Proposition de loi modifiant la loi du 21 mars 1991 portant réforme de certaines entreprises publiques économiques en vue d'élargir la publicité de l'administration en ce qui concerne l'exécution des contrats de gestion.
General information ¶
- Authors
- N-VA Mieke Claes, Kathleen Depoorter, Theo Francken, Michael Freilich, Frieda Gijbels, Yngvild Ingels, Sander Loones, Wouter Raskin, Tomas Roggeman, Bert Wollants
- Submission date
- March 1, 2023
- Official page
- Visit
- Status
- Rejected
- Requirement
- Simple
- Subjects
- management audit administrative transparency public sector
Voting ¶
- Voted to adopt
- Groen CD&V Vooruit Ecolo PS | SP Open Vld MR PVDA | PTB
- Voted to reject
- DéFI N-VA LDD VB
Contact form ¶
Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.
Discussion ¶
Jan. 11, 2024 | Plenary session (Chamber of representatives)
Full source
Tomas Roggeman N-VA ⚠
Mevrouw de voorzitster, ik wil graag een woordje toelichting geven bij dit voorstel van resolutie.
Het betreft de transparantie bij autonome overheidsbedrijven, waar enkele problemen rijzen. Bij de spoorwegen krijgen parlementsleden, zowel van de meerderheid als de oppositie, bijvoorbeeld geen inzage in cijfers over vastgoed, ticketverkoop, aantal reizigers per spoorlijn of concessies in de stations. Het is ook onmogelijk om financiële opportuniteiten te controleren die zich bij gelegenheid aandienen in dit Parlement.
Is het bijvoorbeeld opportuun om loketten te sluiten of openingsuren te beperken? Dat is een taak van openbare dienst, maar zonder gegevens over de activiteit in gegeven stations is het onmogelijk om te beoordelen of dat verstandig is. Debatten worden dan eerder op basis van emotie dan op basis van objectieve gegevens gevoerd.
Is het een verstandig idee om het aanbod op specifieke spoorlijnen af te bouwen of te laten groeien? Ook dat betreft een taak van openbare dienst, een kernopdracht van onze spoorwegen. Zonder data over reizigersaantallen kunnen wij daarover echter geen gegronde beslissing nemen of beslissingen van de regering daarover beoordelen.
Hetzelfde geldt wanneer de NMBS of Infrabel gebouwen wil verkopen, wanneer men honderden miljoenen aan publieke middelen wil uitgeven aan renovaties van spoorlijnen of wanneer men afwegingen moet maken over allocaties van rijpaden binnen het spoorwegnetwerk. Wij kunnen dan als Parlement bij gebrek aan gegevens en objectieve data onmogelijk beoordelen of er sprake is van verstandig beleid.
Hetzelfde ziet men bij andere overheidsbedrijven zoals bpost. Enkele maanden geleden was er het dossier van de krantenconcessies. Ook daarover vallen heel wat vragen te stellen. Stond de kostprijs van de bedeling van publicaties, die fameuze 120 miljoen euro subsidie, in verhouding tot de feitelijke kosten van bpost? Het was voor ons onmogelijk om dat na te gaan bij gebrek aan bereidwilligheid van de overheidsbedrijven om hun gegevens daarover vrij te geven. Wie daarnaar vroeg, of men nu tot de meerderheid of de oppositie behoorde, kreeg dergelijke gegevens immers niet.
Uitzonderingsgronden rond de openbaarheid van bestuur worden daarenboven heel veelvuldig ingeroepen door overheidsbedrijven. Vaak gebeurt dat zonder enige vorm van motivering, zelfs wanneer het betrekking heeft op taken van openbare dienst die gefinancierd worden door de overheid met ettelijke honderden miljoenen euro's belastinggeld van burgers. Zij krijgen daarvoor geen basisinformatie over de werking in ruil.
Dat is een heel grote hinderpaal voor het parlementair werk van elke fractie in dit halfrond. Iedereen die dieper wil gaan dan de waan van de dag botst daarop. Elke partij wil graag die dagelijkse kortzichtigheid van dossiers overstijgen en dieper gaan dan de waan van de dag.
Ik heb hier een lijstje van mondelinge vragen van nagenoeg elke fractie in de commissie voor Mobiliteit waarop het antwoord gewoon geweigerd wordt. Mevrouw de voorzitster, ik ga het hier niet overlopen, ik heb dat uitvoerig gedaan in de commissie. Het punt is dat er vanuit letterlijk elke fractie herhaaldelijk vragen worden gesteld waarop het antwoord geweigerd wordt, hoewel het eigenlijk de uitvoering betreft van taken van openbare dienst gefinancierd met belastinggeld.
Het lijkt mij belangrijk om daar iets aan te doen, om die uitzonderingsgronden, die soms door overheidsbedrijven ingeroepen worden, te beperken.
Cruciaal daarbij is dat het steeds moet gaan over taken van openbare dienst, met andere woorden over taken binnen de beheerscontracten. Als het vragen naar persoonsgegevens betreft, die gevoelig zijn om privacyredenen, spreekt het voor zich dat een bedrijf die kan weigeren. Dat geldt ook wanneer er sprake is van commerciële vertrouwelijkheid. Wanneer het betrekking heeft op commerciële taken die een overheidsbedrijf vervult buiten zijn openbare dienst, die een overheidsbedrijf vervult voor eigen rekening, met eigen geld, dan is dat onze zaak niet als parlementslid. Over wat er gebeurt met het geld van de burgers, met publieke middelen, moet de burger echter wel transparantie krijgen.
Daarom hebben wij dit voorstel van resolutie ingediend, dat precies dat oogmerk heeft. Wij hebben ook een aantal adviezen ontvangen, waarop wij een amendement hebben ingediend.
Collega's, de hamvraag vanavond is of wij ervoor willen zorgen dat dit Parlement deze legislatuur, maar vooral ook volgende legislaturen, de mogelijkheid krijgt om te beschikken over de nodige informatie om een gegronde beleidsevaluatie te maken en om zo te komen tot een sterker beleid in verband met spoor, post, telecom en luchtverkeersleiding. Als uw antwoord op die vraag ja is, nodig ik u uit om voor te stemmen. Als u er daarentegen voor kiest om uzelf gewillig dom te houden, om te weigeren latent de mogelijkheid te verwerven om inzage te krijgen in basisgegevens over die overheidsbedrijven, om kennis te vergaren over de bedrijfsvoering die de essentie van dit beleidsdomein betreft, en dus bijgevolg blind maar wat goed of af te keuren, zonder initiatieven te kunnen toetsen aan de realiteit op de werkvloer, moet u vooral tegenstemmen; net zoals de vivaldipartijen dat in de commissie gedaan hebben.