en rien une politique de santé publique. Idem pour la taxe d'embarquement. Effectivement, le collègue Vanbesien était bien en peine tout à l'heure d'expliquer en quoi cette taxe d'embarquement aurait été une victoire des écologistes. C'est évidemment totalement dérisoire. C'est une taxe de deux, quatre ou dix euros sur les embarquements. Cela n'incitera aucun voyageur à renoncer à l'avion. Pourquoi? Parce qu'il n'y a pas d'alternative. Cela n'a rien de climatique. C'est purement budgétaire. Encore une fois, si la taxe dissuadait de prendre l'avion, il ne faudrait pas comptabiliser une recette mais plutôt une perte dans le budget.

Il existe d'autres solutions. Si l'on voulait véritablement une politique environnementale affectant le déplacement, on pourrait financer, par exemple, des TGV à bon marché. Or le gouvernement Vivaldi préfère fermer les gares au lieu d'opter pour cette possibilité. À propos de trains, il est paradoxal de constater que le montant de la redevance Diabolo - qui concerne le train que vous prenez à Bruxelles pour aller prendre l'avion à Zaventem - est plus élevé que celui de la taxe d'embarquement.

Il faut aussi noter, et j'en terminerai, qu'un vol civil sur huit a été effectué par un jet privé. On pense que c'est anecdotique, mais ce n'est pas le cas. Ces vols sont jusqu'à 20 fois plus polluants qu'un vol commercial. En commission, j'ai soulevé ce problème devant le ministre des Finances, qui m'a répondu: "Justement, nous y avons pensé: les jets privés sont soumis à la taxe." Très bien, monsieur le ministre! Mais prenons un milliardaire, par exemple quelqu'un comme feu Albert Frère. Je le mentionne parce que, grâce aux LuxLeaks, nous avons découvert des détails relatifs aux montages fiscaux auxquels il avait recouru pour son jet privé. Le sien atteignait une valeur de 25 millions de dollars, était logé dans une offshore des Antilles néerlandaises et bénéficiait d'un ruling fiscal que lui avait accordé l'État luxembourgeois. Prenons maintenant un autre milliardaire, puisque Albert Frère est mort, mais un milliardaire du même style qui possède également un jet privé d'une valeur de 25 millions de dollars. Combien va-t-il payer quand il embarque dans celui-ci? Eh bien! Cela dépend de la destination. Il existe trois possibilités: il paie soit deux euros, soit quatre euros, soit encore dix euros. Voilà ce que ce milliardaire va débourser. C'est en effet très impressionnant, monsieur le ministre. En tout cas, si l'on veut savoir à quoi ressemble une taxe injuste, c'est bien à cette taxe embarquement.


Anja Vanrobaeys Vooruit

Mevrouw de voorzitster, collega's, ik wil uit het hele pakket maatregelen heel kort één maatregel uitlichten, namelijk de hervorming van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid.

Die maatregel moet voor mij samen worden gelezen met andere maatregelen, vooreerst met de verhoging van de minimumlonen, die ingaat op 1 april 2022. Vanaf 1 april 2022 verhoogt het minimumloon met tachtig euro. De sociale partners zijn ook overeengekomen om in die verhoging de meest recente indexeringen mee te nemen, wat uiteraard een goede zaak is en een stap vooruit voor de werknemers die aan die lonen werken.

Om ervoor te zorgen dat zij netto daaraan meer overhouden, neemt de regering twee extra maatregelen, namelijk ten eerste, de versterking van de werkbonus, die deels automatisch gebeurt. Er wordt echter een extra tandje bijgestoken, ook voor zij die net boven het minimumloon zitten.

Er is, ten tweede, de eerste stap in de hervorming van de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid. Die hervorming is inderdaad nodig.

Ik zal niet ingaan op de hele historiek. Vijfentwintig jaar lang al is dat bedrag niet meer geïndexeerd. Dat betekent dat de mensen in de laagste inkomensschalen in verhouding meer betalen, wat nooit de bedoeling is geweest. Van die mistoestand moeten wij af.

Mijnheer de minister, daarom zullen wij het wetsontwerp steunen. Het gaat voor ons om een versterking in het hele pakket, samen met uiteraard de andere maatregelen die in de energiedeal zijn opgenomen. Het gaat om een versterking van de koopkracht van mensen. Het gaat ook om het tegengaan van de promotieval zodat mensen die promotie maken netto niet minder overhouden dan wanneer zij ter plekke zouden zijn blijven trappelen.

Het is voor ons een eerste stap vooruit in het wegwerken van een onrechtvaardige belasting. Uiteraard kijken wij uit naar die grondigere fiscale hervorming en naar rechtvaardigere en duurzamere belastingen.


Vanessa Matz LE

Madame la présidente, monsieur le ministre, nous avons déjà eu l'occasion en commission de faire valoir un certain nombre de remarques à l'égard de ce projet de loi. La plus fondamentale est probablement celle selon laquelle toutes les réformes fiscales arrivent saucissonnées. Depuis le début de législature, vous promettez, en quelques mois, une grande réforme fiscale, mais vous avez déjà extrait la taxe sur les comptes-titres, vous avez déjà extrait toute la fiscalité automobile avec les véhicules de société électriques et maintenant, de nouveau, cette partie-ci. Il est vrai qu'on demande à la fiscalité d'être lisible afin qu'elle suscite plus d'adhésions. On ne peut pas vraiment dire que, pour l'instant, ce soit d'une grande clarté.

On le sait, la crise climatique s'aggrave. Le dernier rapport du GIEC est terriblement alarmant. Il est plus qu'urgent d'agir pour réduire l'émission de nos gaz à effet de serre. C'est ce que vous prétendez faire en instaurant une nouvelle taxe sur l'embarquement des passagers d'avion, mais le niveau de la taxe, entre deux et dix euros, est tellement faible qu'elle ne provoquera aucun changement de comportement dans le chef des passagers. Elle n'incitera ni à prendre le train pour les destinations proches ni à renoncer à des voyages.

Elle n'a donc aucune efficacité écologique. Ce sera donc juste une taxe de plus pour les compagnies aériennes belges, une taxe de plus sur le pouvoir d'achat des consommateurs et une chance ratée de plus pour la protection de l'environnement. Notre gouvernement a fait du greenwashing plutôt que d'appliquer le principe du pollueur-payeur.

En outre, cette taxe ne compensera qu'une infime partie de l'écart entre le prix de l'avion et celui du train sur les courts trajets. Les recettes dégagées ne permettront ainsi pas de réduire le coût du billet de train. Par conséquent, cette nouvelle taxe n'est qu'une taxe de plus pour renflouer un budget mal en point sans favoriser le shift modal indispensable à la lutte contre le changement climatique.

Un second point dans ce projet de loi a trait à la cotisation spéciale. J'ai eu l'occasion de le dire en commission, la manière dont vous prétendez réduire cette cotisation est parfaitement illisible et incompréhensible. Déjà avant, c'était un peu compliqué mais, ici, on passe à des taux différents sans aucune cohérence. Il semble que vous ayez un accord sur une enveloppe et vous justifiez cette enveloppe par des ajustements qui, objectivement, ne correspondent à rien. On a l'impression que la moitié du chemin est faite, mais pas la totalité.

Parce que nous refusons le greenwashing, parce que nous souhaitons un système fiscal plus compréhensible et plus transparent, nous ne pouvons pas soutenir ce projet de loi.


Sophie Rohonyi DéFI

Monsieur le ministre, chers collègues, je tenais d'emblée à insister sur le fait que ce projet de loi se situe bien en deçà de la grande réforme fiscale qui a été tant et tant vantée par le gouvernement, mais, surtout, qui était tant attendue par notre propre assemblée et ce, depuis de longs mois.

Alors, certes, ce mini tax shift contient diverses mesures qui tendent à diminuer – comme son nom l'indique – la pression fiscale pour les bas et les moyens revenus. Il n'empêche que nombre de ces mesures auraient dû aller plus loin. Sans refaire l'ensemble des discussions intervenues en commission et répéter tout ce qui a déjà été dit par les collègues, je me dois toutefois de revenir sur quelques points.

Premièrement, en ce qui concerne la réduction de la cotisation spéciale de sécurité sociale, mon groupe rappelle que, dans son avis datant de mai 2020, le Conseil supérieur des Finances s'était déjà prononcé en faveur de la suppression totale de cette cotisation spéciale. Ensuite, en septembre 2020, on l'a dit, vous avez été appelé, monsieur le ministre, à clarifier votre position et, à ce moment-là, vous vous êtes clairement prononcé en faveur de cette suppression.

La réduction qui est ici prévue à partir de 2022 pour les bas et moyens revenus va donc dans la bonne direction, devant constituer non pas une demi-mesure mais une première étape vers cette suppression totale. C'est en tout cas comme cela que vous la présentez, même si nous n'avons toujours pas de garantie par rapport à cela.

Mon groupe DéFI ne peut donc, toutefois, que regretter que votre gouvernement ne se conforme pas, en outre, à l'avis de ce Conseil.

Nous prenons également bonne note que, selon les informations communiquées par le ministre, des mesures supplémentaires seront prises prochainement pour soulager les indépendants, non visés actuellement par cette réduction de la cotisation spéciale de sécurité sociale.

Deuxièmement, en ce qui concerne, cette fois, les mesures de dispense de versement du précompte professionnel, et plus particulièrement le versement pour le travail en équipe et le travail de nuit, votre gouvernement a donc fait le choix de durcir certaines conditions d'application. Le champ d'application est ainsi mieux délimité, plus ciblé, sans pour autant exclure de cette dispense le groupe cible historiquement visé.

Notre groupe partage cet objectif, parce qu'il convient de tenir compte des coûts supplémentaires qu'entraîne une mise à l'emploi dans un système de travail en équipe.

Troisièmement, nombre de mes collègues sont largement revenus sur le sujet de la mise en place de cette fameuse taxe sur l'embarquement. S'il est vrai que la Belgique suit ainsi l'exemple de plusieurs autres pays européens, notre groupe craint que le faible montant de cette taxe, on l'a dit, ne constitue pas un frein suffisant pour permettre une diminution substantielle des vols de très courte distante, dits "sauts de puce".

Par ailleurs, il est également curieux que l'analyse d'impact de cette mesure ne se focalise que sur les charges administratives, sans finalement prendre en compte ce qui est finalement l'essentiel, en tout cas ce qui était présenté comme tel, à savoir l'impact environnemental de cette taxe.

Or, la mise en place d'une taxe sur l'embarquement ne se justifie qu'à la condition qu'une plus-value environnementale puisse ainsi être réellement constatée. Il faut être de bon compte: une taxe de quatre ou dix euros ne remplira pas un objectif environnemental, étant donné que s'il n'y a pas d'alternatives, cette taxe ne dissuadera personne de prendre l'avion. Même vous, monsieur le ministre, l'avez admis en commission. Je serais d'ailleurs curieuse d'entendre votre avis aujourd'hui, en séance plénière.

Nous le savons, les courts déplacements aériens, généralement low cost, constituent actuellement une alternative pour nombre de ménages. Nous craignons aujourd'hui que, confrontés à une baisse significative de leur pouvoir d'achat notamment due à l'augmentation des prix des matières premières, de l'énergie ou de l'essence, ces ménages n'auront d'autre choix que de se diriger vers ce type de transport pour leurs déplacements. Si un effet dissuasif venait malgré tout à se manifester, il est probable que la personne renonçant à l'avion pour des raisons budgétaires vienne à se pencher vers des moyens de transport moins coûteux.

Cette mesure n'apporte donc aucune solution structurelle et écologique pour des trajets de moyenne distance auxquels une alternative à l'aviation devrait être trouvée. À cet égard, il serait bon de savoir si votre gouvernement dispose d'une analyse sur les conséquences indirectes de cette taxation dans les pays européens qui l'ont déjà mise en place. Pourrait-elle donc avoir un impact par exemple sur l'utilisation accrue d'autres moyens de transport comme la voiture? Malheureusement, ces scénarios n'ont manifestement pas été examinés.

Il aurait par ailleurs été préférable d'accompagner une telle mesure d'une réflexion plus globale visant à démocratiser les moyens de transport alternatifs plus écologiques tels que les trains à grande vitesse par exemple. À elle seule, selon les modalités présentées dans ce projet de loi et les compléments d'information que vous avez apportés à mon collègue François De Smet en commission, cette taxe d'embarquement reste donc de l'ordre du pur symbole.

Par ailleurs, nous constatons que les autorités régionales n'ont pas été consultées dans le cadre de l'élaboration de cette mesure, alors que leur avis est particulièrement utile dans le cadre d'une mobilité multimodale et durable, puisque cette compétence est partagée entre les différents niveaux de pouvoir. Ce manque de concertation n'a par ailleurs pas été justifié par vous-même, monsieur le ministre, lors des discussions en commission. Je souhaiterais donc pouvoir obtenir davantage d'éclaircissements aujourd'hui.

Enfin, s'agissant de l'augmentation des accises sur le tabac, notre groupe soutient et continuera à soutenir l'ensemble des mesures comme celle-ci dès le moment où elles visent à limiter la consommation de tabac dans notre société, aussi minime soit-elle.

Par conséquent, mon groupe s'abstiendra lors du vote sur l'ensemble de ce projet de loi.


Sander Loones N-VA

Mijnheer de minister, ik heb nog een korte vraag over de vliegtaks, meer bepaald over een specifieke sector, de recreatieve luchtvaart. Ik kan niet anders dan die vraag hier stellen, want zij is niet aan bod gekomen in de commissie. Het thema is pas later naar boven gekomen. Ik meende trouwens dat Jasper Pillen de kwestie mogelijk hier in de plenaire vergadering zou aanhalen, maar ik heb gemerkt dat Open Vld, als enige blijkbaar, beslist heeft niet deel te nemen aan het debat.

Waarover gaat het? Het gaat niet over de kleine recreatieve luchtvaart met een paramotor of over de grote magnaten met privéjets. Volgens onderhavig wetsontwerp zal wie af en toe in zijn of haar ULM, een klein vliegtuigje, passagiers meeneemt om een uitstapje met tussenlanding te maken, elke keer 10 euro moeten betalen. Jasper Pillen beaamt dat en verzekert iedereen op sociale media dat hij de kwestie waar mogelijk aankaart. Dat is alvast niet in de plenaire vergadering. Vandaar dat ik even het woord neem.

Mijnheer de minister, ik meen dat die sector graag wat duidelijkheid krijgt. Klopt het dat wanneer die mensen hun hobby uitoefenen en af en toe een passagier meenemen of een tussenlanding maken, elke keer 10 euro zullen moeten betalen? Of heeft de heer Pillen dat probleem inderdaad aangekaart, weliswaar niet hier, en wordt het dan toch opgelost?


Minister Vincent Van Peteghem

Collega's, ook al werden er al heel wat vragen en opmerkingen beantwoord, onder andere in commissie, neem ik toch kort het woord.

Ik kan natuurlijk niet ontkennen dat ik vandaag een tevreden man ben. De tekst die vandaag wordt goedgekeurd, vormt toch een eerste belangrijke stap, waarbij wij de lasten op arbeid verlagen. Dat doen wij via de opheffing van de crisisbelasting, die in 1994 door de regering-Dehaene met het oog op de toetreding tot de euro werd ingevoerd.

Dat is niet de enige maatregel. De afschaffing past in een breder pakket waarbij er rekening wordt gehouden met de versterking van de koopkracht, via onder andere – een heel belangrijk element –de verhoging van de werkbonus. Wij hebben ook aandacht voor de promotieval.

Uiteraard vormt het ontwerp niet enkel vanwege de verlaging van de lasten op arbeid, de versterking van de koopkracht en een verbetering van de promotieval een belangrijke stap, maar ook vanwege de taxshift, de kern van het verhaal. In die taxshift werkt de financiering via drie duidelijke assen, wat ik nog nader wil uiteenzetten, omdat ik dat belangrijk vind voor het verslag. De eerste as is de aandacht voor ingrepen in de bedrijfsvoorheffing, waarbij doelgericht een einde gemaakt wordt aan het oneigenlijke gebruik van voordelen. De tweede as is de verhoging van de accijnzen die bijdragen tot de volksgezondheid. De derde as is de invoering van de inschepingstaks. Belangrijk voor mij is dat het een eerste stap is.

U bent hier nu allen samen. Alvorens u overgaat tot de stemming over het zeer belangrijk wetsontwerp, wil ik nog antwoorden op de vraag van de heer Loones. In de commissie heb ik al gezegd dat de taks een ruim toepassingsveld heeft. Het gaat ook om recreatieve vluchten. Het is bijzonder moeilijk om een juridisch onderscheid te maken tussen privévliegtuigen van miljardairs, van wie sommigen vinden dat zij meer moeten bijdragen, en privévliegtuigen die wel eens voor een uitstapje worden gebruikt, wat een andere categorie is. Voor de recreatieve vluchten is het wel belangrijk te vermelden dat zij, wanneer vertrek en aankomst plaatsvinden op dezelfde luchthaven, vrijgesteld zijn van de inschepingstaks.

Tot slot wil ik alle coalitiepartners bedanken voor de uitvoering van onderhavig wetsontwerp. Ik dank ook de medewerkers van het kabinet voor hun keihard werk voor dit ontwerp en ook voor alle andere tektsten die in de voorbije weken voorlagen.

Ik heb al gezegd dat onderhavig wetsontwerp een eerste stap is. Die zal worden gevolgd door de voorstelling van een blauwdruk voor fiscale hervorming. Ik hoop daarvoor op evenveel enthousiasme in het Parlement en, bij de goedkeuring ervan, evenveel rumoer als op dit ogenblik.