Proposition 55K0814

Projet de loi modifiant l'arrêté royal du 1er décembre 1975 portant règlement général sur la police de la circulation routière et de l'usage de la voie publique en ce qui concerne l'introduction d'un couloir de secours.

General information ¶

Author

Vooruit Joris Vandenbroucke

Submission date

Nov. 28, 2019

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

public safety road safety traffic regulations road traffic

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld N-VA LDD PVDA | PTB VB

Voted to reject

MR

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

June 11, 2020 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

Mijnheer de voorzitter, ik verwijs naar het schriftelijk verslag.

Mijnheer de voorzitter, collega's, voorliggend wetsvoorstel van collega Vandenbroucke komt tegemoet aan een zeer reëel probleem. Het zorgt er namelijk voor dat bij filevorming automobilisten verplicht worden om hoe dan ook ruimte te creëren, waardoor er een soort van reddingsstrook ontstaat. Op die manier wordt er geanticipeerd op mogelijke ongevallen, waarbij aankomende hulpdiensten die gecreëerde reddingsstrook kunnen gebruiken. Op die manier verliezen ze geen tijd meer, omdat ze zich niet langer, zoals vandaag wel het geval is, een weg moeten banen tussen de stilstaande voertuigen. Wij zullen dit wetsvoorstel, dat tegemoetkomt aan een reëel probleem, ten volle steunen.

Dit wetsvoorstel kan echter niet los gezien worden van een eigen wetsvoorstel betreffende de doorstroming van die prioritaire voertuigen. Beide teksten kregen vorm op basis van een bijzonder interessante hoorzitting over dit brede thema. Niemand van de collega's zal mij wellicht tegenspreken wanneer ik stel dat nagenoeg alle specialisten die daar de revue passeerden de link tussen beide teksten, degene die vandaag voorligt en de andere van mijn hand, duidelijk hebben aangetoond.

Het komt er eigenlijk op neer dat de ene tekst niet zonder de andere kan. Sta mij toe dat zo uit te drukken. Het wetsvoorstel van collega Vandenbroucke maakt de weg vrij, het eigen wetsvoorstel creëert een wettelijke basis om er ook door te rijden.

Idealiter, zo stelt Vlaanderen in zijn advies, zouden beide wetsvoorstellen gezamenlijk ingevoerd moeten worden. Aangezien mijn eigen tekst echter nog aangepast diende te worden aan onder andere het negatief advies van het Waals Gewest op de initiële tekst, met een argumentatie waarvoor wel wat te zeggen valt, zou dat betekenen dat voorliggend wetsvoorstel van collega Vandenbroucke, dat wel reeds klaar is, vandaag nog niet plenair behandeld zou kunnen worden. Daarom heb ik er geen enkel probleem mee om ondanks de suggestie om beide teksten samen in te voeren, vandaag toch alvast steun te verlenen aan het voorstel van de collega.

Ik wil van de gelegenheid gebruikmaken om alle collega's uit onze commissie te informeren dat de amendementen die mijn eigen wetsvoorstel in lijn brengen met de opmerkingen en adviezen van de gewesten, nagenoeg klaar zijn. Ik nodig alvast alle commissieleden uit om er in de volgende commissievergadering voor Mobiliteit met wetgevend werk steun aan te verlenen, zodat wij de tekst die wij vandaag, naar ik aanneem, zullen goedkeuren, kunnen versterken en een tweeluik kunnen invoeren. Het zou de verkeersveiligheid en een vlotte en veilige doorstroming van de prioritaire voertuigen ten goede komen.

Onderhavig wetsvoorstel, dat ingediend werd door de heer Vandenbroucke, wil er inderdaad voor zorgen, zoals de heer Raskin reeds heeft uitgelegd, dat prioritaire voertuigen sneller ter plaatse kunnen geraken, doordat er een soort van vrije baan gecreëerd wordt. Zo kunnen zij dus sneller bij bijvoorbeeld een ongeval geraken.

Tijdens de hoorzittingen waren de verscheidene experten het erover eens dat onduidelijkheden en een gebrek aan goede regelgeving regelmatig leiden tot willekeur en chaos. We hebben het waarschijnlijk allemaal al wel eens meegemaakt hoe we op de rijbaan het alarmsignaal van een prioritair voertuig horen en niet dadelijk weten hoe we het beste reageren.

De experten wezen er trouwens ook op dat de wegcode, die sinds 1975 van toepassing is, dringend aan een update toe is. Ze stelden dat hij moet worden vereenvoudigd en minder voor interpretatie vatbaar mag zijn. Ik wil van de gelegenheid gebruikmaken om een volgende regering op te roepen om ook echt werk te maken van de update van de wegcode, zodat hij aangepast is aan de samenleving van vandaag en de openbare ruimte eerlijker verdeeld wordt tussen de verschillende weggebruikers.

In een ideaal scenario zouden we vandaag al over zo'n wegcode kunnen stemmen, maar vandaag ligt de invoering van de reddingsstrook ter stemming, zoals de in Duitsland en Oostenrijk bestaande Rettungsgasse. De aanpassing schrijft voor dat vanaf het moment dat er filevorming optreedt, er een vrije baan gecreëerd wordt, doordat auto's uitwijken naar de uiterste zijde van hun rijvak. In het buitenland is aangetoond dat dat een efficiënte manier is om prioritaire voertuigen sneller ter plaatse te krijgen.

Het is wel belangrijk dat met de toepassing ervan in de Belgische wegcode bestuurders worden gesensibiliseerd via campagnes, informatiefilmpjes en informatieborden langs de weg die de juiste modaliteiten aangeven.

Zoals ook in de commissie zal de Ecolo-Groenfractie het voorstel steunen, met dien verstande dat het volgens ons niet voldoende is om de reddingsstrook louter in de wegcode in te schrijven, maar dat er ook werk gemaakt wordt van voldoende sensibilisering.

Mijnheer de voorzitter, collega's, het doel van het nu voorliggend wetsvoorstel is zeker nobel te noemen en wordt, zoals wij in de commissie al hebben aangegeven, ook gesteund door het Vlaams Belang. Het is immers van groot belang dat er een efficiënt systeem bestaat dat het voor prioritaire voertuigen bij filevorming mogelijk maakt om zo snel mogelijk en vooral ook zo veilig mogelijk de plaats van een noodgeval te kunnen bereiken. Immers, elke minuut en misschien zelfs elke seconde kan voor een eventueel slachtoffer een wereld van verschil maken.

Het nu voorliggend wetsvoorstel geeft vorm aan een dergelijk systeem. Het regelt, middels het voorschrijven van gedragsregels voor de bestuurders van een wagen bij filevorming, de creatie van een reddingsstrook.

Er is echter toch wel een kleine nuance aan verbonden. Naar onze mening ontbreekt er namelijk iets in dit wetsvoorstel, zoals we eveneens al in de commissie hebben aangegeven. Er is een kleine tekortkoming. De regelgeving voor motorrijders wordt namelijk niet aangepast.

Artikel 16.2bis van het koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg regelt immers specifieke bepalingen voor motorrijders bij filevorming. Het Vlaams Belang heeft tijdens de behandeling van dit wetsvoorstel in de commissie dan ook amendementen ingediend om ook te voorzien in een aanpassing van de specifieke reglementen voor motorrijders.

Wij betreuren dat de door ons ingediende aanpassingen, of beter gezegd toevoegingen – wij passen de bestaande tekst immers niet aan, want die was voor ons helemaal oké, het is eerder een toevoeging –, geen meerderheid vonden bij de stemming in de commissie. Daarmee krijgen de motorrijders een verkeerd signaal, alsof zij minder belangrijk worden geacht dan automobilisten, terwijl motorrijders juist kwetsbaarder zijn in het verkeer; het is ook gewoon niet logisch, aangezien motorrijders net rijden op de reddingsstrook die door het nu voorliggend wetsvoorstel wordt gecreëerd. Daarmee leggen wij bovendien manifest het advies van het Vlaams Gewest, dat nadrukkelijk bepaalt dat ook vastgelegd moet worden hoe andere weggebruikers zich moeten gedragen, naast ons neer.

Collega's, het doel van het voorliggend wetsvoorstel is juist en wordt door ons ondersteund. Het is echter wel onze taak om hier in dit Huis goede wetten tot stand te brengen, om correct, ondubbelzinnig en in dit geval volledig wetgevend werk af te leveren. Laten wij dat dan ook zo doen in dezen. Dat is de plicht van ons allen als Parlementslid.

Daarom leg ik vandaag opnieuw de toevoeging van de aanpassing van de regelgeving voor motorrijders middels een amendement ter stemming voor. Ik hoop en roep ertoe op dat bij de beoordeling van de inhoud ervan een beroep zal worden gedaan op het gezond verstand en de verantwoordelijkheidszin, en dat men misschien een portie politieke moed aan de dag zal leggen door ervoor te kiezen om volledig en goed wetgevend werk af te leveren door die amendementen goed te keuren.

Mijnheer de voorzitter, collega's, ook onze fractie zal het voorliggend wetsvoorstel steunen om een reddingsstrook in te schrijven in de wegcode.

Er wordt voor gekozen om reddingsstroken preventief te creëren op wegen met twee of meer rijstroken per rijrichting, zodat de hulpdiensten steeds een vrije doorgang krijgen wanneer dat nodig mocht zijn. Beginnen manoeuvreren in een reeds gevormde file is veel moeilijker en verhoogt het risico van kleine aanrijdingen. Er waren de voorbije dagen hieromtrent wat vragen gerezen. Het gaat wel degelijk over twee rijstroken in dezelfde rijrichting. Er mag daarover geen misverstand bestaan.

Zoals door de collega's reeds gezegd, wordt het idee van de reddingsstrook heel breed gedragen door de hulpdiensten, zoals de brandweer en de ziekenwagens. Zij leren vandaag al in de opleiding om via de reddingsstrook te rijden wanneer er een file is ten gevolge van een incident. De voordelen zijn meer marge langs beide kanten, meer overzicht op het verkeer, een betere zichtbaarheid, gemakkelijkere communicatie met de andere weggebruikers, automatisch gecontroleerde snelheid enzovoort.

De nadelen van een pechstrook zijn dat het oppassen is voor de aanwezigheid van brokstukken, dat de prioritaire voertuigen dikwijls verstopt zitten achter vrachtwagens, dat er extra risico's zijn aan op- en afritten, dat de pechstrook soms plots wordt onderbroken ter hoogte van een brug, dat er minder goede communicatie mogelijk is met de andere weggebruikers enzovoort.

Er zijn voor de hulpdiensten heel wat nadelen verbonden aan het gebruik van de pechstrook en heel wat voordelen aan het gebruik van de reddingsstrook en de conclusie ligt dus voor de hand. Zoals collega Vandenbroucke straks duidelijk zal maken, zien wij dat het principe werkt en dat het vandaag al in heel wat Europese landen bestaat.

Belangrijk daarbij is, en collega Buyst haalde het al aan, dat er goed wordt gesensibiliseerd. Informerende verkeersborden, spandoeken en dergelijke zullen nodig zijn om duidelijk te maken wat er van de weggebruikers wordt verwacht.

Het is dan ook belangrijk dat na goedkeuring van dit wetsvoorstel effectief wordt ingezet op het informeren en sensibiliseren van de weggebruikers. De wet zal immers wellicht in volle vakantieperiode van kracht worden. De weggebruikers zullen dus moeten worden geïnformeerd, maar dat moet mogelijk zijn.

Tot slot, het wetsvoorstel heeft op zich geen impact op de aansprakelijkheid van prioritaire voertuigen. Ook dat is tijdens de hoorzittingen duidelijk gebleken uit de adviezen.

Nog een bedenking met betrekking tot de opmerkingen van collega Raskin. Ik ben het er niet helemaal mee eens dat we dit wetsvoorstel an sich niet zouden kunnen goedkeuren en dat het onlosmakelijk is verbonden met zijn wetsvoorstel. Dat neemt niet weg dat we uitkijken naar de verdere bespreking van dat wetsvoorstel en naar de amendementen. Ik neem aan dat we die eerstdaags kunnen onderzoeken. We kijken uit naar het vervolg van dat debat.

Mijnheer de voorzitter, collega's, iedereen kan zich wel een verkeersongeval op de snelweg voorstellen. Er vormt zich een file en de hulpdiensten komen met loeiende sirenes en blauw zwaailicht aangereden om de plaats van het ongeval te bereiken. Elke seconde telt op zo'n moment, maar de hulpdiensten moeten wel door de file geraken. Soms kan dat via de pechstrook, maar soms is er geen pechstrook of is die belemmerd.

De wegcode bepaalt dat de bestuurder, zodra het speciale geluidstoestel het naderen van een prioritair voertuig aankondigt, onmiddellijk de doorgang moet vrijmaken en voorrang moet verlenen. Hoe men dat moet doen, staat momenteel nergens vermeld. Als er dus een prioritair voertuig komt aangereden, maken bestuurders dan ook manoeuvres in alle mogelijke richtingen, met chaos tot gevolg. Uiteraard is dat met de beste bedoelingen, maar een duidelijke weg komt er dan voor het prioritaire voertuig niet vrij. Er gaat nodeloos cruciale tijd verloren, terwijl elke seconde op zo'n moment telt om levens te redden.

Open Vld zal dan ook het voorstel van collega Vandenbroucke om de reddingsstrook in te voeren, met veel overtuiging steunen. Met dit voorstel wordt het heel duidelijk wat elke bestuurder moet doen als er een prioritair voertuig komt aangereden in een file: wie links rijdt, gaat zo links mogelijk rijden, en al de rest probeert zo rechts mogelijk te rijden.

De reddingsstrook bewijst in andere landen elke dag zijn nut, kijk maar naar Duitsland en Oostenrijk. Belangrijk om te vermelden is dat deze regel niet enkel geldt als er een prioritair voertuig komt aangereden, want dan is het vaak te laat om grote manoeuvres uit te voeren in een file. De reddingsstrook moet dus al worden gevormd van zodra er filevorming is.

Ik hoop van harte dat het voorstel vandaag wordt goedgekeurd, maar er ligt nog veel werk op de plank, zoals collega Buyst al aanhaalde. Een regel invoeren is één ding, hem in de praktijk laten werken, is een heel andere zaak. Daarvoor zal er ook sensibilisering nodig zijn, zal men moeten uitleggen hoe het werkt en waarom wij het hebben ingevoerd. Dat is een taak die de gewesten mee op zich zullen moeten nemen.

Collega's, ik dank u voor de toelichting van mijn wetsvoorstel en voor de uitgesproken steun. Ik houd eraan om zelf ook nog een woordje uitleg te geven. Er zijn natuurlijk situaties waarin elke seconde, elke minuut, telt om mensenlevens te redden. Dat is zeker zo wanneer politie, brandweer en ziekenwagens uitrukken en via de autosnelweg naar een incident snellen om daar mensen te helpen.

Vandaag hebben we twee opties. De eerste is de pechstrook, maar die is er niet meer overal, ze wordt vaak onderbroken, bijvoorbeeld door brugpijlers of door op- en afritten, of ze ligt bezaaid met brokstukken. De andere optie is dat de hulpdiensten zich door het verkeer wringen. De wegcode stelt inderdaad dat men verzocht wordt om plaats te maken wanneer men de sirene hoort. Maar dan is het vaak al te laat. Mensen beginnen dan met veel stress te zoeken naar een gaatje om hun auto toch ergens kwijt te geraken. Dat zorgt voor veel oponthoud en chaos op de weg.

Ik heb mij dan ook laten inspireren door wat ik zelf heb meegemaakt twee zomers geleden op een Zuid-Duitse autosnelweg. Ons voorstel is geïnspireerd door de praktijk in het buitenland in Duitsland, Luxemburg en Oostenrijk. In die landen gaan bestuurders op de linkerrijstrook automatisch zoveel mogelijk links rijden en bestuurders op de andere rijstroken zoveel mogelijk rechts, zodat er altijd een reddingsstrook vrijkomt waar prioritaire voertuigen vlot en veilig over kunnen rijden.

Ik wil graag ook antwoorden op een aantal opmerkingen die zijn gemaakt. Als het wetsvoorstel wordt goedgekeurd, zal dat het filerijden in ons land veranderen. Dat zal inderdaad al over enkele weken het geval zijn, wanneer het wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Ik heb daarover contact opgenomen met Vias en men heeft mij verzekerd dat het tegen dan perfect mogelijk is om de mensen voldoende te informeren over de nieuwe praktijk. Ik ben er ook eerlijk gezegd gerust op dat dit vrij vlot zal verlopen. U zult het wellicht zelf ook al eens hebben moeten doen in Oostenrijk, Luxemburg of Duitsland. Ik neem aan dat dit toen zonder problemen is verlopen, dus waarom zou dat hier niet het geval zijn?

Ik richt mij graag tot de collega's van het Vlaams Belang inzake hun amendement. Het is niet zo dat mijn wetsvoorstel iets aan de wet-Schouppe verandert. Dat is ook nooit de bedoeling geweest. Motorrijders kunnen blijven doen wat ze tot op vandaag altijd deden.

Het is ook overbodig wat u nu in het wetsvoorstel probeert in te schrijven. In artikel 38 van de wegcode staat dat men onmiddellijk plaats moet ruimen wanneer men het geluidssignaal van een prioritair voertuig hoort. Dat blijft onverkort van kracht, ook voor motorrijders die bijvoorbeeld tijdens de file over de reddingsstrook rijden.

Daar is juridisch geen enkel probleem. Het amendement is goed bedoeld maar overbodig.

Collega's, ik wil u hartelijk danken voor de positieve samenwerking en de steun voor mijn wetsvoorstel.