Proposition 55K2438

Projet de loi modifiant la loi du 7 janvier 1998 concernant la structure et les taux des droits d'accise sur l'alcool et les boissons alcoolisées.

General information ¶

Submitted by

Vivaldi

Submission date

Jan. 27, 2022

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

EC Directive excise duty alcohol tax system

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld N-VA MR PVDA | PTB

Abstained from voting

VB

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

Feb. 24, 2022 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

De algemene bespreking is geopend

Le rapporteur est M. Piedboeuf, qui se réfère à son rapport écrit.

Mevrouw de voorzitster, collega's, dit wetsontwerp is de gedeeltelijke omzetting van een Europese richtlijn die de vroegere richtlijn betreffende de harmonisatie van de structuur van de accijnzen op alcohol en alcoholhoudende dranken wijzigt. Ik wil een interventie houden omdat wij amendementen hebben ingediend die ik hier wil toelichten.

Het is namelijk zo dat alleen de verplichte bepalingen van deze richtlijn worden omgezet. Ze biedt namelijk ook de mogelijkheid om een verlaagd tarief te voorzien voor accijnzen op dranken van kleine producenten. De richtlijn vergroot de mogelijkheden voor de lidstaten om de accijnzen voor kleine producenten te verlagen. Bovendien verhoogt ook de drempel voor het hoogste belastingtarief. Dat is op zich een goede zaak.

Toch loopt onze fractie niet warm voor het algemene uitgangspunt van deze richtlijn, met name de wens om de accijnzen ook voor deze sector te harmoniseren, ondanks heel wat diverse kenmerken in de verschillende lidstaten van de EU. Het heffen van accijnzen op alcohol en alcoholhoudende dranken is voor ons een strikt nationale bevoegdheid of zou dat althans moeten zijn.

Zoals ik reeds heb aangehaald, wordt er voorzien in de mogelijkheid tot uitbreiding van het verlaagd tarief voor de kleine zelfstandige producenten van bier en ethylalcohol tot de kleine zelfstandige producenten van andere alcoholhoudende dranken. Jammer genoeg wenst de regering vooralsnog echter geen gebruik te maken van deze uitbreidingsmogelijkheid.

Wat betekent dat nu concreet? Kleine zelfstandige lokale producenten van likeuren, destillaten of wijnen vallen op die manier uit de boot. Daarom hebben wij amendementen ingediend die het verlaagd tarief van toepassing verklaren op kleine zelfstandige producenten van alcoholhoudende dranken andere dan bier en ethylalcohol.

De accijnsverlaging die wij voorstellen, wordt voorgesteld binnen de limieten die de richtlijn toelaat. Deze procentuele vermindering komt overeen met de meest gunstige verlaging die thans van toepassing is voor bier met de laagste Platograad dat gebrouwen is in kleine zelfstandige brouwerijen.

De minister meende dat dit initiatief niet past bij deze technische omzetting, noodzakelijk voor het verduidelijken van de wetgeving. De minister probeerde ook het concurrentienadeel te ontkennen in het geval waarin andere landen wel een verlaagd accijnstarief zouden toepassen. Zijn op zich geldige redenering was dat de Belgische tarieven van toepassing zijn ongeacht waar de wijn wordt geproduceerd. Wanneer de kleine Belgische producenten zouden verkopen in andere landen die ervoor gekozen hebben om een verlaagd tarief toe te passen voor kleine producenten, dan geldt dat verlaagd tarief ook voor de Belgische kleine producent die in dat land verkoopt, ongeacht het gegeven of België in een verlaagd tarief voorziet.

De minister is hier niet aanwezig, iets waarvoor ik in het licht van de huidige omstandigheden wel begrip heb. Ik wou hem eigenlijk vragen of er hier wel degelijk een gelijk speelveld aanwezig is. De huidige situatie impliceert immers dat wijn van een lokale producent in België met een hogere accijns wordt belast dan bier van een lokale producent.

Men gaat ook voorbij aan het fenomeen van de grensoverschrijdende verkopen. Dat is nochtans misschien wel het belangrijkste aspect. Het winkelen in Noord-Frankrijk is in mijn provincie een sprekend voorbeeld. Niemand kan toch ontkennen dat de producenten in andere landen met lagere accijnstarieven in eigen land grotere winstmarges kunnen nemen en daardoor hun prijs scherper kunnen stellen. Dat is simpele logica.

We weten wel wat uiteindelijk met onze amendementen zal gebeuren en we zullen ons dan ook onthouden bij de stemming over dit wetsontwerp.

Madame la présidente, monsieur le ministre, le texte à l'examen porte sur les accises sur les boissons alcoolisées.

Les modifications apportées sont assez légères. Il s'agit d'une occasion manquée de réformer des taxes particulièrement injustes. En effet, on sait que les taxes sur les biens de consommation sont, de manière générale, des taxes injustes. Le courant libéral, qui déteint d'ailleurs un peu sur d'autres courants, aime favoriser ces taxes, contrairement aux impôts progressifs comme l'IPP. Tel était le sens du tax shift. Je le répète, ces taxes sont les plus injustes qui soient puisque ce sont les personnes qui ont les revenus les moins importants, qui consomment la totalité de leurs revenus, qui sont les plus touchés.

Dans le cas qui nous occupe, ces taxes sont de deux ordres puisqu'elles concernent les taux des droits d'accise sur l'alcool et les boissons alcoolisées.

Comme j'aime les vertus didactiques des exemples, je vais vous en donner un pour vous montrer en quoi ces taxes sont injustes.

Prenons, si vous le voulez bien, madame la présidente, une bouteille de Cabernet Sauvignon de chez Aldi qui coûte 2,69 euros. Quelles sont les taxes sur cette bouteille? Il y a la TVA et les droits d'accise. Si vous globalisez les deux, cela représente plus de la moitié du prix de la bouteille. Penchons-nous sur les droits d'accise qui, sur une telle bouteille, représentent 52 cents. Autrement dit, si on considère que son prix hors taxe est de 1,74 euro, cela représente 30 %.

Prenons maintenant une bouteille de Château Cheval Blanc qui est un des Saint-Émilion les plus célèbres de France dont le domaine avait été acheté, il y a déjà quelques années, par Albert Frère et son comparse Bernard Arnault, une des plus grosses fortunes du monde. Les deux familles sont toujours en possession de ce château. Cette bouteille est mise en vente à 1 164 euros. Vous aurez remarqué que son prix est plus élevé que celui de la bouteille de chez Aldi. Si vous faites la même comparaison entre le montant des accises et celui du montant hors taxe, il n'est plus question de 30 % d'accises, mais de 0,05 %. Si vous comparez les deux taux, la bouteille de Cabernet Sauvignon de chez Aldi est taxée 600 fois plus que la bouteille Château Cheval Blanc. Mon exemple est caricatural, car j'ai cité deux vins assez éloignés l'un de l'autre, mais cela vous explique en quoi ces taxes sur la consommation sont particulièrement injustes. La TVA est déjà proportionnelle, si bien que tout le monde paie le même taux quel que soit son revenu. En l'espèce, nous nous trouvons en présence d'une taxe régressive, puisque plus le revenu est bas, plus le taux d'imposition sera élevé.

C'est une manière d'ouvrir la discussion sur la réforme fiscale à la naissance de laquelle nous assisterons peut-être sous ce gouvernement, même si cela semble loin d'être gagné. L'occasion nous est ainsi offerte de remettre en question le dogme selon lequel il faut réduire certains impôts en augmentant les taxes sur la consommation. J'ai essayé de montrer, à travers cet exemple, combien de telles taxes sont socialement injustes.

Mevrouw de voorzitster, collega's, u begrijpt dat ik hier minister Van Peteghem vervang.

Mijnheer Ravyts, ik heb de discussie in de commissie niet meegemaakt, maar ik heb uiteraard wel begrepen waarover de amendementen die u hebt verdedigd gaan. Ik kan uiteraard teruggrijpen naar de argumenten die minister Van Peteghem u al heeft gegeven. U hebt eigenlijk zelf zijn argumentatie gebruikt. Ik zal ze dan ook niet herhalen, dat heeft niet veel zin. Ik wil er wel iets aan toevoegen, namelijk dat hij heeft aangegeven dat een budgettaire berekening van uw voorstellen nodig zou zijn. Volgens zijn inschatting zullen de voorstellen die u doet de accijnsstructuur complexer maken, wat de controles zou kunnen bemoeilijken. Hij voegt er ook aan toe dat er al verlaagde tarieven zijn voor wijn, andere gegiste dranken en tussenproducten op basis van het effectief alcoholvolumegehalte van het product. Daar heeft u het niet over gehad. Ik wou dit punt nog even toevoegen aan de redenen waarom uw amendementen niet werden weerhouden door minister Van Peteghem.

Monsieur Van Hees, j'ai beaucoup aimé l'exemple que vous avez donné. Vous n'avez parlé que des accises mais il y a quand même un mécanisme par lequel il y aura plus de taxes sur les bouteilles les plus chères. Vous ne m'avez pas convaincue de vous suivre dans votre argumentation.

D'un autre côté, je comprends que vous attendiez avec intérêt et curiosité les propositions de réforme fiscale qui seront présentées par mon collègue Van Peteghem. Nous pourrons alors reprendre cette discussion sur le fond et je ne doute pas que vous proposerez d'autres exemples et calculs.