Proposition 55K2115

Projet de loi visant à approuver les comptes généraux des organismes administratifs publics à gestion ministérielle et des services administratifs à comptabilité autonome pour l'année 2020.

General information ¶

Submitted by

Vivaldi

Submission date

July 7, 2021

Official page

Visit

Status

Adopted

Requirement

Simple

Subjects

national budget

Voting ¶

Voted to adopt

Groen CD&V Vooruit Ecolo LE PS | SP DéFI Open Vld MR

Voted to reject

PVDA | PTB VB

Abstained from voting

N-VA LDD

Party dissidents ¶

• Michael Freilich (N-VA) voted to adopt.
• Sophie De Wit (N-VA) voted to reject.

Contact form ¶

Do you have a question or request regarding this proposition? Select the most appropriate option for your request and I will get back to you shortly.

Discussion ¶

Oct. 7, 2021 | Plenary session (Chamber of representatives)

Full source

De rapporteur is de heer Loones.

Mevrouw de voorzitster, ik kan gemakkelijk verwijzen naar het schriftelijk verslag, omdat het zeer kort is. Dat is ook de reden waarom ik beslist heb om aanvullend toch tussen te komen in dit dossier, hier in de plenaire vergadering. Met uw goedvinden zou ik dus graag na mijn rapport ook een korte tussenkomst houden. Het gaat over een fundamenteel dossier, namelijk over de vraag wat wij doen met de boekhouding en de rekeningen van de staat.

Hoe werkt dat? Instellingen krijgen een begroting, die hier in de Kamer wordt goedgekeurd. Nadien controleren we ze en sturen we ze bij indien nodig. Uiteindelijk komen de rekeningen hier terecht en is het aan ons om te attesteren dat alles correct, eerlijk en juist is verlopen.

We moeten eerlijk zijn, collega's, wij gaan veel te licht over die oefeningen. De diensten doen de controle en wij houden er een klein debat over in de commissie, maar zeer beperkt. Er zijn vooral door onze N-VA-fractie en Vlaams Belang vragen gesteld en er zijn zeer korte tussenkomsten geweest van de liberalen en Groen. Andere partijen hebben zelfs niet de moeite genomen om bij dat debat aanwezig te zijn, laat staan tussen te komen. Ook vandaag stel ik vast dat andere partijen het niet de moeite vinden om in de plenaire zelfs maar kort stelling te nemen in dat dossier.

Daarom wil ik namens degenen die wel moeite gedaan hebben in de commissie kort een aantal zaken naar voren brengen. Ik vind immers dat wij onze job op dat vlak serieuzer moeten nemen. In de politiek lijkt het een reflex te zijn om te denken: het gaat om rekeningen uit het verleden waar we niets meer aan kunnen veranderen, het is nu eenmaal wat het is, we attesteren het zodat we ervan af zijn.

Dat is een foute reflex, vooral omdat het gaat over zeer grote bedragen. Neem bijvoorbeeld Fedasil, het agentschap voor de opvang van asielzoekers. Vandaag gaan we hun rekeningen valideren. Het is een agentschap dat meer dan 536 miljoen euro besteed heeft in het jaar 2020. Er wordt ons gevraagd om die rekeningen te attesteren, terwijl het Rekenhof daar ernstige vragen bij stelt en de bedrijfsrevisor zelfs geweigerd heeft om een aantal aspecten in overweging te nemen. Het gaat daarbij over grote bedragen, in dit geval 536 miljoen euro!

Ik zou trouwens ook het hele debat kunnen voeren over het migratiebeleid dat achter die cijfers zit. Waarom gaat het over 536 miljoen euro terwijl wij helemaal niet met een asielcrisis zitten? Alleen op het toppunt van de asielcrisis, in 2016, werd ook 570 miljoen euro besteed aan Fedasil. Vandaag is er geen Europese asielcrisis, maar toch wordt er opnieuw zoveel geld besteed. In normale jaren is dat zowat de helft, ongeveer 250 miljoen euro. Het gaat over grote bedragen en volgens mij vraagt men zich te weinig af of alles wel correct verloopt.

Ja, ik weet dat de diensten inspanningen doen om beter te gaan boekhouden. Ja, wij weten ook dat de staatssecretaris, trouwens met resultaat, inspanningen levert voor die rekeningen. Ja, ik weet ook dat ook de vorige regeringen met hetzelfde probleem te kampen hadden en dat wij niet heiliger moeten willen zijn dan de paus.

Toch vind ik het nodig om hier het woord te nemen, omdat wij echt beter moeten doen en omdat wij voor een bijzonder moment staan. Wij staan voor een zeer bijzonder moment omdat wij allemaal weten wat er dit weekend moet gebeuren en wat ons hier in het Parlement volgende week te doen staat. Dit weekend zijn er belangrijke begrotingsbesprekingen binnen de regering. Ik denk dat dit dossier daarvoor indicatief is.

Vorig jaar hebben wij ook een begrotingsdebat gehad. Die begroting was eigenlijk een kladje van de resultante van een onderhandeling die veel te snel is gevoerd door de vivaldiregering. Vandaag kunnen wij ons dat niet opnieuw permitteren. Uw regering staat voor een gigantische uitdaging, een gigantische uitdaging om de fouten van vorig jaar niet opnieuw te maken. De uitdaging is om dit jaar met een geloofwaardige begroting te komen, met maatregelen die de hervormingen ondersteunen en met cijfers die in orde zijn. Dat is uw verantwoordelijkheid.

Mevrouw de staatssecretaris, tegelijkertijd staat u ook persoonlijk voor een gigantische uitdaging, want ik meen oprecht dat uw geloofwaardigheid nu zal moeten worden bewezen. Het volstaat niet om straf te communiceren in de media, de mensen verwachten dat u resultaten haalt. U hebt uw verwachtingen terecht zelf ook hoog gelegd.

Ik was blij met uw instructie, net voor de zomer, aan het monitoringcomité. Toen hebt u eindelijk gezegd dat men moest stoppen met lineaire besparingen in grote potten te stoppen. U wil de concrete lijnen in de begroting zien staan. We willen precieze cijfers zien. U creëert verwachtingen en dat is goed.

U creëert voorts ook verwachtingen voor de begrotingsoefening. U bent eigenlijk de enige die het regeerakkoord nog verdedigt. Wat staat er in uw eigen tabel van vorig jaar? Er zou een vaste begrotingsoefening van ongeveer 2 miljard euro komen, met daarbij nog een variabele oefening van ongeveer 1 miljard euro. Dat is samen 3 miljard euro. Dat staat in uw eigen regeerakkoord.

Er is vandaag maar één staatssecretaris die dat regeerakkoord nog verdedigt en dat is mevrouw De Bleeker. Dat siert u, mevrouw De Bleeker. Ik wens u goede moed om dat regeerakkoord te verdedigen.

Iedereen weet dat het regeerakkoord eigenlijk nog veel te laks is. Het IMF heeft berekend dat wij met die inspanning van 3 miljard euro nog altijd de slechtste begroting in de EU zullen hebben. Zelfs dat lijkt u nog te ambitieus te vinden. U wil het nog slechter dan slecht doen.

Mevrouw de staatssecretaris, u hebt verwachtingen gecreëerd. Ik wil u oprecht aanmoedigen om ervoor te zorgen dat die verwachtingen worden ingelost. Ik beeld mij dan altijd in hoe dat aan de onderhandelingstafel gaat. Ik heb de indruk, net als waarschijnlijk veel mensen, dat het hoge woord momenteel door de PS wordt gevoerd. Zij zeggen dat ze eigenlijk niets willen doen. Ik beeld mij in dat u dan uw vinger opsteekt om het woord te vragen en mee te delen dat u voor 3 miljard euro wil gaan.

Wat gebeurt er dan in de ministerraad? Ik denk dat iedereen dan kijkt naar uw vicepremier, naar de heer Van Quickenborne. Men vraagt zich af of mevrouw De Bleeker namens Open Vld spreekt. Is wat zij zegt serieus? Als wat zij zegt serieus is, dan zal vicepremier Vincent Van Quickenborne dit ongetwijfeld steunen. Ik denk dat wij allemaal de indruk hebben dat Vincent Van Quickenborne dan gewoon zwijgt, waardoor iedereen het signaal krijgt dat mevrouw De Bleeker goed communiceert en haar dossiers verdedigt, wat wel mooi is maar misschien niet al te serieus moet worden genomen.

Daarmee kom ik terug bij dit concrete dossier. Dit is het beste bewijs van de oefeningen waar wij voor staan. We moeten rekeningen goedkeuren voor heel wat instellingen die gewoon in het rood gaan. Ze doen extra uitgaven, bovenop wat oorspronkelijk was gebudgetteerd. Het gaat over een bedrag van 52 miljoen euro dat uitgegeven wordt bovenop wat aanvankelijk was begroot. Nu wordt er verwacht dat wij die rekeningen zomaar zullen valideren. We zijn de belastingbetaler allemaal beter werk verplicht, we moeten met meer resultaten komen. We moeten dat zelf doen als Parlementsleden. U zal dat dit weekend in ieder geval moeten doen aan de onderhandelingstafel.

Ik treed de heer Loones bij. Onze beide partijen zijn tussengekomen over dit niet onbelangrijke stuk in de commissie. Het probleem met wat hier voorligt, is dat alle instellingen op een hoop worden gegooid. Een aantal instellingen doen hun best, zoals het Federaal Planbureau en het Federaal Agentschap van de Schuld. Vriend en vijand zullen moeten toegeven dat zij de immense staatsschuld van België op een goede manier beheren. Zij hebben hun rekeningen ook op orde. Er zijn echter ook heel wat andere instellingen waar heel wat opmerkingen op te maken zijn. Dat is natuurlijk het probleem met wat hier voorligt, er wordt een potpourri van gemaakt die vervolgens door het parlement wordt gejaagd.

Fedasil heeft bijvoorbeeld opvangcentra in eigen beheer, maar besteedt ook een heel groot deel van de opvang uit aan opvangpartners. Daar is het Rekenhof bijzonder kritisch over. De instelling controleert de toelagen aan de opvangpartners te weinig en niet systematisch, zegt het Rekenhof. Er zijn geen extra controles bij deze partners. Het gaat nochtans over vele miljoenen euro's van ons belastinggeld. Bij andere partners worden wel controles gedaan, maar onvoldoende, waardoor de bedrijfsrevisor van Fedasil voor dit gedeelte een voorbehoud maakt. Dan maken wij daar ook een voorbehoud bij.

Daarnaast wijst het Rekenhof al jaren op bepaalde pijnpunten waarmee het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten kampt, maar die ondanks de vele aanbevelingen al jaren niet ten gronde worden aangepakt.

De staatssecretaris heeft in haar betoog in de commissie gezegd dat de problemen opgelost zijn sinds zij in de regering zit. Er zou geen vuiltje meer aan de lucht zijn. Daar maken we toch het nodige voorbehoud bij.

Ik ga graag in op de uitnodiging van collega Loones om het ook even over de begroting te hebben. Mevrouw de staatssecretaris, u werpt zich in de pers op als de nieuwe Margaret Thatcher. Ik denk echter dat zij zich intussen al een paar keer in haar graf heeft omgedraaid, door de vele vergelijkingen met de Belgische begroting en staatschuld. U kent wellicht een van Thatchers beroemde uitspraken: "The problem with socialism is that you eventually run out of the money of other people."

Vrij vertaald naar de Belgische context wordt dat: het probleem met het Waalse socialisme is dat uiteindelijk het Vlaamse belastinggeld tekortschiet. Die boodschap moet u toch meenemen naar het kibbelkabinet dat uw regering is. Er zijn de vele miljarden waarmee gegoocheld wordt en waarover uiteindelijk geen duidelijkheid bestaat.

We hopen dat we volgende week bij de regeerverklaring de nodige duidelijkheid zullen krijgen, met cijfers, zodat wij u hier kunnen ondervragen over uw verantwoordelijkheid. Tot nu toe hebt u enkel verklaringen gedaan in de pers. Als wij in de commissie vragen stellen over alles wat u in de pers verklaart, dan komen er geen antwoorden. We hopen dus dat we het debat volgende week opnieuw ten volle zullen kunnen voeren.

Mevrouw de voorzitster, wij zijn hier vandaag bijeen voor de bespreking, niet van de begroting 2022, maar wel van de goedkeuring van de rekeningen 2020 van de administratieve diensten met boekhoudkundige autonomie en van de administratieve openbare instellingen.

Het is mijn bedoeling, en dat heb ik ook altijd gezegd, om de kwaliteit van die rekeningen systematisch te verbeteren door van de verschillende instellingen te vragen dat ze rekening houden met alle opmerkingen die worden geformuleerd en dat de rekeningen tijdig worden ingediend en nauwkeurig zijn.

We werken daar stap voor stap aan. Zo wordt er bijvoorbeeld bij de Regie der Gebouwen sinds dit jaar een nieuw softwarepakket gebruikt. Ook dat heb ik in de commissie gezegd. Stap voor stap proberen we die rekeningen te verbeteren en ervoor te zorgen dat ze er veel meer op tijd zijn dan in het verleden, met de bedoeling te kunnen inspelen op mogelijke problemen en ze goed te kunnen opvolgen.

Wat betreft mijn antwoorden in de commissie, midden in de begrotingsbesprekingen is het uiteraard moeilijk om heel gedetailleerd in te gaan op vragen die worden gesteld over de opmaak van die begroting. Ik hoop tegen volgende week de nodige antwoorden te kunnen geven en kijk er samen met u naar uit.

Mevrouw de staatssecretaris, ik dank u om het debat aan te gaan en te antwoorden op een aantal vragen. Zo kennen we u. U bent van goede wil en toont dat u een aantal zaken doet, maar nu opnieuw herhaalt u het debat dat we in de commissie hebben gevoerd. U zegt dat we niet van u mogen verwachten dat u stelling inneemt omdat we midden in de begrotingsbesprekingen zitten. Maar wat stellen wij vast? Dat u om de zoveel weken in de pers grote verklaringen aflegt. Dat was ook de laatste weken het geval.

Blijkbaar mogen wij u geen vragen stellen omdat de begrotingsbesprekingen aan de gang zijn, maar mag u op hetzelfde moment wel in de pers communiceren. Dat is niet ernstig. Het Parlement mag meer respect verwachten van u en trouwens ook van de hele regering. Wie stoer kan communiceren in de pers moet ook zijn mannetje of vrouwtje kunnen staan in dit Parlement.

Ik betreur dat u zich verschuilt achter formalismen wanneer het gaat over het respect voor de parlementaire democratie, maar dat u die formalismen blijkbaar niet aanhoudt wanneer er mooie foto's in de kranten kunnen verschijnen.