Proposition 55K1410

Projet de loi portant ajustement de la loi du 30 juin 2020 ouvrant des crédits provisoires pour les mois de juillet, août, septembre et octobre 2020.

General information ¶

Submitted by

Chamber of representatives (2020-03-17 - 2020-10-01)

Submission date

July 3, 2020

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

tax national budget provisional twelfth

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld N-VA LDD MR PVDA | PTB

Abstained from voting

VB

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

July 15, 2020 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

Monsieur le président, je renvoie au rapport écrit.

Mijnheer de minister, het is de zoveelste keer dat we hier samenzitten rond die voorlopige twaalfden. Ik ben de tel een beetje kwijt. Dat we zo vaak moeten samenkomen, toont wederom de absolute nood aan een echte begroting, zoals ik al eerder zei. Ik hoop dat u en uw collega's in de regering ervan overtuigd zijn dat er een volwaardige begroting nodig is om deze ongeziene crisis kordaat en efficiënt te kunnen aanpakken. We zullen dat in Vlaanderen proberen te doen met de middelen die we hebben en met een begroting, maar we moeten toch ook hier, federaal, tot een effectieve begroting komen. U hebt daartoe de mogelijkheid, ondanks de meerderheid in dit Parlement.

We lezen bijna elke dag in de krant dat de totale uitgaven voor de bestrijding van de coronacrisis schommelen rond de 15 miljard euro. Dat is een waanzinnig bedrag. We moeten dus absoluut zo snel mogelijk een helder en duidelijk zicht hebben op de overheidsfinanciën om daarmee effectief aan de slag te kunnen gaan en een werkelijke begroting op te stellen om te komen tot een relance om de schokken van de crisis op termijn te kunnen opvangen.

Er wordt alweer een nieuwe provisie toegevoegd, dat is al de derde keer. Dat kan toch in één keer gedaan worden? Men kan toch voldoende vooruitziend zijn om te weten wat er op ons afkomt? Wij vinden dat vervelend. Wij zijn daar niet gelukkig mee. Dat is ook een beetje het beeld dat bij de mensen naar voren komt, dat de regering een beetje stuurloos is. Dit kan toch allemaal voorzien worden. Ik heb mijn twijfels over de efficiëntie van deze manier van werken.

Mijnheer de minister, u mag niet ongerust worden: wij steunen uiteraard dit bijkrediet, omdat het absoluut noodzakelijk is om met alle mogelijke middelen die we hebben dit virus te bestrijden.

In de commissie hebben wij zoals andere fracties in dit Parlement benadrukt dat het belangrijk is om transparant te zijn over de besteding van deze middelen. Uw collega, vicepremier Clarinval, gaf gehoor aan onze vraag. Op 13 juli kregen wij een mail met een update daaromtrent, waarvoor onze dank. Het is trouwens absoluut belangrijk, aangezien wij nog altijd met voorlopige kredieten werken, dat het Parlement op de hoogte wordt gehouden van wat er met die vele gelden gebeurt. Gelukkig gebeurt dat ook. Wij hopen dat dit in de toekomst zo zal blijven.

Sta mij toe wat meer concreet op een aantal punten in te gaan. Wij zijn bijzonder tevreden dat uiteindelijk de rekening van de NAVAP werd opgenomen in deze aanpassing van de voorlopige kredieten. Dat betekent een extra inspanning van plusminus 21 miljoen euro voor de federale politie. Ook voor de lokale politie wordt er 35 miljoen euro vrijgemaakt voor de eindeloopbaanregeling. Dat is een goede zaak. Men was daar al lang vragende partij voor. De verschillende politiezones rekenen uiteraard sterk op deze dotatie. Wij zien ook bijkomende investeringen in het politiekorps en dat is een goede zaak: 16 miljoen euro voor een wagenpark, 7,7 miljoen euro voor innovatie, 6,3 miljoen voor informatica. Er zijn inderdaad grote noden aan investeringen bij de politie en het is goed dat in het kader van deze voorlopige kredieten daaraan de nodige aandacht wordt besteed.

Mijnheer de minister, wij hopen echt van harte dat dit de laatste keer is dat wij hier in het Parlement moeten spreken in het kader van de voorlopige kredieten. Wij zullen deze nog goedkeuren, maar wie weet wat er volgende keer zal gebeuren? Wij houden toch altijd een stok achter de deur, al was het maar om druk te zetten op het uitwerken van een begroting, iets waarop eigenlijk zowel het Parlement als onze bevolking recht heeft.

Monsieur le président, c'est un texte important. C'est le troisième milliard de M. Clarinval puisque, dans le cadre…

(…): C'est l'homme qui valait trois milliards.

Bien plus que cela! Il est responsable de l'ensemble du budget.

C'est le troisième milliard de M. Clarinval, puisque au-delà des douzièmes provisoires calculés sur la base du budget 2017 – ne l'oublions jamais – le ministre du Budget a demandé, et obtenu avec notre soutien, un premier milliard au sein de la provision interdépartementale; un deuxième milliard dans le cadre de la même provision interdépartementale; et puis, alors que nous avons voté il n'y a pas si longtemps les derniers douzièmes provisoires, il s'est rendu compte, juste avant l'été, qu'il serait peut-être utile de disposer, dans la même provision interdépartementale, d'un troisième milliard, au cas où...

Comme nous avons fait le choix, dans le cadre de la gestion de cette crise énorme que nous vivons, d'être soutenants, nous allons voter cette augmentation de la provision interdépartementale, même si M. le ministre Clarinval ne pouvait pas nous dire très précisément à quoi ce troisième milliard allait être consacré. C'est au cas où… – comme nous avons dû acheter pour 500 millions d'euros de masques faciaux, de masques chirurgicaux ou FFP2, ou d'autres dépenses urgentes qui ont dû être assumées par l'État fédéral.

M. le ministre s'est engagé à informer régulièrement. Nous ne pouvons pas nous plaindre, du fait qu'il est assez transparent à l'égard du Parlement. Nous pouvons même l'en remercier. Il s'est en tout cas engagé à nous informer régulièrement des dépenses qui seraient permises par ce troisième milliard.

Tout comme lui, nous allons être prudents. Nous ne savons pas comment la pandémie peut évoluer et nous ne savons pas quels sont les besoins à très court terme. Néanmoins, en tant qu'écologistes, nous serons très exigeants sur une justification ex post des dépenses. Notre constructivité a ses limites.

Une hypothèse a été évoquée à plusieurs reprises par le ministre du Budget. Nous avons justement le ministre des Finances parmi nous, il faut en profiter. Cette hypothèse est qu'il y a un accord avec SN Brussels Airlines pour une recapitalisation de l'entreprise. Je trouverais réellement problématique qu'un tel engagement soit pris sans contrôle parlementaire et surtout sans contrepartie, le cas échéant, à l'égard de l'entreprise concernée.

Comme je l'ai dit, nous allons octroyer au gouvernement ce nouveau volant de manœuvre budgétaire. Nécessité fait loi.

Je ne peux m'empêcher néanmoins d'émettre quelques réflexions un peu critiques. Je pense qu'on peut dire que depuis le début du gouvernement suédois, et même avant lui, peut-être dans des proportions un peu moindres, c'est une logique d'austérité très forte et forcée qui a caractérisé la politique budgétaire de ces dernières années, sous pression européenne. Le soutien de quelques collègues de ce Parlement particulièrement zélés en la matière s'y est ajouté.

Mais soyons de bon compte! On se rend compte aujourd'hui que lorsqu'on est soumis, en tant qu'État, à un stress extrême, comme la pandémie, les économies réalisées hier sont peu de choses en comparaison des coûts bien plus élevés aujourd'hui, notamment en matière d'investissements dans les soins de santé. Il suffit de regarder le non-renouvellement du stock de masques faciaux, qui a eu lieu dans un but d'économie, et la nécessité de l'achat, au prix le plus fort, en toute urgence, de masques. Ce sont des fausses économies. Elles ont affaibli la capacité des outils publics, notamment les outils publics de santé, pour répondre à une situation extrême telle une pandémie. On peut être heureux, dans ce contexte, de pouvoir bénéficier d'un État comme assureur en dernier ressort.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer Gilkinet, politieke controle mag en moet stevig zijn. We moeten onze job doen, maar het moet correct gebeuren.

Ik erger me een beetje aan de sfeer die Ecolo probeert te creëren alsof de minister van Begroting onvoldoende of niet transparant is over de middelen die ter beschikking worden gesteld en waaraan zij worden besteed. We vinden allemaal dat de methodiek van het vrijmaken van miljarden minstens voor verbetering vatbaar is. U kan de minister van Begroting evenwel niet verwijten dat hij niet transparant en duidelijk communiceert waarvoor die middelen worden gebruikt.

Het is de zoveelste keer dat Ecolo dit punt maakt. De minister heeft vorige week nog in de commissie aangegeven waarvoor die middelen worden gebruikt. Op 12 juli hebben wij allemaal opnieuw een tabel ontvangen van de minister waarin de bedragen worden uitgesplitst en waarin wordt toegelicht waaraan de budgetten worden besteed.

Laat de controle stevig zijn maar ook correct. De minister van Begroting is op dit punt zeer transparant. Dat verdient lof en vermelding.

Mijnheer Loones, u hebt helemaal gelijk. Ik ga akkoord met u: ik heb helemaal niet gezegd dat minister Clarinval niet transparant was.

U hebt mij verkeerd begrepen. Ik ben zeer tevreden met de transparantie van de heer Clarinval. Wat ik zeg, is dat wij de regering en de heer Clarinval geen blanco cheque geven.

Je peux confirmer, si nécessaire, en français que M. Clarinval est sans doute l'un des ministres du Budget le plus transparent. Je l'ai connu en tant que député. J'ai apprécié les informations qu'il nous a données. Simplement, aujourd'hui, il nous demande un troisième milliard. J'aurais aimé qu'il soit plus précis sur l'usage de ce troisième milliard.

Il nous a dit en commission qu'il estimait nécessaire, face au fait que le Parlement allait pendant quelques semaines ralentir ses activités, pouvoir disposer d'un volant budgétaire suffisant, notamment – et c'est l'exemple qu'il a cité à plusieurs reprises – en cas d'accord avec SN Brussels Airlines. Ce qui me semble nécessaire, c'est que la même transparence continue d'exister dans son chef et dans celui du gouvernement.

Je poursuis mon raisonnement, monsieur Loones et ma réflexion sur les conséquences d'une politique budgétaire qui n'était pas visionnaire quant aux besoins en matière de santé publique, aux fausses économies qui ont été réalisées, à l'utilité, dans des cas de stress extrême tel qu'on l'a vécu, de disposer d'un État capable d'intervenir budgétairement au secours des secteurs concernés, que ce soit – et c'est dans le cadre d'un autre budget – celui de la sécurité sociale avec le droit passerelle pour les indépendants, avec le chômage corona, avec le congé parental.

Dans le cadre de cet ajustement budgétaire, nous nous sommes particulièrement inquiétés des moyens qui seraient mis à disposition pour la réalisation d'accords conclus avec le secteur hospitalier, notamment les infirmiers et les infirmières. La réponse du ministre a consisté à dire que l'accord vaudra à partir de 2021. Nous espérons effectivement que les budgets nécessaires seront prévus.

Nous avons une autre inquiétude par rapport aux conséquences pour la sécurité sociale de la crise notamment pour le financement des hôpitaux. Ce sont d'autres moyens qui devront être trouvés dans le cadre du financement alternatif de la sécurité sociale.

Et je ne peux qu'appeler à ce sujet….

Op dat punt ben ik het eens met de interventie van de collega van de N-VA en roep ik op tot een echt budgettair debat.

Le dernier vrai débat budgétaire qui a eu lieu en Belgique, au-delà des débats sur les douzièmes provisoires, c'était à la fin 2017. Fin 2018, nous allions entamer un débat budgétaire quand un parti membre de la majorité a décidé de claquer la porte.

Depuis lors, nous fonctionnons sur la base de douzièmes provisoires sans capacité de débats réels, avec avis de la Cour des comptes et d'autres organismes qui nous conseillent utilement sur les dépenses et sur les recettes. S'ajoute, à ces deux postes fondamentaux dans toute comptabilité, la question de notre capacité d'investissement pour le redéploiement de notre État.

Le ministre Clarinval a annoncé son espoir de pouvoir présenter, au mois d'octobre, un réel budget et d'avoir ce débat que nous attendons et dont nous nous réjouissons à l'idée qu'il arrive un jour. Mais j'ai dû lui rappeler que, pour le moment, avec le gouvernement en place, il ne disposait pas d'une majorité. Je voudrais également rappeler à tous mes collègues qu'une majorité avec un vrai projet, un projet évidemment plus vert puisque les enjeux environnementaux et climatiques qui sont face à nous doivent être pris à bras-le-corps, mais aussi plus solidaire et plus démocratique, est nécessaire. J'ai fait part au ministre, au nom de mon groupe, de notre disponibilité pour y travailler afin d'arrêter d'ajouter des emplâtres sur la jambe de bois qu'est décidément le budget de l'État belge depuis la fin 2017.

Nous sommes donc d'accord pour dire que M. Clarinval fait preuve de transparence. Si tous les milliardaires étaient tout aussi transparents, nous vivrions dans un autre monde.

Monsieur le président, chers collègues, ce que nous allons voter ici, ça n'est pas rien! Nous sommes en pleine dérogation du droit budgétaire commun, de ce qui au fond devrait être le budget de l'État.

Tout d'abord, les crédits provisoires sont en soi une nécessité mais une nécessité qui n'est pas souhaitable, une nécessité qui traduit l'impossibilité pour notre Parlement, faute de gouvernement et de majorité, de voter un budget en bonne et due forme, dans les règles de l'art. Dès lors, pour assurer la continuité du service public et des institutions, nous votons ces crédits provisoires qui sont adossés sur ce qu'étaient les dépenses de l'exercice budgétaire précédent.

Non seulement, on fait cela – ce qui en soi est déjà une forme d'anomalie – mais, en plus, nous nous apprêtons à voter une provision, une nouvelle provision d'un milliard d'euros qui s'ajoute à deux autres provisions, elles-mêmes, d'un milliard d'euros. Nous en sommes donc à trois milliards d'euros. Une provision, c'est plus qu'une exception. C'est plus qu'une dérogation au droit budgétaire. C'est tout à fait le contraire du droit budgétaire parce que l'acte le plus important qu'il est donné de voter au Parlement, c'est le budget. Et c'est de dire comment les recettes que nous prélevons et qui d'ailleurs doivent être autorisées – on ne peut pas prélever des impôts sans qu'il n'y ait une autorisation de notre Parlement, comme le veut la Constitution – vont être distribuées, réparties en fonction de toute une série de dépenses qui sont classées de manière très précise. Cela ne se fait pas à l'euro près, certainement pas, mais dans le détail et par rubrique.

Pourquoi ceux qui nous ont précédés ont-ils voté ces lois? Pour nous permettre d'assurer le contrôle démocratique de l'usage des deniers publics. Ce n'est pas pour faire des volumes et des volumes sur lesquels on doit voter, pour multiplier les pages ou pour nous demander de prendre du temps. Non! C'est pour nous permettre d'assurer la raison pour laquelle nous sommes là, la seule raison pour laquelle nous sommes élus: le contrôle démocratique des deniers publics.

C'est pourquoi la règle de la spécialité existe: voilà à quoi va l'argent public, rubrique par rubrique.

Une provision est exactement le contraire. Une provision sert lorsque l'on ne sait pas à quoi l'argent sera destiné mais on réserve malgré tout des moyens. Si ce sont des moyens de quelques dizaines de millions d'euros, qui va s'en plaindre? On peut comprendre. Voire même lorsque nous subissons un choc d'une très grande importance, on l'a vu lorsque le pays a été frappé par le terrorisme, une provision de plusieurs centaines de milliers d'euros a été mise en place. Mais ici, pour la troisième fois, une provision d'un milliard!

Je ne veux pas être désagréable à l'égard de M. Clarinval et, de toute façon, ce n'est pas de sa faute, la responsabilité étant collégiale. Mais s'agissant de la transparence, monsieur Loones n'exagérons quand même pas! Il nous remet un tableau. C'est mieux que rien! Je le reconnais. Mais, dans ce tableau, la rubrique "santé publique" comporte 820 millions d'euros! Après, le détail doit venir. Il vient d'ailleurs a posteriori.

Ici, nous avons demandé au ministre de nous communiquer deux choses. Premièrement, comment sera affecté le milliard a priori, de manière à disposer d'éléments concrets. Je vais y venir puisqu'il y a quelques masses qui sont réservées. Deuxièmement, pas de chèque en blanc! Nous voulons un monitoring, un contrôle de cet argent public. Et nous voulons un contrôle démocratique. Par ailleurs, puisque c'est une dérogation au contrôle démocratique du fait du non-respect de la règle de la spécialité, il faut renforcer ce contrôle démocratique. C'est la raison pour laquelle il faut un monitoring parlementaire régulier et fréquent.

Je ne suis pas en faveur de la bureaucratie parlementaire. Ça ne m'amuse pas de multiplier les réunions au cours desquelles il est dit deux fois la même chose! Cela ne m'intéresse pas. Il me semble que notre institution a autre chose à faire. Mais s'agissant d'un troisième milliard, je suis désolé, mais c'est l'argent de nos concitoyens et nous sommes les représentants de la Nation et de nos concitoyens. Nous devons, malgré ces difficultés que nous impose la provision, nous efforcer d'exercer ce contrôle.

Pour cette raison, je demanderai à ce que nous soyons particulièrement actifs dans notre commission des Finances et du Budget, et à ce que le ministre vienne régulièrement nous dire comment cet argent est utilisé.

Plus concrètement, nous savons que cet argent devrait servir à financer les fameux 600 millions d'euros qui sont en cours de négociation et qui devraient être utilisés pour revaloriser le secteur des soins de santé en matière de recrutement ou de revalorisation salariale. J'aimerais savoir où c'est inscrit dans le budget. Allons-nous puiser dans la provision? J'aimerais une clarification définitive: si ce n'est pas dans la provision, comment comptez-vous mettre en place un vrai crédit budgétaire? On nous dit qu'il s'agit de montants structurels, donc récurrents, ce qui n'est bien évidemment pas conciliable avec le concept de provision.

D'un autre côté, à partir de quand ces moyens seront-ils engagés et liquidés? On nous parle de 2021. Pouvez-vous dès lors nous confirmer qu'il n'y aura rien en 2020? Par ailleurs, il est question d'une évolution qui irait crescendo: 350 millions d'euros cette année, 300 millions d'euros en 2021 et le reste en 2022. Monsieur le ministre peut-il nous confirmer ces chiffres?

Enfin, nous nous réjouissons bien évidemment de l'accord qui a pu être trouvé sur le régime de fin de carrière (NAPAP), qui permet de soulager quelque peu les finances au niveau des zones de police locale. Pour le reste, compte tenu de toutes ces dérogations, un surcroît de contrôle démocratique est à mon sens indispensable.

Mijnheer de minister, met een uitzonderlijke procedure wordt 1 miljard euro extra gevraagd aan het Parlement: een provisie of een spaarpotje van 1 miljard euro.

In Belgische termen is het natuurlijk beter om te spreken van een extra put van 1 miljard euro. Herinner u, collega's, dat wij in maart al een put hebben gemaakt van 1 miljard euro, in juni hebben wij daar nog eens een put van 1 miljard euro bij gedaan en nu komt er nog een derde put van 1 miljard euro bij. Dat maakt een uitzonderlijke provisie van in totaal 3 miljard euro.

Wat ons vooral treft, mijnheer de minister, is de manier waarop dat telkens gebeurt. Uw minderheidsregering beslist op eigen houtje om, boven op de 2 miljard euro die wij reeds vrijmaakten, nog eens een extra miljard euro uit te geven, zonder het Parlement daarover eerst te horen. De noodregering stelt het Parlement telkens voor voldongen feiten.

Mag ik u er echter op wijzen, mijnheer de minister, dat de volmachten van de regering-Wilmès ondertussen in alle stilte afgelopen zijn. Geen politicus spreekt hierover, maar de zogenaamde bijzondere machten van de restregering zijn voorbij. Uw minderheidsregering vertegenwoordigt nog 38 van de 150 zetels, u vertegenwoordigt slechts 25 % van het Parlement. Puur politiek gezien betekent het aflopen van de volmachten dat u weer in onderhandeling met het Parlement moet treden om iets gedaan te krijgen. De restregering moet zich opnieuw gedragen als een minderheidsregering en zich onderwerpen aan de wil van de meerderheid in dit Huis. Normaal doet de regering een voorstel en beslist uiteindelijk het Parlement, maar hier wordt de redenering eigenlijk omgekeerd. Wij willen niet zomaar een blanco cheque van 1 miljard euro geven aan een restregering zonder enige volmacht, een restregering die nog slechts 38 zetels en 25 % van het Parlement vertegenwoordigt.

Dat betekent uiteraard niet dat wij niet bereid zouden zijn om de redding van Brussels Airlines te financieren. Laat het duidelijk zijn dat het Vlaams Belang bereid is de luchtvaartmaatschappij financieel te ondersteunen als dit de duurzame tewerkstelling en de internationale positie van Vlaanderen als logistieke toegangspoort tot Europa kan versterken; als daarbij garanties zijn voor de toekomst van Brussels Airlines en de nodige waarborgen voor de leefomgeving en de leefkwaliteit van de omwonenden.

Als er bijvoorbeeld in de komende dagen, weken of maanden, honderden miljoenen euro nodig zijn om de tewerkstelling in de luchthaven te redden, dan moet, wat ons betreft, het Parlement onmiddellijk samengeroepen worden. Een dergelijke belangrijke beslissing moet gedragen zijn door een meerderheid in dit Parlement en het voorwerp vormen van een uitvoerig debat.

Wij willen geen blanco cheque geven aan een minderheidsregering, maar eventueel wel een gedekte cheque die gedragen is door het Parlement. Vandaag is deze cheque van 1 miljard ongedekt.

Collega's, vorige maandag hebben wij dit waslijstje voorgelegd gekregen van 1,5 miljard euro aan coronagerelateerde maatregelen, maar ook nog eens 400 miljoen nieuwe uitgaven die uiteindelijk al vastliggen.

Dit waslijstje werd trouwens netjes opgesteld in eentalig Frans. De Vlamingen die uiteindelijk de rekeningen grotendeels mogen betalen, kregen de factuur in het Frans toegestuurd.

Cela fait 3 milliards d'euros, s'il vous plaît; et pour les Flamands, la même chose!

Dat is België in een notendop: een grote Franstalige factuur, betaald door de hardwerkende Vlaming!

Collega's, we moeten ons oprecht afvragen of de eerste 2 miljard euro efficiënt werd uitgegeven. Wie dit Franstalig waslijstje van de minister doorloopt, ziet toch een aantal grote blunders van de coronaregering passeren. Denk maar aan de mondmaskers van Avrox of de mondmaskerfilters van Koen Geens. Het is hallucinant, bijna schijnheilig, dat we in dit Parlement nu mondmaskers moeten dragen, terwijl dit net de plaats was waar het nut van mondmaskers altijd werd ontkend. Ik kan er kop noch staart aan vinden.

Dit waslijstje vermeldt blunders van de regering zoals de mondmaskers van Avrox, de mondmaskerfilters van Koen Geens en een maatregel die bijzonder opvalt in dit lijstje, de Rail Pass en de groene rekenkunde die ermee gepaard ging.

Herinner u dat de superkern op het lumineuze idee kwam om elke Belg gratis treintickets cadeau te doen, om het rijden met de trein te promoten in coronatijden. Bomvolle treinen als superverspreiders van het virus, de ecologisten in het Parlement zien er allemaal geen probleem in.

Ook de rekenkunde van de ecologisten achter dit voorstel is ongezien. Ik citeer collega Kim Buyst van Groen in de krant De Tijd. Hou u vast, zij zei hierover het volgende: "Na jaren besparen is er eindelijk een positieve maatregel voor het openbaar vervoer. De NMBS leed 400 miljoen euro verlies vanwege de coronacrisis. De steun in de vorm van een twaalfrittenkaart geeft de spoorwegmaatschappij financiële ademruimte. Ook de reizigers hebben er rechtstreeks voordeel van. De financiering past in de globale COVID-19-compensatie voor de NMBS en vraagt geen bijkomend bedrag."

Spoorwegbaas Sophie Dutordoir, wiens mening uiteraard niet werd gevraagd, was terecht woedend. Uiteindelijk kwamen er geen twaalf maar wel tien gratis ritten. Zomaar tien gratis ritten uitdelen noemen Groen en de ecologisten in dit Parlement steun, financiële ademruimte en financiering van de NMBS. Groene rekenkunde, dames en heren. Hoe meer reizigers niet betalen, hoe beter voor de spoorwegen, aldus de ecologisten in dit Parlement.

In dit lijstje van de minister van Begroting zien we de kostprijs van dat grapje echter wel. De gratis treintickets kosten de belastingbetaler in dit land maar liefst 110 miljoen euro. De NMBS krijgt dus nog eens een rekening, wellicht ook alleen in het Frans opgesteld, van meer dan 100 miljoen euro boven op het verlies van 400 miljoen euro door de coronacrisis. Geen probleem voor de groenen, de belastingbetaler rijdt het gat bij de NMBS uiteindelijk toch wel dicht. Als dit een voorbode is van het mogelijke paars-groene begrotingsbeleid in dit land, dan gaan we in de commissie voor Financiën nog heel veel werk hebben.

Collega's, tot slot zitten er in dit wetsontwerp ook maatregelen die wij wel kunnen steunen, namelijk de dotatie aan skeyes, belangrijke investeringen in de federale politie, de noodzakelijke financiering van het eindeloopbaanstelsel bij de federale en lokale politie en de dotaties aan de gewesten en de gemeenschappen in dit land.

Wij kanten ons tegen de blanco cheque van 1 miljard euro voor de minderheidsregering maar steunen natuurlijk de net genoemde aanpassingen. Wij zullen ons dan ook onthouden bij de stemming over het geheel.

Mijnheer de voorzitter, in dit wetontwerp inzake de aanpassing van de voorlopige kredieten passeren een aantal aanpassingen de revue, onder andere de NAVAP voor de federale en lokale politie, iets waarvan de minister had aangekondigd dat dit opgelost zou worden. Dat wordt hierin nu opgenomen.

Het meest in het oog springend is natuurlijk het derde miljard, waar het daarnet uitvoerig over ging.

Na het eerste miljard van maart met een heel aantal uitgaven dat daaraan verbonden was, en waarvan wij een overzicht gekregen hebben, en het tweede miljard in juni, is dit het derde miljard, dat volgens de toelichting van de minister nodig is om in de eerste plaats de initiatieven die al genomen zijn, zoals de steun aan de OCMW's, de eerstelijnshulp aan de ziekenhuizen, de uitbreiding van het ouderschapsverlof enzovoort, te bekostigen. Het derde miljard moet ons ook ruimte bieden voor wat ons eventueel nog te wachten staat, waaronder een eventuele tussenkomst voor Brussels Airlines en een aantal noodzakelijke uitgaven die misschien in de komende weken en maanden nodig zullen zijn bij het uitbreken van een tweede golf.

In dat opzicht is het derde miljard een methode om flexibel te kunnen inspelen op wat nog gaat komen en is het vooruitziend, maar dekt het ook een aantal van de initiatieven die al werden genomen.

Wij zijn ervan overtuigd dat minister Clarinval, zoals hij in het verleden ook al deed, die uitgaven transparant in de commissie zal toelichten.

Wij zullen dit wetsontwerp dan ook steunen.

Mijnheer de voorzitter, een stuk van mijn toelichting heb ik ook vervroegd, zodat ik mij kan aansluiten bij de uiteenzetting van de heer Laaouej.

Je me réjouissais de l'analyse de M. Laaouej. Je suis d'accord sur le fait que ceci n'est pas un budget.

De nood aan een regering met een vaste meerderheid is des te groter, want het is mooi te zeggen dat er een parlementaire monitoring nodig is, maar we bevinden ons in de omgekeerde wereld. Op de lange termijn varen we blind, omdat er geen regering is en geen beleid.

Monsieur Laaouej, je me réjouis de votre analyse, mais je vous invite à passer à table avec les autres partis, dont la N-VA, comme votre président l'a indiqué.

Mijnheer Van der Donckt, ik zou dan aan u willen vragen dat uw voorzitter zijn stok waarnaar u hebt verwezen, thuishoudt.

Mijnheer Loones, wilt u reageren op de uiteenzetting van de heer Leysen?

Mijnheer Leysen, ik heb inderdaad een vraag voor u.

De meesten onder ons werken erg hard. Ik geef maar een voorbeeld. De heer Jan Spooren zat hier daarnet naast mij. De N-VA heeft een activeringspakket in detail uitgewerkt met wetsvoorstellen en wetsontwerpen. De heer Spooren heeft dat in zijn hoedanigheid van Parlementslid heel concreet uitgewerkt. Dat pakket zal ervoor zorgen dat honderdduizenden mensen extra aan de slag zullen kunnen gaan. Wij werken dus rond de vraag hoe wij kunnen hervormen. Er zijn andere leden die voorstellen doen om de begroting te doen kloppen, al dan niet door besparingen of door het heffen van extra belastingen, om inkomsten te verwerven. Zij maken dat echter concreet. Zij werken wetsvoorstellen uit en voeren hier het debat.

Mijnheer Leysen, van u horen wij vooral slogans in het debat. Mijn vraag aan u is vooral het volgende. Wat zal u deze zomer doen? Zal u het parlementair reces hopelijk even nuttig gebruiken als de heer Jan Spooren, als de heer Jan Bertels, als de heer Vandenbroucke en als verschillende leden hier in het Parlement, om ervoor te zorgen dat wij in september hier niet alleen uw redevoeringen kunnen aanhoren en ervan kunnen genieten, maar hopelijk ook van heel concrete wetsvoorstellen van u kunnen genieten, die u ook zelf hebt opgesteld en die misschien niet enkel via de postbusfunctie van het kabinet naar u zijn doorgeklikt?

Mijnheer Loones, u luistert niet. U antwoordt op een tekst die ik nog niet uitgesproken had.

Ik zal deze zomer trouwens werk maken van het document Redesign 2.0, in opvolging van het werk van uw minister, vooraleer hij de fakkel zo kortstondig aan u heeft doorgegeven. Tijdens de vorige legislatuur was er met zijn werk een besparing van 765 miljoen euro vooropgesteld, waarvan volgens mij een paar tientallen miljoenen euro gerealiseerd is. De herwerking van die redesign mag u van mij na het reces verwachten.

Vanuit goede voornemens zetten we het oorspronkelijk debat voort.

Mijnheer de voorzitter, ik zal trachten uw goede voornemens niet te beschadigen, maar ik ben er niet helemaal zeker van.

Collega's, de voorlopige kredieten of voorlopige twaalfden zijn nodig voor de continuïteit van de openbare dienstverlening, die onze burgers terecht mogen verwachten van de overheid. Wij hebben die altijd consequent gesteund, ook al is de basis ervan niet onze basis, maar wij zullen die consequentie ook nu doortrekken bij de aanpassing van de voorlopige twaalfden. Die steun hebt u dus, mijnheer de minister.

Er zijn echter wel opmerkingen te maken bij een aantal zaken. Collega Laaouej verwees al naar de specificiteit of specialiteit van de begroting. Dat is een kernbegrip in het budgettair recht. Het kan niet volledig bewaarheid worden met een nieuwe extra schijf van 1 miljard euro provisie in de interdepartementale provisie. De 3 miljard euro interdepartementale provisie voor de strijd tegen corona zullen wij steunen, omdat wij ervan uitgaan en de zekerheid willen bieden dat de middelen aangewend kunnen worden, indien die nodig zijn in de strijd tegen corona. U krijgt dus onze steun, bijvoorbeeld voor de toekenning van liquiditeitsmiddelen aan de ziekenhuizen of voor de toekenning van middelen die gebruikt moeten worden voor het bewaren van de volksgezondheid.

Er moet daarover wel een monitoring of rapportage komen aan het Parlement. Minister Clarinval heeft die ook toegezegd. Wij geven hier een ruime provisie aan de regering en de ministers, maar zij moeten daarover consequent rapporteren aan het Parlement, zodat wij de aanwending ervan kunnen monitoren.

Op dezelfde manier vinden wij het een goede zaak dat er in het kader van de bewaking van onze veiligheid steun aan skeyes komt. Het gaat om een dotatie en een lening. De beheersovereenkomst zal worden aangepast. Dat zijn goede zaken.

Ook het engagement of akkoord dat wij in de nodige middelen zouden voorzien voor het eindeloopbaanstelsel van de politie is nagekomen. De zogenaamde NAVAP zit hier dus ook in.

Er zit ook een aanpassing in van de dotaties aan de gemeenschappen en de gewesten, in opvolging van de aanpassing van de financiewet, die vertaald zit in deze voorlopige kredieten. Mijnheer Vermeersch, ik heb u net horen zeggen dat u dit steunt, maar u steunt deze wet niet. U moet consequent zijn. Maar ik zal proberen het goede voornemen van de voorzitter niet te beschamen.

Die aanpassing zit erin. Dat is een goede zaak. Dat is conform de financiewet die wordt aangepast.

Ten derde en tot slot, natuurlijk willen wij allemaal graag discussiëren over een volwaardige begroting die een inkomsten- en een uitgavenluik heeft. Wij willen allemaal graag discussiëren over de vraag of het begrotingssaldo en de begroting een veruitwendiging zijn van het beleid dat men wil en/of kan voeren. Daarvoor is een volwaardige federale regering nodig. Laten wij hopen dat die er zo snel mogelijk komt, om daar een volwaardige discussie over te kunnen voeren.

Maar, mijnheer Leysen, ik wil ook niet dat wij het Parlement en de leden van de commissie voor Financiën technisch werkloos verklaren. Neen, laten wij over de begrotingsaspecten in die commissie voor Financiën discussiëren. Laten wij ons maar goed informeren. Want ik vond het een beetje denigrerend, en ik wil dat absoluut tegenspreken… Zo was de voorstelling van het rapport van de Hoge Raad van Financiën over fiscale hervorming, met alle nuances en verschillen, een goede voorstelling. Put daar maar uit, collega's, met het oog op eventuele voorstellen. Wij kunnen dat voor mijn part doen voor de uitgaven, maar ook voor de inkomsten.

Wat mij betreft, wordt er ook rekening gehouden met de toelichting van de experts die wij deze week gehoord hebben inzake de effectentaks of de coronabijdrage, de bijzondere crisisbijdrage. Dat was voor mij een zeer nuttige oefening. Laten wij die oefening mee doen. Ja, wij moeten daarover blijven discussiëren. En neen, wij moeten niet zeggen: wij kunnen dat niet, wij hebben daarvoor een volwaardige regering nodig. Ja, die hebben wij nodig, maar zolang die er niet is, worden wij parlementariërs betaald om ons werk te doen, en niet om onszelf technisch werkloos te laten verklaren.

Graag een beetje meer respect, ook voor uzelf.

Mijnheer Bertels, ik ben het volledig met u eens en ik wil misverstanden vermijden als ik mij kritisch uitlaat over bijvoorbeeld de mondelinge vragen. De hearings zijn bijzonder goed. Ik speel nooit de man met kritiek op leden van de commissie om nadien samen te kunnen reflecteren, maar dan wel best zonder camera's. Dan kan men immers vrijuit praten zonder dat dingen tegen de een of de ander worden uitgespeeld. Ik denk dat het grondig werk, dat noodzakelijk is, verder gaat dan de opeenstapeling van wetsvoorstellen of mondelinge vragen.

In de regel zijn de commissievergaderingen wel openbaar, in het licht van de transparantie.

Mijnheer de voorzitter, ik dank de heer Leysen voor het eerste deel van zijn uiteenzetting. Ik dank hem veel minder voor het tweede deel. Laat ons maar in alle openbaarheid discussiëren over expertenadviezen. Daarvoor zijn we een parlement. Laat ons maar mondelinge vragen stellen, en als we daarover een discussie hebben, laat ons die dan maar samen met de ministers voeren. Laat ons ons werk doen.

Minister Clarinval heeft mij gevraagd hem hier te vervangen. Had ik geweten dat ik geassocieerd zou worden met de minister van vele miljarden, dan was ik misschien enthousiaster geweest, toen hij me de vraag stelde.

In ieder geval heeft de minister in de commissie uitvoerig geantwoord op een aantal vragen.

Par rapport à l'accord des soins de santé, il a été expliqué clairement en commission qu'on parle de la période budgétaire 2021-2022. Pour les douzièmes provisoires pour la fin de l'année, il sera fait référence au fait que ce sera bien prévu pour la période 2021-2022.

Inzake het gebruik van de miljarden, heeft de minister voor de eerste 2 miljard euro steeds een overzicht gestuurd naar alle leden van de commissie, om voldoende transparantie te geven, zoals de heer Van der Donckt aanhaalt. Uiteraard zal ook voor het derde miljard, als het gebruikt wordt, transparantie gegeven worden. De reden waarom daarin wordt voorzien, is de komende recesperiode, waarbij wij niet weten of een eventuele tweede golf bijkomende kosten met zich meebrengt, bijvoorbeeld als er voor de ziekenhuizen meer financiering nodig is. Ik begrijp van de minister van Begroting dat het echt om een voorzichtigheid gaat.

Hoe sneller wij afscheid kunnen nemen van het systeem van voorlopige twaalfden, hoe beter uiteraard. De jongste echte budgettaire bespreking dateert jammer genoeg al van meerdere jaren geleden, van 2017. Als land kunnen wij het ons bijgevolg eigenlijk niet permitteren als wij voor 2021 opnieuw een begroting moeten indienen die geen beleid uitstraalt. De deadline bij de Europese Commissie is 15 oktober, maar de facto betekent dit dat het budget op 15 september klaar moet zijn. Ik bedoel dan een volledig uitgewerkte begroting, die in zekere zin een bloemlezing is van het beleid dat in 2021 gevoerd zal worden. Daarin zal zeker een stuk ondersteuning en relance moeten zitten. Wie denkt dat dit op enkele weken geregeld is, vergist zich volgens mij. Als wij die begroting op 15 september klaar willen hebben, dan hoop ik dat de budgettaire werkzaamheden op korte termijn kunnen starten. Indien niet, dan denk ik dat wij ons nodeloos kwetsbaar opstellen, vatbaar zullen zijn voor kritiek en blijk geven van een gebrek aan beleid.

Ik kan u alleen maar bijtreden. Het is vandaag 15 juli, dus 15 september is binnen twee maanden. In mijn loopbaan is het soms gebeurd dat er in minder dan twee maanden een regeerakkoord en een ontwerp van begroting was. Dat behoort zeker tot de mogelijkheden, als de politieke wil er is, mijnheer de minister. Ik wil uw oproep ondersteunen.