Proposition 55K1792

Projet de loi portant assentiment à la Décision (UE, Euratom) 2020/2053 du Conseil du 14 décembre 2020 relative au système des ressources propres de l'Union européenne et abrogeant la Décision 2014/335/UE, Euratom.

General information ¶

Submitted by

Vivaldi

Submission date

Feb. 17, 2021

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

European Union Community budget budget financing reflation infectious disease respiratory disease

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld MR

Voted to reject

N-VA LDD VB

Abstained from voting

PVDA | PTB

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

March 11, 2021 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

Le rapporteur est M. Laaouej qui se réfère à son rapport écrit.

Mevrouw de voorzitster, collega's, ik wil alle fracties bedanken, omdat het thema als eerste op de agenda van de bespreking van de wetsontwerpen werd geplaatst. Dat was eerst anders. Dat is aangepast op onze vraag. Ik denk dat dat belangrijk is.

U weet intussen dat onze fractie er veel belang aan hecht om het Europese debat in de Kamer van volksvertegenwoordigers aan de orde te brengen, opdat wij hier voldoende over de Europese Unie zouden praten. Dat is belangrijk, omdat het een ideologisch debat is over de vraag waar we met de Europese Unie naartoe gaan, en omdat het ook een budgettair debat is over de vraag wat wij in de Europese Unie investeren en wat wij ervoor terugkrijgen. Het is dus goed dat we dat belangrijke debat in het begin van de namiddag voeren.

Het is ook goed om een andere reden. Het Parlement heeft namelijk iets goed te maken. Wij hebben het debat in de commissie gevoerd en dat moest snel snel gebeuren. Er was dan geen goede zaal beschikbaar. Er kon zelfs geen zaal met livestream worden gevonden. Wij hebben dan gevraagd om de bespreking even uit te stellen, zodat we een dergelijk belangrijk debat in een deftige zaal konden organiseren. Dat was absoluut niet mogelijk. Het is dus belangrijk dat we vanmiddag voldoende tijd nemen om het debat uit te puren, want het gaat om belangrijke zaken. (Rumoer)

Collega's, mag ik stilte vragen, zodat iedereen de spreker kan horen.

Mijnheer de staatssecretaris, het gaat over de Europese Unie. Het zal u en uw broer in elk geval bijzonder interesseren.

Maar laat ik terugkeren naar de kern van de zaak. Het gaat hier dus om een belangrijk dossier, niet alleen ideologisch. Er is ook een aanzienlijke budgettaire impact. Wij praten hier over 1 miljard euro. In 2019 stortte België ongeveer 3,3 miljard euro per jaar in de Europese kas, dit jaar, in 2021, wordt dat 4,3 miljard euro. Dat is 1 miljard euro extra, waarover niet de federale regering maar de EU zal beslissen hoe die wordt besteed. Dat is gigantisch veel geld.

Ik kijk naar de regering. Die was enkele weken geleden gigantisch content, want er kwam een Europese zak geld van het Europese herstelfonds, 5,9 miljard euro. De federale regering slaagde erin om daarvan ongeveer 1,2 miljard euro af te romen. Dat kwam in het federaal potje terecht, maar u bent ze alweer kwijt. Vandaag zullen we opnieuw 1 miljard euro aan de EU teruggeven.

Ik kijk evengoed naar de socialistische fractie. Zij maakte een prioriteit van de verhoging van de minimumpensioenen. In de begroting staat dat er voor het jaar 2024 ongeveer 1 miljard euro nodig zal zijn. Vandaag zullen wij dat miljard niet besteden aan de pensioenen in België. Neen, wij zullen dat bedrag storten in de Europese kas.

Ik kijk ook naar de liberalen. Dan hebben we het graag over veiligheid, een thema waarop verschillende liberalen zich lijken te willen profileren. Er zit niemand in de zaal van de liberalen. Dat toont het belang aan dat zij hechten aan het Europese debat. Hoe dan ook, in het regeerakkoord, waar de liberalen zo trots op zijn, staat dat er extra investeringen in Justitie komen, 250 miljoen, in de politie, 100 miljoen, in nieuwe kazernes voor Defensie en in gesloten centra en terugkeerbeleid. Samengeteld wordt er voor ongeveer 500 miljoen euro geïnvesteerd in veiligheid. Wij zouden dubbel zoveel kunnen doen, maar dat doet de regering niet, want zij beslist om 1 miljard euro te storten in de Europese pot.

Ik richt mij nu tot de ecologisten en groenen. Ook van uw wenslijstje zijn een aantal zaken in het regeerakkoord terug te vinden, zoals offshorewindenergie, de modernisering van het spoorwegennet, het energieneutraal maken van overheidsgebouwen en de vermindering van de CO₂-uitstoot van gascentrales. Welnu, al die zaken zou u kunnen financieren met dat miljard en dan zou u nog 300 miljoen overhebben. Die zou u kunnen gebruiken voor de realisering van nog andere groene wensdromen.

Samengevat heeft de regering het plan of project, zo zegt ze toch, om 3,2 miljard te investeren. Met wat wij hier nu bespreken, zou zij daarvan onmiddellijk een derde kunnen financieren, maar die keuze wordt niet gemaakt. De keuze die vandaag op tafel ligt, is of dat ene miljard al dan niet in de Europese pot wordt gestort.

Het gaat om gigantisch veel geld en dan zou men verwachten dat wij daarover nota's en studies zouden hebben en dat minstens een zeer gedetailleerde nota van de staatssecretaris van Begroting beschikbaar zou zijn, met het huidige bedrag, de evolutie en de boekhoudkundige verwerking. Daar zijn een aantal verantwoordelijk­heden aan gekoppeld, want als de Europese Unie er niet in slaagt om een aantal zaken terug te betalen, dan worden lidstaten voor een stuk zelfs hoofdelijk aansprakelijk voor andere lidstaten. Men zou dus verwachten dat daar een gigantisch technisch dossier bij hoort, want we hebben het over 1 miljard euro. Zo'n nota zit niet in de bundel; die hebben wij niet, ook al werd daar herhaaldelijk om gevraagd. Wij hebben de aanwezigheid van de staats­secretaris van Begroting gevraagd. Ook de Vlaams Belangfractie heeft dat gedaan. Wij hebben zelfs gezegd dat zij fysiek aanwezig kon zijn of een schriftelijk advies kon geven. Een nota hebben wij echter niet gezien.

Ik vind het trouwens ook wat jammer dat de staatssecretaris, wier Europese passie bekend is, vandaag niet aanwezig kan zijn. Het is een budgettair belangrijk dossier, waarover wij eigenlijk weinig informatie hebben.

Ik zie al een aantal collega's denken: daar zijn zij weer, de N-VA'ers, met al hun kritische vragen over Europa, die N-VA'ers die eigenlijk niet eurorealistisch, maar eurokritisch en tegen de Europese samenwerking zijn en altijd hetzelfde riedeltje opzeggen.

Welnu, ik zal dan maar weer antwoorden met het tegenriedeltje, dat natuurlijk de enige waarheid is. Natuurlijk zijn wij voor een goede Europese samenwerking. Wij zijn immers Vlamingen. Vlamingen die tegen Europese samenwerking zijn, hebben het toch niet helemaal begrepen. Vlaanderen is een handelsnatie. Onze welvaart en ons welzijn berusten op het feit dat wij handel kunnen drijven, in de eerste plaats met de andere Europese lidstaten, maar ook ruimer, in de wereld. In dat licht zijn de Europese interne markt, dat handelsblok en de macht die wij daardoor hebben om handelsakkoorden op internationaal niveau te sluiten, gigantisch belangrijk voor onze economie. Dat beseffen wij ook. De waarde van de Europese samenwerking nemen wij ook aan. Maar wij nemen ze niet blindelings aan. Het is niet omdat er op een blauwe vlag wat gele sterren staan dat wij onmiddellijk staan te jubelen dat het per definitie goed is. Het is niet omdat het van Europa komt dat wij er geen commentaar op moeten geven. Integendeel zelfs.

Liefde is: eerlijk zijn met elkaar. Liefde is: zeggen waar het fout gaat om op te roepen het beter en anders te doen. Het is precies omdat wij de Europese samenwerking zo koesteren en graag zien dat wij ook kritisch zijn.

Zou het anders kunnen? Ja, het had anders gekund. Wij hadden hier eigenlijk een heel ander debat kunnen voeren in het Parlement, en trouwens in de hele Europese Unie en de Europese Raad. Maar er is een andere piste gekozen.

Wij beleven historische tijden. Voor het eerst in haar geschiedenis wordt de Europese Unie kleiner. Kleiner. Voor het eerst. Het wordt eigenlijk door vele mensen nog altijd onderschat wat voor een impact dat heeft op de organisatie, op de invloed en op de macht die wij kunnen uitstralen in de wereld. De Europese Unie wordt kleiner. Een logische conclusie zou zijn dat ook het budget kleiner werd. Als de club kleiner wordt, zijn er minder lidgelden en dan moet men de tering naar de nering zetten en dus ook het budget aanpassen. Maar nee, die keuze is niet gevolgd.

Integendeel, men gaat het budget niet verkleinen, maar verder verhogen en zelfs buiten de Europese begroting gaat men nog extra budgetten creëren, die met Europese belastingen moeten worden gefinancierd. Daar kom ik straks nog op terug.

Het had anders kunnen lopen, als de brexit wel degelijk was ingeschat. Het had ook anders kunnen lopen, als de Belgische regering deftig had onderhandeld op Europees niveau, wat totaal niet is gebeurd. De Belgische regering heeft totaal gefaald in deze onderhandelingen. Dat punt heb ik al een aantal keer gemaakt, maar dan zegt men dat ik dat verkeerd zie en naar de mooie trofeeën moet kijken: vroeger mocht België immers 20 % van zijn douane-inkomsten houden, in de toekomst is dat 25 %, dus gaan wij erop vooruit. Omgerekend wil dat zeggen dat wij van 500 miljoen euro inkomsten naar 625 miljoen euro inkomsten gaan. Wij winnen dus 125 miljoen euro, maar wij moeten wel 1 miljard euro betalen. Leg mij dan eens uit hoe wij er daarmee op vooruitgaan.

Het tweede excuus dat wordt aangehaald om te beweren dat er wel goed is onderhandeld, is het Europees Herstelfonds, een zak geld, 5,9 miljard euro aan giften, komt naar België. De deelstaten en de federale overheid kunnen daarmee investeren.

Wij zeggen echter al jaren dat de beslissingen over het Europees Herstelfonds fout worden genomen: de parameters die daarin worden gebruikt, zijn niet juist. Toen wij de eerste keer dat punt maakten in het Parlement, samen met fractieleider De Roover, werden wij verketterd. Hoe durfden wij commentaar te geven op de parameters van de Europese Unie? Volgens ons moet een Europees corona­herstelfonds worden verdeeld door te bekijken welke landen het meest werden geïmpacteerd door corona: de landen die het meest hebben geleden onder corona, zouden het meeste geld moeten krijgen. Toen wij dat zeiden, was het kot te klein, maar intussen geeft iedereen ons gelijk.

In een rapport van de Nationale Bank van België dat recent werd gepubliceerd, staat een mooi tabelletje. De blauwe lijn daarop toont het gemiddelde van wat de lidstaten van het Europees Herstelfonds krijgen in verhouding tot hun bbp? U mag drie keer raden welke landen boven die lijn zitten en welk land onder de lijn zit. Onder de lijn zit België, want wij hebben slecht onderhandeld. De landen die – het is de Nationale Bank die het zegt, niet bepaald de studiedienst van de N-VA – wel met het geld gaan lopen, zijn de landen van Zuid- en Oost-Europa, die een relatief groter deel van de subsidies krijgen.

België scoort onder het Europees gemiddelde. We zullen namelijk garant staan voor zo'n 17,5 miljard van het Europees Herstelfonds en we krijgen ongeveer 5,9 miljard in giften terug. Dat is gewoon niet eerlijk. Als men gaat kijken naar de reële economische schade in verhouding tot het bbp, dan zou België recht hebben op 14 miljard euro. Mijnheer Van Hees, ik zie u de wenkbrauwen ophalen. Beeld u zich eens in wat we met 14 miljard euro zouden kunnen doen. Uw rijkentaks was gewoon niet nodig geweest als we ons eerlijke deel van de Europese koek gekregen hadden. We zouden dan budgettair een heel stuk verder staan.

Dat is echter niet gebeurd. We hebben geen rekening gehouden met de brexit, we hebben slecht onderhandeld en het dossier toont bovendien aan dat het met de Europese Unie de verkeerde kant uit gaat. Dat is voor mij, als liefhebber van de Europese Unie, het fundamentele probleem. Ik vind dat erg. In uw regeerakkoord zegt u zelf dat u een pro-Europese koers wil voeren en in de eerste helft van 2024 zal België het voorzitterschap van de Europese Unie op zich nemen. Het is dus belangrijk dat u beseft wat u goedkeurt, dat u de goede punten ziet maar ook minstens bekijkt op welke punten het eigenlijk beter had gekund. Het is niet omdat het een Europees compromis is dat het per definitie ook een goed akkoord is.

Laten we even bekijken welke richting de Europese Unie uit gaat. Ik ben jurist en juristen houden van letters, wij kijken graag naar de bewoordingen van een akkoord maar zo ziet men niet waar de echte macht zit. Wie de echte macht in een organisatie wil kennen, die volgt de centen, follow the money. Kijk waar er precies geïnvesteerd wordt. Als men die oefening maakt, dan komt er geen fraai beeld naar boven. Als ik naar dit akkoord kijk, dan zie ik een Europese Unie die gekozen heeft voor een aanpak van chantage. Dat is nochtans een woord dat ik niet licht gebruik. Al jaren broeden verschillende eurofielen op een plannetje, ze willen namelijk Europese obligaties en belastingen invoeren maar de lidstaten staan telkens op de rem. Dat is een gigantisch ideologisch debat. De Verhofstadts van deze wereld drammen dan maar door want dit alles moet er absoluut komen. Het is hen echter nog nooit gelukt.

Wat gebeurt nu? De Europese Unie maakt gebruik van de zwakke positie van een aantal lidstaten omdat ze economisch of sanitair getroffen zijn of omdat ze budgettair schade lijden. De EU maakt misbruik van die zwakke positie om die lidstaten te chanteren. Europa laat hen weten dat ze er in de toekomst naar kunnen fluiten als ze dit nu niet goedkeuren. Is dat de Europese Unie waar vivaldisten voor staan? Is dat de Europese samenwerking waar u voor kiest, het Europa van de chantage?

Ik zie ook een Europa van de omkoperij. Na de chantage volgt de omkoperij. Dan verwijs ik natuurlijk naar de discussie die er geweest is tussen de Frugal Four, de vrekkige vier. Dit zijn Nederland, Oostenrijk, Denemarken en Zweden. Ik zou het liever hebben over de zuinige vier. In dit Parlement is het altijd interessant om nog eens te benadrukken dat er niets mis mee is om zuinig te zijn met belastinggeld. Dat zijn zuurverdiende centen van de mensen, die ze moeten afstaan aan de overheid. Het is de taak van ons allemaal om daar zeer omzichtig mee om te springen en niet langs ramen en deuren naar buiten te gooien. We moeten elke euro omdraaien om te bekijken of dat nu de meest efficiënte manier is om iets te doen. Overheden die er, zeker wanneer het goed gaat, in slagen om efficiënt en zuinig besturen, staan sterker in budgettair lastiger tijden.

Deze week keek ik naar een reportage op RTBF, La Une. Daarin stond een mooi grafiekje van de steun die gegeven wordt door overheden in dit land aan de horecasector. Een horecazaak in Brussel heeft 12.000 euro steun gekregen van de Brusselse overheid. Een horecazaak in Wallonië kreeg 16.500 euro. Een horecazaak in Vlaanderen kreeg 40.000 euro. Wij kunnen dat doen omdat Vlaanderen traditioneel zuinig en omzichtig omspringt met zijn belastinggeld. Vlaanderen voert een degelijk begrotingsbeleid. Wanneer het goed gaat, werkt het aan zijn economie en zorgt het dat het huis op orde staat. Zo kan het extra bijpompen wanneer het slechter gaat. Dat is natuurlijk de logica van een zuinig beleid. Alles wordt nu onder de noemer 'austeriteit' gebracht. Elke hervorming en elke besparing is austeriteit. Hoe kort door de bocht kan een redenering zijn? Hopelijk kan men met een meer neutrale blik gekeken worden naar dit dossier, en ook naar het Europese dossier.

Het pleziert mij dat de liberalen zijn aangekomen in het Parlement. Misschien kunnen ze ook even luisteren naar het debat.

Ik wil wel dat punt maken van die omkoperij. Wat we gezien hebben is dat die landen eigenlijk in hoge mate zijn omgekocht met dit Europees dossier. Ik denk dat dit niet hoort. In elk geval moeten wij ons op geen enkele manier omgekocht voelen. België is zeker niet omgekocht. Nee, wij moeten betalen om omgekocht te worden! Wij moeten 17,9 miljard garant staan om 5,9 miljard in giften te zien terugkeren. Tenzij onze regering dat omkoperij noemt, maar dan leven we in een heel bijzondere wereld. Is dat de Europese Unie die de Vivaldisten willen? Is dat de Europese Unie waar u voor staat, een Europese samenwerking van chantage en van omkoperij?

Welke keuzes worden met dat geld gemaakt? De repliek is altijd dat niet alleen moet worden gekeken naar het bedrag dat moet worden bijgedragen, men moet ook kijken naar wat er met die centen gebeurt. Dat is natuurlijk juist. Het kan zijn dat men extra geld stopt in bijvoorbeeld die Europese samenwerking, en dat daarvoor evenredig beleid terugkeert, waardoor er groei is en men erop vooruitgaat.

Mevrouw De Block, speciaal voor u kan ik mijn woorden herhalen. Laten we het debat serieus houden, het gaat over een serieus thema.

Ik maak mij wel zorgen over de aanpak die de Europese Unie verkiest. Wat ze doet, is eigenlijk niet netjes. De vraag is wat men ervoor in de plaats krijgt. Als men geld geeft, wordt er toch ook beleid mee gevoerd, en is dat dan niet in het voordeel van België en onze regio's? Opnieuw, natuurlijk doen wij gigantisch veel voordeel bij de Europese samenwerking en de Europese handelsmarkt.

Laat me dat even bekijken in het licht van de richting die de Europese Unie op dat vlak uitgaat. Dat brengt me bij het dossier van de Europese meerjarenbegroting, dat hier geheel aan gelinkt is.

Hoe, met welke middelen, zal de Europese meerjarenbegroting gefinancierd worden? Ook dat debat zien wij onvoldoende of zelfs niet de goede weg opgaan. We hebben een Europese Unie van morgen en overmorgen nodig. Die Europese Unie moet beslissen om meer en sterker te investeren in de handelsmarkt en in een aanpak van de gezamenlijke veiligheid. Die Europese Unie moet ervoor kiezen om de Europese buitengrenzen eindelijk eens deftig te controleren en te beheersen. Op het vlak van energiesamenwerking moet die Europese Unie netwerken aanleggen, zodat wij daaruit profijt kunnen halen en zodat op de beste en meest gepaste manier kan worden geïnvesteerd, in bijvoorbeeld groene energie. Windmolens moeten geplaatst kunnen worden waar er veel wind waait en zonnepanelen waar er veel zon schijnt. In die Europese samenwerking moeten wij allen ons deel doen en wel degelijk ook samenwerken. Die keuzes verwacht ik althans van de Europese Unie. Het gaat echter onvoldoende die richting uit.

Wij zien immers nog altijd dat 60 % van het Europees budget besteed wordt aan cohesie en aan landbouw. Met dat laatste gaat het niet over de sympathieke landbouw, maar vooral over de grote, industriële landbouw, wat dus vooral financieringen in Zuid- en Oost-Europa betekent. Dat moet u mij toch echt eens uitleggen. Onze landbouwers hebben het vandaag lastig, zij zien echt af. Daar komt heel het stikstofprobleem nu nog bovenop, wat de landbouwers met de rug tegen de muur zet. Welke boodschap geeft uw paarsgroene regering aan onze landbouwers? Welnu, uw regering laat hen in de steek.

Volgens de huidige en volgende MFK-meerjarenbegroting gaat er elk jaar 700 miljoen van de in België geïnde belastingcenten naar boeren in Oost-Europa, niet naar onze boeren. Die boeren in Oost-Europa zijn grote industriële spelers. Vorig jaar nog schreef een krant: "Megakippenstal in Oekraïne krijgt 571 miljoen Europese steun". Een gigantische kippenstal in Oekraïne, land dat nog niet eens deel uitmaakt van de Europese Unie, krijgt 571 miljoen Europese centen. Dat is geen duurzaam model, dat is geen eerlijke concurrentie. Onze landbouwers betalen belastingen om hun concurrenten te subsidiëren. Zodoende verliezen onze landbouwers twee keer: zij moeten betalen en hen wordt de duvel aangedaan door mensen die gesubsidieerd worden om hen hier te beconcurreren. Dat is gewoonweg niet correct.

De Europese Unie zit nog altijd niet op het goede model. Zij kiest nog altijd voor de grote industriële landbouw, wat geen duurzaam model is voor onze economie en evenmin voor onze boeren. Wat wij moeten en in elk geval willen doen, is ervoor zorgen dat onze landbouwers ook stand kunnen houden, dat zij kunnen innoveren en moderniseren. Zij hebben centen nodig om dat te kunnen doen. Maar neen, elk jaar gaat 700 miljoen euro van onze belastingcenten niet naar onze boeren.

Helaas stopt het ook daarbij niet. Wij hebben niet alleen een Europese Unie van verkeerde keuzes. Wij hebben ook een Europese Unie van onzekerheid, die met voorliggend akkoord tot stand komt.

Wij zien dat er een Europees akkoord komt met onder andere een herstelfonds. Het Europees akkoord stelt dat alles wel zal worden gefinancierd, deels met Europese belastingen. Wat er echter niet bij wordt verteld, is dat fiscaliteit nog altijd een bevoegdheid van de lidstaten is. Het volstaat dus dat één lidstaat en cours de route weigert mee te stappen, om het hele akkoord op zijn fundamenten te doen daveren. In dat geval krijgen wij het akkoord niet meer gefinancierd.

Wij weten dat er in voorkomend geval traditioneel twee zaken kunnen gebeuren; de Europese Unie bespaart immers toch niet, de lidstaten wel, maar zelf bespaart zij niet. Welke twee zaken kunnen dus gebeuren? Ofwel vraagt de Unie dat de lidstaten nog meer bijdragen – 1 miljard euro extra bijdragen is dan nog niet genoeg. Ofwel zal zij moeten interen op het MFK. Wij weten welke projecten aan bod komen in dat geval. Dat zijn altijd de projecten die voor ons land wel interessant zijn, zoals Horizon 2020, innovatie en Erasmus. Het zijn de projecten die altijd eerst op het kapblok komen. Die onzekerheid mogen wij voor die programma's niet organiseren.

Ik kom aan het einde van mijn betoog.

Wij zitten met een akkoord dat gigantisch veel geld kost en dat de Europese Unie niet op de juiste weg zet. Moeten wij de Europese Unie niet beschermen tegen zichzelf? De Europese Unie wordt hoe langer hoe meer Belgisch: als er een akkoord is, is men al content, als er een compromis gevonden is, is het al goed. Het doet er niet toe hoe ambitieus dat akkoord is, een bric-à-bracakkoord is ook wel voldoende.

Collega's, ik denk dat onze Europese samen­werking beter verdient, maar dan zullen wij andere keuzes moeten maken en dan zullen we moeten starten met het gebruiken van de hefbomen die we hebben. Die hefbomen zijn niet de letters en de akkoorden, maar wel de centen die wij storten. Dat is wat vandaag op tafel ligt. Laat ons die hefboom gebruiken om iedereen ten volle te laten beseffen wat de echte meerwaarde van de Europese Unie is, wat het DNA van de Europese samenwerking is, namelijk: ervoor zorgen dat de Europese Unie opnieuw dat degelijke platform voor samenwerking tussen de lidstaten wordt. Geen supranationale almachtige structuur die van alles moet oplossen, maar wel een samenwerkingsverband dat nuttig is waar dat nodig is, en dat is op heel wat domeinen, en dat gefocust is op haar echte DNA van samen­werking. Eenheid in verscheidenheid.

Mevrouw de voorzitster, mijnheer de minister, als ik probeer het betoog van mijn voorganger in één zinnetje samen te vatten, dan denk ik dat hij vooral wil zeggen dat het met de Europese Unie de verkeerde richting uitgaat. Het zal u niet verbazen dat ik het daarmee niet eens ben. Ik heb daarover een andere mening. Iedereen weet dat onze fractie een groot voorstander is van meer Europa. Niet alleen een economische unie, niet alleen voor de veiligheid, maar ook een politieke unie, een sociale unie, meer coördinatie, meer solidariteit, meer afstemming op elkaar en meer eigen initiatief.

De aanpak van de gezondheidsmaatregelen in de verschillende landen van Europa toont aan dat er nog een lange weg te gaan is wat betreft meer coördinatie, maar heeft ook het voordeel dat steeds meer mensen ervan overtuigd geraken dat we in dit soort situatie een sterker Europa nodig hebben. Gelukkig is de aanpak van de relance beter gecoördineerd. Daar neemt Europa een echte leiderspositie in voor de investeringen die broodnodig zullen zijn om uit deze crisis te geraken.

Europa neemt niet alleen een leidende maar ook een sturende positie in. Europa is er zich heel goed van bewust dat het geen zin heeft de economie en de maatschappij opnieuw op te bouwen zoals zij vroeger was, maar dat dit een uniek kantelpunt kan zijn om te investeren in de sectoren van de toekomst: digitalisering, hernieuwbare energie, duurzaamheid.

Een belangrijke hefboom hiervoor, collega's, is de mogelijkheid te zorgen voor eigen middelen. Mijnheer Loones, dat zorgt op termijn voor een kleinere afhankelijkheid van de individuele lidstaten. Dat zorgt voor minder nood aan rechtstreekse bijdragen van de lidstaten. Dat zorgt voor meer autonomie. Het is een onderdeel van het volwassen worden van Europa.

Europa zal 750 miljard euro kunnen ophalen op de financiële markten om het relancebeleid te financieren in de vorm van subsidies en leningen aan de lidstaten. De terugbetaling zal gebaseerd zijn op nieuwe mogelijkheden voor Europa zelf om zijn centen op te halen. Denken we maar aan de financiële-transactietaks, een herziening van het ETS, eventueel een koolstofgrensheffing voor producten van buiten Europa. Dat zijn keuzes die overeenkomen met ideeën die wij ter zake reeds in het verleden hebben gelanceerd.

Daarom zal onze fractie deze ratificatie dan ook met volle overtuiging steunen, zodat Europa klaar is voor een ambitieus en duurzaam relancebeleid.

Mevrouw de voorzitster, mijnheer de minister, collega's, de eerste vraag die rijst is of wij, ja of neen, nieuwe Europese belastingen willen invoeren, want de coronacrisis wordt aangegrepen om een nieuwe Europese belasting in te voeren?

Onze fractie is daar bezorgd over. De heer Vanbesien zei het al, het begint met een Europese plastictaks, maar er zitten nog heel veel belastingen in de koker: een Europese digitale belasting, een Europese financiële transactiebelasting, een Europese koolstoftaks en ga zo maar door. Dit zet de deur verder open voor een volle fiscale bevoegdheid van de Europese Unie. Nu gaat het nog om een plastictaks van 150 miljoen euro die België aan de EU zal moeten ophoesten en die aan de burger zal worden doorgerekend, maar er worden al heel wat nieuwe Europese belastingen in het vooruitzicht gesteld. De Europese landen hebben al de hoogste belastingtarieven van de OESO. Nieuwe Europese belastingen zullen die belastingdruk voor onze ondernemingen en onze burgers alleen maar doen toenemen. Die Europese belastingen moeten uiteindelijk dienen als een soort groeihormoon voor de vorming van een Europese staat. De heer Vanbesien zei het ook al, de groenen en deze regering willen van Europa een hechte politiek unie maken, een soort Europastaat waar de eurofielen, zowel binnen als buiten dit Parlement, zo veel mogelijk macht en belastingen naartoe willen laten vloeien. Dat zal er uiteraard toe leiden dat de nationale lidstaten worden verzwakt en dat hun eigen bijdragen niet worden verlaagd, maar integendeel, nog verder worden verhoogd.

Het Vlaams Belang is van oordeel dat het fiscale beleid uitsluitend een bevoegdheid van de nationale staten moet blijven. Met dit besluit dat we hier vandaag goedkeuren wordt dat principe dus overboord gegooid.

Mevrouw de voorzitster, collega's, mijnheer de minister, de tweede vraag die we ons moeten stellen is of we, ja of neen, met Europa geld gaan lenen om subsidies uit te delen?

De coronacrisis wordt vandaag immers ook aangegrepen om miljarden euro's aan subsidies uit te delen aan voornamelijk – laat ons eerlijk zijn – slecht beheerde Zuid-Europese economieën. Tot nu toe mocht de Europese Unie geen schulden maken om het eigen beleid te financieren. Met het ontwerp dat vandaag voorligt, wordt dat anders. Vanaf de goedkeuring is de weg open om een Europese schuldenberg op te bouwen, een Europese schuldenlast die de toekomstige generaties, onze kinderen en kleinkinderen, zullen moeten aflossen. Ook hiervoor vindt u in het Vlaams Belang geen bondgenoot.

Deze tekst moet worden goedgekeurd in alle lidstaten van de Europese Unie en wij zien dat dit werk in andere parlementen veel grondiger gebeurt, wat geheel terecht is overigens. Wij vinden dat het wetsontwerp, zoals het vandaag in het Parlement voorligt, maar een mager beestje is en tekortschiet op verschillende vlakken.

Ten eerste, wij missen in de tekst die hier voorligt een grondige toelichting van de gevolgen, zowel kwalitatief als kwantitatief, van deze garantstelling door België ten opzichte van de EU en ook van de andere lidstaten. Gelet op de mogelijk aanzienlijke financiële omvang, is de toelichting van het wetsontwerp totaal ontoereikend.

Ten tweede, wij missen in de tekst die voorligt een grondige toelichting over de belangrijke precedentwaarde van dit Eigenmiddelenbesluit. Verschillende artikelen uit de Europese verdragen worden vandaag zomaar aan de kant geschoven, maar de toelichting van dit wetsontwerp besteedt daar geen enkele aandacht aan.

Ten derde, wij missen een beschouwing over de manier waarop het federaal Parlement en de deelstaten in de toekomst zullen worden geïnformeerd over het schuldenbeheer dat vasthangt aan deze nieuwe Europese schulden.

Collega’s, daarnet haalde collega Loones al aan dat de manier waarop dit Eigenmiddelenbesluit door het Parlement wordt geduwd, werkelijk verbijsterend is. Het gaat hier namelijk om een fundamentele hertekening van het inkomstensysteem van de Europese Unie, een zeer ingrijpend en verstrekkend wetsontwerp met impact tot in 2058, 40 jaar lang dus. Niet alleen ging de commissievergadering door in een achterkamertje van het Parlement, de Congreszaal, zonder videoverbinding, zonder openheid en transparantie, in tegenstelling tot het hoogwaardige debat in andere nationale parlementen van de Europese Unie. Bovendien moeten we dit Eigenmiddelenbesluit goedkeuren zonder dat we de budgettaire impact ervan kennen. Onze uitdrukkelijke vraag om de staatssecretaris van Begroting toelichting te komen laten geven, werd op alle manieren afgeblokt. Het is natuurlijk onaanvaardbaar dat een dergelijk zwaarwichtig besluit wordt goedgekeurd zonder dat we de budgettaire impact kennen voor de federale begroting, maar ook voor de begrotingen van de deelstaten. Het Vlaams Belang herhaalt de expliciete vraag om de staatssecretaris van Begroting te horen betreffende de budgettaire implicaties van dit Eigenmiddelenbesluit op de federale staat en de deelstaten.

We zijn nog meer verbijsterd door de houding van de twee liberale fracties in dit Parlement, namelijk de MR en Open Vld.

Zij keuren hier vandaag zonder enige schroom en kritiek maar liefst 390 miljard euro aan Europese subsidies en miljarden aan nieuwe Europese belastingen goed. De heer Leysen is niet aanwezig. Misschien is hij al van schaamte onder zijn bureau gekropen. Ik herinner mij zelfs dat toenmalig fractieleider van Open Vld, de heer Van Quickenborne, hier in de plenaire vergadering het uitdelen van miljarden euro’s aan subsidies met geleend geld bejubelde. Open Vld zou ondertussen toch moeten weten hoe hopeloos fout het kan lopen als subsidies zomaar worden uitgedeeld? De liberalen zouden zich eigenlijk moeten verzetten tegen subsidies, ideologisch gezien. Als men echter de kat bij de melk zet, kunnen ze blijkbaar niet meer zonder die subsidies, tot het vroeg of laat fout loopt. Dat kan Open Vld vandaag getuigen. Daar zullen de Johan Vande Lanottes van deze wereld uiteraard niets meer aan kunnen veranderen.

We zijn echter nog meer verbijsterd over de houding van een andere fractie in dit Parlement, namelijk de zogenaamde Vlaams-nationalisten van de N-VA.

Ze hebben in de commissie en vandaag niet alleen een pirouette gemaakt, maar gaan ook nog eens plat op de buik. Bij de stemming in het Europees Parlement was het Vlaams Belang de enige Vlaamse partij die tegen dit voorstel stemde. Op 16 september 2020 hebben alle Europese parlementsleden van de N-VA, dus de heer Bourgeois, mevrouw Kanko en de heer Van Overtveldt, dit Eigenmiddelenbesluit goedgekeurd. Erger nog, de heer Van Overtveldt is voorzitter van de commissie Begroting in het Europees Parlement en zat dus aan het roer bij de onderhandeling met de Europese Raad en de Europese Commissie over dit Eigenmiddelen­besluit. De N-VA-leden in onze commissie hebben dus tegen het werk van hun eigen commissievoorzitter in het Europees Parlement gestemd. Oppositie voeren tegen een regel die de N-VA, met de heer Van Overtveldt op kop, zelf heeft ontworpen, men moet het toch maar durven.

De N-VA maakt bovendien niet alleen een pirouette maar gaat vervolgens ook plat op de buik. Minister Van Peteghem heeft in de commissie immers expliciet bevestigd “dat er een overleg heeft plaatsgevonden met de kabinetten van de minister-presidenten om te bepalen wie het Eigenmiddelenbesluit moet ratificeren. Tijdens dit overleg werd er heel duidelijk afgesproken dat deze goedkeuring zou gebeuren op het federale niveau.” In zijn advies zegt de Raad van State dat ook de Gewesten hun goedkeuring moeten geven. Dus niet alleen de Kamer, maar ook het Vlaams, Waals en Brussels Parlement zouden over dit besluit moeten stemmen. De Vlaams-nationalisten van de N-VA, met minister Jambon en minister Demir, die bevoegd is voor die plastictaks, hebben die Vlaamse autonomie en goedkeuring zomaar afgestaan aan het federale niveau. Dat is werkelijk verbijsterend.

In dit federaal Parlement zegt de N-VA tegen dit besluit te zijn, maar in het Europees Parlement en in het Vlaams Parlement werkt de N-VA er vrolijk aan mee. Men kan zich afvragen waar die N-VA nu eigenlijk voor staat? In het Europees Parlement is ze dus voor, in het federaal Parlement tegen en in het Vlaams Parlement onthoudt ze zich van enige tussenkomst.

Collega’s, elke lidstaat moet dus vanaf dit jaar een bijdrage storten die gebaseerd is op de hoeveelheid niet-gerecycleerd plastic verpakkingsafval. België moet daarvoor jaarlijks ongeveer 150 miljoen euro ophoesten. De hamvraag is natuurlijk wie die plastictaks gaat betalen. Totnogtoe was afgesproken dat het federale niveau die 150 miljoen zou ophoesten, maar de Raad van State denkt daar duidelijk anders over. De Raad van State zegt in zijn advies dat de Gewesten bevoegd zijn voor het afvalstoffenbeleid en ook voor de belastingen op afvalstoffen.

De deelstaten moeten het volgens de Raad van State onderling eens raken over concrete maatregelen zodat België zijn Europese verplichtingen kan nakomen. De Raad van State suggereert dus dat de deelstaten die som moeten ophoesten. Vandaag schuift men deze discussie in het Parlement voor zich uit, maar de vraag wie zal moeten betalen komt ongetwijfeld terug op het bord van de federale en regionale regeringen terecht.

Tot slot, wil ik het nog even hebben over de correcties die worden aangebracht ten voordele van sommige lidstaten. Denemarken, Nederland, Oostenrijk en Zweden stonden, net als het Vlaams Belang, bijzonder kritisch tegenover het herstelfonds. Collega Loones, wij hebben het niet over de zuinige vier of de vrekkige vier, wel over de verstandige vier. Zij krijgen nu, als een soort compensatie, een fikse korting op hun bijdrage aan de Europese Unie. Dit jaar bedraagt de bijdrage van België aan de financiering van de Europese Unie maar liefst 7,7 miljard euro. De Belgische bijdrage aan de Europese begroting stijgt netto met 1 miljard euro per jaar.

Vlamingen zijn de grootste nettobetalers aan de Europese Unie. België heeft, op Spanje na, het grootste begrotingstekort van Europa. De brexit doet de bijdrages van de Europese lidstaten alleen maar toenemen en bovendien wordt België, opnieuw vooral Vlaanderen, onevenredig hard getroffen. De Belgische regeringen hebben echter nooit, maar dan ook nooit, zelfs maar de geringste poging ondernomen om een korting te bekomen op de bijdrage, zoals Denemarken, Nederland, Oostenrijk en Zweden dat wel deden.

Mijn fractie roept dan ook op om het debat over de Belgische bijdrage aan de Europese Unie nu eindelijk eens ten gronde te gaan voeren in dit Parlement. Waar dit debat in andere lidstaten volop woedt, geheel terecht overigens, blijft het op dat punt muisstil in België. Het Vlaams Belang zal alleszins niet nalaten om daarop te blijven hameren.

Collega’s, plannen die al jaren in Europese koker zaten, worden nu doorgevoerd onder de dekmantel van corona. De coronacrisis wordt vandaag misbruikt om nieuwe Europese belastingen in te voeren en nieuwe Europese schulden aan te gaan. De Zuid-Europese landen zijn de grote netto-ontvangers en de noordelijke landen betalen de rekening. Vlamingen zijn de grootste nettobetalers aan de Europese Unie. Dat moet stoppen want Europa dreigt nu nog meer een transferunie van Noord naar Zuid te worden, zoals België er vandaag al één is. Europa wordt steeds meer een België in het groot.

Vlaams Belang kan wat hier vandaag voorligt dus onmogelijk goedkeuren.

Mevrouw de voorzitster, ik vraag het woord om mij te richten tot de heer Vermeersch voor een persoonlijk feit.

Mijnheer Vermeersch, ieder zijn stijl en aanpak. Wij, met N-VA, voeren graag oppositie tegen de Vivaldiregering. Ik merk dat Vlaams Belang liever oppositie voert tegen de N-VA. U doet maar, elk maakt zijn keuzes.

Ten gronde, ik heb op dezelfde opmerking al eens geantwoord in een zaal zonder livestream en ik zal dat nu nog eens doen. U lijkt het concept van een commissievoorzitter of een parlementsvoorzitter niet goed te snappen. Wie de verantwoordelijkheid of taak opneemt om in het Parlement voor een stuk boven de mêlee te staan, is op dat moment niet alleen partijlid, maar neemt een functie op. Ook lijkt u niet helemaal te snappen hoe een parlement werkt. Het gaat om drie dossiers die aan elkaar gekoppeld zijn: het Eigenmiddelen­besluit, de Europese meerjaren­begroting en het Europees rechtsstaat­mechanisme. Daarover is gradueel gestemd, met verschillende maanden tussen. Telkens werden daarover ook stemverklaringen afgelegd.

Sta me toe om daaruit kort te citeren. Ik begin met het dossier over de MFF, de own resources en het recovery plan, welke stemming plaatsvond op 15 mei 2020. N-VA zei in haar stemverklaring onder meer: "De N-VA blijft op het standpunt dat er geen sprake kan zijn van de invoering van Europese belastingen. Wij wijzen elke nieuwe belasting om de Unie te financieren af. Ook is voor de N-VA duidelijk dat het tijdelijk herstelfonds voor het overgrote deel moet bestaan uit leningen waaraan een terugbetalingsplan verbonden moet zijn". Daarmee heb ik u de mening van onze drie Europarlementsleden in het Europees Parlement gegeven.

Het volgend rapport is de draft council decision on own resources, welke stemming plaatsvond op 16 september en waarnaar u zo graag verwijst. In de stemverklaring staat: "N-VA gaat niet akkoord met de talrijke voorstellen om het Eigenmiddelenbesluit aan te passen. N-VA stemt tegen het afschaffen van kortingen, tegen het verminderen van de inningskosten en tegen de voorgestelde wettelijk bindende kalender voor het invoeren van nieuwe eigen middelen. N-VA blijft op haar standpunt dat er geen sprake kan zijn van de invoering van Europese belastingen." Ook daarmee heb ik de stemhouding van onze drie Europarlementsleden gegeven.

Op 16 december was er een stemming over council regulation betreffende het MFK. Ik geef opnieuw een zeer kort citaat: "Om deze doelstelling te bereiken, moet er een verdere shift worden gemaakt in het budget. Ik stel echter vast, samen met mijn collega's van de N-VA-delegatie, dat, hoewel er al een aantal intenties aanwezig zijn, die shift zeer zeker onvoldoende groot is om het gewenste effect te kunnen bereiken." Dat is de stemverklaring van N-VA'er Johan Van Overtveldt, die bovendien voorzitter is van de commissie voor Begroting in het Europees Parlement.

Op 9 februari is er de stemming establishing the recovery and resilience facility. Welnu, wat zeggen de N-VA-verkozenen in het Europees Parlement? "Verder is het onbegrijpelijk dat de toewijzing van de middelen voor het grootste deel gebeurd is op basis van historische macro-economische gegevens van de lidstaten die niet aangepast zijn op de coronapandemie. De Unie is gebouwd op verantwoordelijkheid en solidariteit, en wel in die volgorde."

Dus, mijnheer Vermeersch, verkoop alle riedels die u wil, voer gerust oppositie tegen de oppositie. Ik weet zeer goed waar de N-VA voor staat en onze Europese parlementsleden weten dat evenzeer.

Mevrouw de voorzitter, dank u dat u mij de kans geeft om te reageren.

Mijnheer Loones, u hebt het over oppositie voeren tegen oppositie. Dat klopt wel, omdat ik natuurlijk houd van intellectuele eerlijkheid in het debat. Over de rol van de commissievoorzitter: u weet veel beter dan ik dat de rol van een commissie­voorzitter in het Parlement niet hetzelfde is als die rol in het Europees Parlement. Daar voert de commissievoorzitter de onderhandeling met de Europese Commissie en de Europese Raad. Dat is een heel andere context dan hier in het Parlement.

Ik snap wel degelijk heel goed hoe het Parlement werkt en ik snap vooral heel goed – ik merk dat u wegloopt tijdens mijn repliek, ook al hebt u vragen gesteld – hoe de N-VA werkt. Stemverklaringen zijn natuurlijk makkelijk, maar wat vooral telt is hoe men op het knopje drukt. Ik stel vast dat de N-VA op de positieve knop heeft gedrukt in het Europees Parlement, op de negatieve knop drukt in het federaal Parlement en zich onthoudt in het Vlaams Parlement.

Mijnheer Loones, mag ik u op mijn beurt een vraag stellen? Als u het toch zo'n belangrijk dossier vindt, waarom houden dan minister-president Jambon en minister Demir de stemming tegen in het Vlaams Parlement? Ik nodig u uit om de kwestie ter stemming te brengen in het Vlaams Parlement. Als het voor uw partij zo'n belangrijk punt is, waarom houden dan uw eigen ministers de boot af? Waarom zeggen zij aan het federale niveau en aan minister Van Peteghem dat het federale niveau mag ratificeren?

Het is ongezien dat Vlaams-nationalisten afstand doen van de bevoegdheid om een Europees besluit goed te keuren. Ik vind dat onaanvaardbaar. Daarom brengen wij dat hier in het Parlement ook naar voren.

Mijnheer Vermeersch, indien u intellectueel eerlijk bent en uw dossiers kent, dan erkent u dat, wanneer bijvoorbeeld een taks op plastics zou moeten worden ingevoerd, er nog wel een stemming over zal moeten gebeuren en dat de stemming van vandaag niet de enige zal zijn.

Mijnheer Loones, ik ben even van de wijs gebracht.

Vandaag wordt hier wel de basis gelegd. Indien wij het Eigenmiddelenbesluit hier vandaag goedkeuren, is de plastictaks een feit en blijft enkel nog de discussie wie die zal moeten betalen. Zal dat het Vlaamse niveau zijn, zoals de Raad van State aangeeft, of zal dat het federale niveau zijn, zoals in september 2020 werd overeen­gekomen tussen de onderhandelaars? Dat is de kernvraag, die blijft hangen.

Indien u hier vandaag het besluit goedkeurt, indien het Parlement het vandaag goedkeurt, is het kalf verdronken en is het te laat. De discussie over wie moet betalen, is dan uiteindelijk een achterhoede­gevecht.

Madame la présidente, après cette petite chamaillerie entre nationalistes flamands, je me permettrai d'intervenir. Le projet de loi vise l'assentiment à la décision du Conseil de l'Union européenne relative au système des ressources propres de l'UE.

Je commencerai par me pencher sur le processus de décision propre à l'UE. C'est un élément qui mérite d'être souligné, car il est important de savoir que le Conseil ne peut adopter sa décision qu'après consultation du Parlement européen.

Pour refaire un bref historique de ce processus, un accord est intervenu en janvier 2020 et un projet de décision a été transmis au Parlement européen pour avis. En septembre 2020, le Parlement européen a proposé plusieurs amendements, non pas de petits amendements pour la forme, mais des amendements de fond proposant des modifications significatives sur le texte.

Savez-vous ce que le Conseil a fait avec ces propositions? Rien! Il les a jetées à la poubelle et n'en a pas du tout tenu compte, puisque la décision du Conseil du 14 décembre 2020 est quasi totalement identique, mot pour mot, au projet initial. On peut constater ce mépris du Conseil à l'égard du Parlement européen qui est tout de même, rappelons-le, le seul organe élu au sein des institutions européennes.

On a donc un organe élu mais on ne tient pas du tout compte de ses avis. Pourtant, il y avait des avancées significatives dans ces amendements du Parlement européen. Cela montre le caractère antidémocratique de l'UE puisque ce n'est pas l'instance élue qui décide, mais bien d'autres. D'ailleurs, on dit que si l'UE posait sa candidature pour être membre de l'UE, sa candidature serait refusée!

Si on avait tenu compte de l'avis du Parlement européen, on aurait beaucoup mieux préservé l'idée de solidarité intra-européenne. Mais il n'y pas que cela! Le Parlement européen proposait aussi des ressources propres qui, à mon avis, sont intéressantes: une partie des recettes générées par la taxe sur les services numériques; une partie de l'impôt sur les bénéfices des sociétés – en rapport avec l'assiette commune consolidée pour l'impôt des sociétés, projet qui est encore à concrétiser –; les recettes d'une taxe sur les transactions financières dont il était également question dans le texte, mais beaucoup plus concrètement. Ici, un chantier est lancé mais on ne sait pas où et quand il aboutira. On ne peut donc que constater un déficit démocratique dans ce processus.

Il y a évidemment l'autorisation d'emprunter 750 milliards d'euros pour financer le plan de relance. Bien entendu, le PTB soutient l'idée d'un vaste plan de relance s'il n'a pas pour objectif de faire des cadeaux aux multinationales, mais bien de relancer réellement des investissements publics. En Europe et en particulier en Belgique, le taux d'investissement public s'est effondré en quelques décennies. Depuis les années 70, ce taux s'est en effet effondré, notamment en raison de la politique d'austérité qui a été imposée et qui continuera d'être imposée, après une petite parenthèse.

Ces 750 milliards, sont-ils à la hauteur des enjeux? Ils portent sur la période 2021-2026, cela représente donc 125 milliards par an. À titre de comparaison, si on prend la résolution du Parlement européen du 13 novembre 2020 pour le plan d'investissement pour une Europe durable, les besoins estimés étaient de 662 milliards par an. Si on compare cette somme aux 125 milliards précités, il y a un grand fossé entre les deux. En outre, ces chiffres sont fondés sur un objectif de réduction de 40 % des émissions de gaz à effet de serre d'ici 2030. Or, cet objectif a été revu à la hausse puisqu'on parle maintenant de 55 %. Donc, rien que pour cet objectif climatique, on est loin du compte. On constate la même chose en Belgique puisque le plan de relance au niveau belge est en deçà des enjeux sociétaux, environnementaux ou économiques.

Dans de tels débats, il faut toujours se demander qui va payer. Je pose la question: qui va payer? S'il y a un élément assez abouti dans les ressources propres, c'est la contribution "déchets plastique". La nouvelle ressource propre sera une contribution de 0,8 euros par kilo de déchets plastique non recyclés. La Commission estime que cela pourrait rapporter 6 à 8 milliards d'euros pour l'ensemble de l'Union européenne.

Si vous appliquez cela au niveau de la Belgique – où cela se traduira par l'instauration d'une taxe plastique – sur la base des chiffres de 2018, on peut estimer que cela représentera un montant de 134 millions d'euros par an. Encore une nouvelle taxe sur la consommation, comme la TVA et les accises, dont on sait qu'elles sont les plus antisociales qui soient. Les taxes sur la consommation sont des taxes du XIXᵉ siècle, explique Thomas Piketty, parce qu'elles sont régressives. Ce sont les plus bas revenus qui contribuent le plus puisque l'ensemble de leurs revenus est généralement dédié à la consommation. Par rapport à un ménage qui thésaurise, celui qui consomme totalement paie plus de taxes sur les revenus, surtout des taxes de ce genre, qui sont déjà en soi régressives. Il s'agit d'un montant fixe par personne, quel que soit le revenu de ces personnes.

En outre, on peut, comme souvent dans ce genre de taxe, s'interroger sur l'efficacité, le but affiché ou plutôt le prétexte affiché en termes de réduction de la consommation de plastique. Si le but de la mesure était vraiment de réduire la consommation de plastique, l'objectif budgétaire, lui, ne serait pas atteint. C'est un peu comme quand ce gouvernement augmente les accises sur le tabac. Si c'était vraiment pour lutter contre le tabagisme, si on aboutissait réellement à un résultat dans la lutte contre le tabagisme, on n'aurait pas de recettes supplémentaires.

Il y a aussi la taxe sur les transactions financières, que le PTB soutient depuis longtemps. Elle est aussi mentionnée dans les contributions. Or, premièrement, ces nouvelles ressources ne sont envisagées qu'à partir de 2024 au plus tôt. Deuxièmement, il s'agit d'un engagement repris dans une feuille de route qui n'est pas juridiquement contraignante. Troisièmement, il est seulement prévu que la Commission étudiera si d'autres ressources propres peuvent être envisagées. Enfin, ces nouvelles ressources seraient uniquement utilisées pour rembourser anticipativement l'emprunt de 750 milliards d'euros.

Quand on voit les quelques pays qui ont travaillé, en matière de coopération renforcée, sur la taxe sur les transactions financières et quand on voit le temps que cela a mis et que cela continue à mettre, avec notamment un ancien ministre des Finances belge, M. Van Overtveldt, qui a tout fait pour freiner le processus au niveau européen, je ne suis pas rassuré. Qui paie quand on ne fait pas payer les spéculateurs? C'est la population. Il est clair que la population va payer cette taxe antisociale sur le plastique. Mais quand il s'agit de faire payer les spéculateurs, la N-VA freine des quatre fers.

Et je ne suis pas beaucoup plus rassuré par l'approche de M. Van Peteghem. C'est vrai que, par rapport à M. Van Overtveldt, il y a, en apparence, une ouverture. Mais, quand on interroge le ministre Van Peteghem sur la question, ses réponses ne sont pas rassurantes. Lorsque je lui ai demandé, hier encore, en commission, s'il était sûr qu'avec toutes les exemptions qui risquent d'être prévues, on n'allait pas avoir un grand gruyère ou un emmental où les trous sont plus grands que le fromage, je n'ai reçu aucune précision. Je ne suis dès lors pas rassuré par rapport à ce que sera cette taxe sur les transactions financières si elle aboutit un jour.

On peut voir aussi ce qui ne se trouve pas dans ce cadre financier pluriannuel. Ce qui ne s'y trouve pas, c'est une stratégie ambitieuse en matière de fiscalité des entreprises multinationales, notamment sur la base d'une assiette commune consolidée, ce que proposait d'ailleurs le Parlement européen. Ce qu'il n'y a pas, c'est une taxation sur les patrimoines des millionnaires ou des milliardaires qui sont de plus en plus nombreux. Ce qu'il n'y a pas, c'est une véritable lutte contre la fraude fiscale, contre l'évasion fiscale, contre les paradis fiscaux. Ce qu'il n'y pas, c'est un plan ambitieux d'investissements publics structurels, stables et durables, qui mette fin à la politique d'austérité qui est menée par l'Union européenne depuis tant d'années.

Pourtant, écoutons notre secrétaire d'État à la Relance, Thomas Dermine. Il y a quelque temps en commission, il nous disait qu'il pensait que l'Union européenne avait compris qu'il fallait un changement de paradigme avec un assouplissement du carcan budgétaire et un encouragement des investissements publics. Quand on voit ce texte, on peut être sceptique sur ce changement de paradigme qu'aurait tout d'un coup opéré l'Union européenne. En effet, le premier considérant de la décision du Conseil du 14 décembre mentionne la nécessité d'une discipline budgétaire stricte. On retourne à l'austérité budgétaire classique imposée par le gendarme budgétaire qu'est la Commission européenne.

En plus, alors qu'il faudrait une augmentation structurelle et significative des investissements publics, le cadre financier pluriannuel prévoit explicitement qu'il ne peut pas y avoir de nouvel emprunt après 2026, que l'augmentation des ressources est temporaire, et qu'elle est exclusivement destinée à rembourser l'emprunt. Bref, contrairement à ce que croit le secrétaire d'État à la Relance – et j'aurais aimé qu'il ait raison –, il n'y a pas de changement de paradigme. L'Union européenne reste cette Europe antisociale des grandes entreprises, des multinationales et de l'austérité.

Suite à ce bilan plus que mitigé, où il y a certes des éléments positifs mais où il reste quand même une masse d'éléments négatifs, le PTB va s'abstenir.

Na de toespraak van de heer Van Hees kan ik het kort houden.

Ik zat niet onder mijn bank maar ik heb u gehoord, beste collega's. Natuurlijk zonder dat het mij bijzonder boeit wie Vlaamser is en beter de Vlaamse zaak verdedigt.

Wij zitten hier in een forum dat ongeveer de samenstelling heeft van de commissie voor Financiën. Ik zal dus niet in herhaling vallen. Wij zullen dit wetsontwerp goedkeuren.

Het is evident dat de besteding van de middelen in Europa een even grote waakzaamheid vereist en dat het effectief niet gemakkelijk is grote instellingen en grote instituties te beheren. Daar zullen wij allemaal op moeten letten.

Ik wil een korte vraag stellen aan de heer Leysen.

Het viel mij op dat uw filmpje over de zeep en de Dashdoos langer heeft geduurd dan uw uiteenzetting over 1 miljard euro, die niet meer door het Parlement wordt besteed, maar wel door het Europese niveau. Ik weet niet of er daarvoor een verklaring is.

(…) het filmpje over Dash heb opgenomen. Dat was een collega. En verder hebben wij de besprekingen in de commissie voor Financiën gevoerd en daar ben ik uitvoeriger geweest.