Proposition 55K1324

Projet de loi portant des dispositions diverses relatives à la prévention du blanchiment de capitaux et du financement du terrorisme et à la limitation de l'utilisation des espèces.

General information ¶

Submitted by

Chamber of representatives (2020-03-17 - 2020-10-01)

Submission date

June 8, 2020

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

fight against crime paper money terrorism money laundering

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld LDD MR PVDA | PTB VB

Abstained from voting

N-VA

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

July 15, 2020 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

Mijnheer de voorzitter, ik verwijs naar het schriftelijk verslag.

Le deuxième rapporteur, M. Piedboeuf, renvoie également au rapport écrit.

Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, collega's, onze fractie zal zich bij de stemming over voorliggend wetsontwerp onthouden om dezelfde reden als wij in de commissie hebben aangegeven.

Het gaat inderdaad over de omzetting van de vijfde antiwitwasrichtlijn. Wij hebben echter de bemerking gemaakt – wij maken ze opnieuw – dat voor de kunsthandelaars en de kunstgalerijen het ontwerp een heel plotse en snelle aanpassing inhoudt. Deze wetgeving geeft hun niet de ruimte om zich effectief aan de nieuwe richtlijnen aan te passen.

Voor het voetbal volgen wij dezelfde redenering. Nu legt het wetsontwerp de inwerkingtreding vast in juli 2021. Niettemin hebben wij de notie meegegeven dat eens er een Europese aanpak is, opnieuw een aanpassing zal moeten gebeuren.

Onze fractie pleit ervoor veeleer structureel te werken en een structurele oplossing te zoeken, wat trouwens ook het advies van de Pro League was. Zij had immers een negatief advies over het ontwerp uitgebracht.

Onze fractie zal zich onthouden. Uiteraard zijn wij er voorstander van dat in het kader van witwaspraktijken en terreurfinanciering maatregelen worden getroffen. Wij zijn echter van oordeel dat de betrokken partijen voor wie de regeling wel nieuw is, de tijd moeten krijgen om zich aan de nieuwe wetgeving aan te passen. Het is immers niet omdat over iets al een jaar wordt gesproken, dat het ook onmiddellijk toepasbaar moet zijn.

Bij vele wetsvoorstellen en wetsontwerpen die hier worden besproken, zou dat van toepassing kunnen zijn.

Mijnheer de voorzitter, collega's, dieven houden van duisternis. Als dieven willen inbreken, zullen ze meestal wachten tot de duisternis valt vooraleer een woning binnen te dringen. Hetzelfde geldt voor criminelen die geld willen witwassen of terrorisme financieren. Die maken ook gebruik van een soort duisternis.

Die duisternis wordt in de financiële sector anonimiteit genoemd. Criminelen maken gebruik van anonieme manieren om geld wit te wassen of terrorisme te financieren. De voorliggende omzetting van de vijfde antiwitwasrichtlijn bestrijdt die anonimiteit.

Deze omzetting voorziet in een aantal aanscherpingen: het register van de uiteindelijke begunstigden, het zogenaamde UBO-register; monitoring van virtuele valuta, denk maar aan bitcoins; de verlaging van de limiet van anonieme prepaidbetaalkaarten en de uitwisseling van informatie met derde landen met een hoog risico.

Anonimiteit in de financiële sector zal steeds minder bestaan in ons land dankzij deze omzetting. Dat is een goede zaak. Het was absoluut noodzakelijk dat de vierde antiwitwasrichtlijn werd aangepast. Vlak nadat deze richtlijn was goedgekeurd, vond immers in Parijs de terroristische aanslag op de burelen van Charlie Hebdo plaats.

Daarna volgden een hele reeks islamitische aanslagen, ook in ons land. We zullen het in het volgende punt hebben over de toekomst van de luchthaven. Op 22 maart 2016 vond daar de vreselijke aanslag plaats. Wij mogen dat niet vergeten.

En daarna was er de onthulling van de Panama Papers. Naast legale belastingontwijking was er ook sprake van belastingfraude en illegale activiteiten, zoals het omzeilen van handelssancties of het afhandelen van omkoping, onder andere door prominente personen.

De Europese Commissie drong dan ook aan op de versnelde herziening van de vierde antiwitwasrichtlijn als een reactie op de islamterreur op Europese bodem en de financiële handel en wandel die werd blootgelegd door de Panama Papers.

Jaarlijks loopt onze samenleving miljarden mis doordat terroristen en criminelen geld op illegale of onduidelijke wijze doorsluizen.

De islamitische aanslagen binnen en buiten de Europese Unie maken nog eens duidelijk dat ons land, maar ook de andere Europese lidstaten, zich op alle beleidsdomeinen moet inspannen om terrorisme te voorkomen en te bestrijden.

Islamitische organisaties en individuele moslimterroristen hebben geld nodig voor het onderhoud van hun netwerken, voor de rekrutering, voor de bevoorrading en voor het plegen van de uiteindelijke terreurdaden. Er kan dan ook een krachtige bijdrage worden geleverd aan de strijd tegen islamterreur door de toegang tot financieringsbronnen af te snijden en het lastig te maken de betrokken middelen onopgemerkt te gebruiken.

Wij van Vlaams Belang kanten ons tegen dit soort uitwassen als het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. De vierde antiwitwasrichtlijn wordt hierdoor aanzienlijk verbeterd. Wij zullen dit wetsontwerp dan ook steunen.

Mijnheer de voorzitter, dit ontwerp behelst inderdaad de omzetting van de vijfde richtlijn, en daarmee gaan wij nog een stukje verder dan de vierde richtlijn, die ondertussen omgezet werd in de antiwitwaswet zoals wij die kennen.

Een aantal bijkomende entiteiten worden eraan onderworpen, waaronder personen die advies geven inzake belastingen, maar ook de kunsthandelaars. De afgelopen twee jaar zijn er besprekingen gevoerd op welke manier dit in werking kan treden voor hen.

Door deze omzetting van de vijfde richtlijn zorgen wij ervoor dat de waakzaamheid, maar ook de goede informatie-uitwisseling wordt geactiveerd inzake het witwassen en de strijd tegen het terrorisme.

Ik wil er graag nog één element uitlichten. Dat is een element dat ingevoerd is via een amendement, ingediend met de collega's Vandenbroucke, Vanbesien en Gilkinet. Het gaat over de voetbalmakelaars en de voetbalclubs. Daarin was oorspronkelijk niet voorzien in de vijfde richtlijn, maar er is wel een mogelijkheid om bijkomende entiteiten toe te voegen.

Wij hebben ervoor gekozen de voetbalclubs uit 1A en 1B, maar ook de voetbalmakelaars, als meldingsplichtigen in te voeren. Wij hebben dat gedaan in goed en nauw overleg met de FOD Economie, die de toezichthoudende autoriteit wordt, maar wij hebben ook een lange aanpassingstermijn vastgelegd. Wij hebben namelijk tijd gegeven tot juli volgend jaar, en eventueel nog een half jaar extra, zodat de voetbalclubs de kans hebben om samen met de FOD Economie een werkbaar systeem uit te werken. Dat systeem moet duidelijk maken wanneer bepaalde verdachte handelingen moeten gemeld worden. Dan spreken we helemaal niet over elke handeling in een voetbalclub, wel over de grote sponsordeals en transfersommen.

Het gevolg daarvan is dat de voetbalclubs uiteindelijk fit and proper kunnen zijn en zullen zijn. De Pro League zal dat ook toejuichen, want op dit moment zijn er soms problemen met bepaalde clubs uit 1A en 1B, waarbij de licentiecommissie dan beslissingen neemt omdat ze wordt geleid door voetbalmakelaars, waarna het BAS die beslissingen weer tenietdoet. Ook belangrijk is dat verdachte transacties in die wereld gemeld zullen moeten worden.

Wij denken dat dit amendement en het invoegen ervan in deze omzetting heel redelijk zijn, omdat we hebben gekozen voor de overgangsregeling en voor een goed en nauw overleg met de actoren op het terrein. Het is ook noodzakelijk, want het is duidelijk dat, zoals vorig jaar nog door Europa gemeld, voetbalclubs en –makelaars zich in de gevarenzone bevinden en vatbaar zijn voor gelden die witgewassen kunnen worden of eventueel kunnen worden gebruikt voor terrorisme. De aanzet is uit de voetbalwereld zelf gekomen na het verslag van de experts van de Pro League, die zelf de suggestie hebben gedaan dat het gunstig en goed zou zijn dat de clubs worden onderworpen aan de regels van de antiwitwaswet.

Dat gegeven, het draagvlak bij de Pro League, net als een aantal schandalen in de voetbalwereld, maar ook het draagvlak bij de bevolking, samen met dit moment waarop de omzetting van de vijfde richtlijn er kwam, gaf ons twee opties. Ofwel zouden we kunnen besluiten om de kop in het zand te steken en de problematiek van de voetbalmakelaars en voetbalclubs van ons af te zetten inzake witwassen en te wachten tot er elders actie werd ondernomen. Ofwel, en dat hebben we gedaan, traden we in actie en zetten we de bepalingen over de voetbalclubs en voetbalmakelaars in de omgezette richtlijn. Op die manier zijn we een stukje voorloper, maar met respect voor de voetbalclubs en de mensen die daarin actief zijn. Er zal immers één tot anderhalf jaar tijd zijn om samen met de FOD Economie een systeem uit te werken waarbij de voetbalclubs mee aan het stuur zitten.

Ik wil dan ook eindigen met een oproep aan de voetbalclubs en de Pro League om dit te zien als een opportuniteit om voorloper te zijn en samen met de FOD Economie een systeem uit te werken waaraan de andere clubs en liga's in Europa later een voorbeeld kunnen nemen.

Mijnheer de voorzitter, onze fractie zal dit wetsontwerp goedkeuren, ook omdat we de kans hebben gekregen om een belangrijke toevoeging te doen. Ik dank de collega's Matheï, Vanbesien en Gilkinet voor hun steun voor mijn amendement om de preventieve antiwitwaswetgeving uit te breiden tot het profvoetbal en de voetbalmakelaars.

Collega's, het is al van oktober 2018 geleden dat het federaal parket met de operatie Propere Handen is begonnen. Met 200 speurders heeft men 56 onderzoeken gestart in het Belgische profvoetbal. Volgens het federaal parket gebeurde dat onder andere omwille van het feit dat er witwasconstructies bestaan in het Belgische profvoetbal, iets wat door het onderzoek werd bevestigd.

In december 2019 heeft de algemene vergadering van de Pro League een persbericht uitgestuurd waarin stond dat men unaniem een volmacht gaf aan het management om te zorgen voor verregaande maatregelen inzake transparantie. De algemene vergadering van de Pro League heeft ook zeer expliciet gezegd dat de mogelijkheid om onder het toepassingsgebied van de preventieve antiwitwaswetgeving te vallen een van de opties was om te zorgen voor de noodzakelijke transparantie.

In alle eerlijkheid, ik begrijp niet dat de collega's van de N-VA zich bedienen van het zogenaamde advies van de Pro League om een voorbehoud te maken bij de passage die we hebben toegevoegd aan het wetsontwerp. Die passage is verder uitgewerkt in goede samenwerking met het kabinet van minister Muylle en de FOD Economie, de toekomstige toezichthouder. De N-VA verschuilt zich achter dat zogenaamde advies van de Pro League waarin twee argumenten stonden die mij eerlijk gezegd van mijn stoel deden vallen in het licht van het persbericht dat men ooit zelf had uitgestuurd.

Het eerste argument was om niet te snel te werk te gaan. Er moest eerst een studie gebeuren naar de positie van het Belgische profvoetbal, in vergelijking met het profvoetbal in andere concurrerende landen. Alsof het onder de toepassing vallen van preventieve wetgeving die het voetbal moet beschermen tegen misbruik door witwaspraktijken een concurrentienadeel zou kunnen zijn. Dat vind ik onbegrijpelijk.

Een tweede argument uit het zogenaamde advies was dat het discriminatie zou zijn wanneer het profvoetbal zou worden ondergebracht onder de preventieve antiwitwaswetgeving, terwijl er niet zou worden gesproken over andere sporten.

Collega's, het federaal parket is in oktober 2018 geen onderzoek gestart naar de zwem- of korfbalclubs van dit land. Het is wel degelijk in het profvoetbal dat al de gerechtelijke onderzoeken lopen. Het is wel degelijk het profvoetbal dat expliciet genoemd werd door de Europese Commissie als zijnde een sector die kwetsbaar is voor witwaspraktijken. Ik begrijp dus niet dat de Pro League zeven maanden na een persbericht waarin men zelf deze optie oppert, bijna twee jaar na de start van een gerechtelijk onderzoek, een advies neerlegt waarin ze willen wachten. Er is dan ook nog een fractie hier die zich achter dat argument schaart en verwijst naar mogelijke Europese initiatieven, waarvan we geen enkele garantie hebben dat die er zullen komen.

Ik stel het iets minder vriendelijk dan collega Matheï, maar ik denk dat deze toevoeging aan het wetsontwerp absoluut noodzakelijk is. We doen dat op een zeer redelijke manier. We hanteren inderdaad een termijn van een jaar, verlengbaar met een extra half jaar, om het allemaal uit te werken. Voor de voetbalmakelaars is er zelfs geen termijn op gekleefd, omdat we beseffen dat er een samenwerkingsakkoord moet worden gesloten met de gemeenschappen. Maar dat er vandaag nog vraagtekens worden gezet bij de noodzaak om het profvoetbal te beschermen tegen misbruik, begrijp ik niet. We pakken niets af. We gebruiken een wetgeving die zijn deugdelijkheid in andere sectoren al bewezen heeft. Dan stelt men nog de vraag of dit noodzakelijk is. Dat begrijp ik eerlijk gezegd niet.

Ik maak me grote zorgen, collega's. Ik ga nu even iets verder dan het bereik van dit wetsontwerp. Ik maak me grote zorgen over een ander dossier waaraan we al een aantal maanden werken met onder andere collega Matheï en collega Vanbesien. Het gaat over de situatie van het parafiscaal gunstregime waar het Belgische profvoetbal van geniet, ten bedrage van 150 miljoen euro per jaar.

Ik meende en hoop nog steeds dat wij daarover met een aantal fracties constructief samenwerken, teneinde tegemoet te komen aan de maatschappelijke roep om dat mechanisme en gunstregime aan te passen en rechtvaardiger te maken.

Mevrouw Depoorter, ik hoop echt dat uw fractie, die ook deel uitmaakt van die werkgroep, daar niet als buikspreekpop van de Pro League zit, om de zaken te vertragen. Ik ben immers wel ongerust geworden door uw betoog. U kan uw bedenkingen hebben bij een technische uitwerking van bijvoorbeeld amendementen. Door u echter expliciet te scharen achter het advies van de Pro League, waarin eigenlijk staat dat zij de kop in het zand blijft steken, maak ik mij zorgen.

Mevrouw Depoorter, ik hoop dat u ons vanavond nog kan geruststellen, door aan te geven dat ook de N-VA nog altijd bereid is constructief samen te werken om het fiscale en parafiscale gunstregime voor het profvoetbal aan te passen.

Mijnheer de voorzitter, ik vraag het woord voor een persoonlijk feit.

Mijnheer Vandenbroucke, mevrouw Depoorter wil u onderbreken wegens een persoonlijk feit.

Fait personnel

Persoonlijk feit