Proposition 55K1145

Projet de loi portant des dispositions diverses en matière de justice et de notariat dans le cadre de la lutte contre la propagation du coronavirus COVID-19.

General information ¶

Authors

CD&V Servais Verherstraeten
MR Philippe Pivin
N-VA Kristien Van Vaerenbergh

Submission date

April 8, 2020

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

infectious disease legal system auction sale

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld N-VA LDD MR PVDA | PTB VB

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

April 23, 2020 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

Monsieur le président, chers collègues, la présente proposition s'inscrit dans le cadre des mesures urgentes à prendre dans la lutte contre la pandémie de coronavirus.

Ainsi, afin d'éviter au maximum les contacts physiques et les réunions de personnes, les dispositions concernent le délai dans lequel des ventes publiques doivent être mises en adjudication en vertu de l'article 1587 du Code judiciaire, la prestation de serment des experts judiciaires, des traducteurs, interprètes et traducteurs-interprètes jurés, des magistrats, des assesseurs, des juges non professionnels, du personnel judiciaire, des avocats, des notaires et des huissiers de justice, les procurations authentiques sous forme dématérialisée et l'annexion de procurations sous seing privé électroniques, les réunions des organes notariés par vidéoconférence et la prolongation des délais légaux prévus dans la loi contenant organisation du notariat, l'intervention des témoins à un testament authentique et le maintien des procédures en cours devant les commissions de désignation et de nomination du Conseil supérieur de la Justice.

Des amendements ont été déposés par MM. Verherstraeten et Aouasti et Mmes Van Vaerenbergh, Dillen et Bury. Après l'exposé introductif de M. Verherstraeten, auteur principal, la discussion a eu lieu. En dérogation à l'article 98/7, alinéa 2, du Règlement, la commission a décidé à l'unanimité de passer au vote sur la base de l'avis provisoire du Conseil d'État mis à la disposition des membres le 20 avril 2020.

Les amendements n°ˢ 1 à 14 ainsi que les articles de la proposition de loi ont été adoptés successivement. L'ensemble de la proposition de loi telle qu'amendée et corrigée sur le plan légistique a été adopté à l'unanimité par vote nominatif.

La commission a marqué son accord sur la demande de M. Verherstraeten de demander au président de la Chambre de discuter la proposition de loi lors de notre séance de ce jour. La commission a marqué son accord pour un rapport oral.

Mijnheer de voorzitter, eerst en vooral wens ik de indieners te bedanken voor dit wetsvoorstel, dat ons zal helpen in de strijd om het COVID-19-virus in te perken.

De bespreking per videoconferentie in de commissie is gisteren heel goed verlopen. Wij zijn snel tot de stemming kunnen overgaan en er was unanimiteit om het wetsvoorstel vandaag al naar de Kamer te brengen.

Wij hebben dat voorstel bestudeerd. Ik heb het warm water niet uitgevonden, dus ik ben ermee te rade gegaan bij verschillende notarissen. Die hadden een belangrijke bedenking bij de digitale volmacht.

Daarover gaan dan ook de 3 amendementen, die ik samen zal bespreken. Die 3 amendementen slaan op hoofdstuk 4 van de wetgeving. Eigenlijk zeg ik nu hetzelfde als gisteren. Dit is gisteren ook in de commissie besproken.

Het eerste amendement strekt ertoe de titel van hoofdstuk 4 aan te passen. Het tweede amendement strekt ertoe aan artikel 6 veranderingen aan te brengen. En het derde amendement strekt ertoe artikel 7 te schrappen omdat dat eigenlijk niet meer nodig is als wij de wijzigingen in artikel 6 doorvoeren.

Ik verklaar mij nader. De digitale volmacht betekent dat men iemand laat ondertekenen via het systeem itsme of via een digitale handtekening. Die persoon moet op dat moment ook niet aanwezig zijn.

Eigenlijk kan de notaris niet verifiëren of die persoon dat in de juiste geestestoestand gedaan heeft en of hij niet gedwongen werd te ondertekenen. Daarover is er dus onduidelijkheid.

De notarissen met wie ik dit besproken heb, zeggen dat normaal in de videoconferentie die dan plaatsvindt, zonder volmacht, de akte wordt besproken, waarbij de notaris een visueel contact heeft met de mensen die de akte naderhand moeten ondertekenen.

In de praktijk, zo merk ik als vastgoedmakelaar, zijn er dan vaak kleine details die nog wijzigen. Dat kan gaan om een erfdienstbaarheid of iets dergelijks. Dan worden er nog kleine aanpassingen aan de akte toegevoegd.

Op het moment waarop de akte is voorgelezen, gaan we over tot de ondertekening. De ondertekening kan dan perfect digitaal, zoals met de app itsme en alle zaken die in artikel 6 staan vermeld. De digitale volmachten moeten op dat moment niet worden gebruikt.

We zien ook dat het een vereenvoudiging is van het systeem. De digitale volmachten zijn dan gratis volmachten, ze moeten niet worden voorgeschoten door de kopers of de andere partijen; dat is allemaal niet meer nodig, we zien gewoon een digitale ondertekening op het moment waarop de videoconferentie heeft plaatsgevonden en alles besproken werd.

Hoe wijzigen we dan artikel 6? Eerst en vooral met amendement nr. 18. Hoofstuk 4 zou dan worden veranderd. In de plaats van over authentieke volmachten zou het gaan over "authentieke digitale ondertekening via videoconferentie". Amendement nr. 19 vervangt dan artikel 6 op die manier dat we het niet meer hebben over een authentieke volmacht; wel dienen de partijen te verschijnen voor de notaris via een videoconferentie, waarna achteraf de ondertekening kan plaatsvinden. Paragrafen 2, 3, 4, 5 en 6 blijven dezelfde. Vanaf paragraaf 7 gaat het over de digitale volmachten, dus dat schrappen wij.

Vervolgens gaan we naar amendement nr. 20. Dan zien we in artikel 7 over de uitwerking van die notariële volmachten dat die kosten, die erelonen, niet kunnen aangerekend worden. Dat artikel hoort dan niet meer van toepassing te zijn omdat die volmachten niet meer bestaan. Dat artikel zouden we schrappen.

Ik vraag nog eens aan de collega's om daarmee rekening te houden, omdat dit echt wel een betere oplossing zou zijn, ook op lange termijn. We zien trouwens in het artikel dat dit veel langer kan gelden en niet alleen COVID-gerelateerd, maar ook voor aankopen in het buitenland of door mensen die zich in het buitenland bevinden. Dit zou een meerwaarde betekenen voor het notariaat.

Mijnheer de voorzitter, ingaand op de uiteenzetting van mevrouw Bury kan ik verwijzen naar wat de vertegenwoordiger van de minister van Justitie daarover heeft gezegd. Het voorstel van applicatie kan ook pas over ongeveer een jaar uitwerking krijgen, terwijl er behoefte is aan iets dat onmiddellijk ingang kan vinden, waaraan het nu voorliggend voorstel tegemoetkomt.

Mijnheer de voorzitter, ik wil van mijn spreektijd gebruikmaken om de verslaggeefster te danken voor het mondeling verslag. Daarnaast wil ik iedereen bedanken die aan dit voorstel heeft bijgedragen, in het bijzonder de kabinetsmedewerkers en de collega's die op diligente wijze hebben meegewerkt om dit voorstel snel op de agenda van de plenaire vergadering te krijgen.

In deze coronatijden denk ik dat het relevant is om fysieke contacten tot het strikte minimum te beperken zonder afbreuk te doen aan de fundamentele rechten van alle betrokken partijen.

Monsieur le président, monsieur le ministre, chers collègues, comme cela a été dit, la propagation du coronavirus affecte de nombreux secteurs parmi lesquels le secteur judiciaire au sens large.

Si des mesures urgentes ont été prises pour endiguer au mieux la propagation du virus, nous nous devons, aujourd'hui, d'étendre nos efforts et de respecter, autant que possible, la distanciation sociale qui a été prévue dans le cadre des différents arrêtés ministériels.

L'OMS a rappelé, pas plus tard qu'hier, que nous devrons vivre encore un bon moment avec ce virus. Ce faisant, dans l'attente d'un vaccin, nous devrons continuer à nous protéger en assurant, malgré tout, la continuité de l'ensemble des services rendus à la population. Parmi ces services, il y a la justice qui doit continuer à pouvoir être rendue.

La proposition vise à réduire les contacts et les réunions physiques pour ne permettre que ceux qui sont véritablement indispensables. Ma collègue Zakia Katthabi ayant bien expliqué les mesures que cet objectif implique, je n'y reviendrai pas.

Quoi qu'il en soit, je tiens à remercier M. Verherstraeten pour son initiative et saluer le travail constructif qui a été mené en commission puisque les amendements qui ont été déposés et votés répondent scrupuleusement à l'avis du Conseil d'État qui nous a été communiqué. En effet, il me semble indispensable de s'assurer de la sécurité juridique, même dans le cas de textes déposés et votés dans l'urgence.